Grote moskee van Damascus
De Grote moskee van Damascus, ook wel de Omajjadenmoskee genoemd, is de belangrijkste moskee van de Syrische hoofdstad Damascus. De moskee is zowel geestelijk als qua architectuur een belangrijk gebouw. Bijzonder is ook dat het het hoofd van Johannes de Doper als relikwie bevat, die zowel door christenen als moslims als profeet wordt beschouwd.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
De moskee werd gebouwd tussen 706 en 715 door de kalief al-Walid I van de Omajjaden. Op dat moment in de geschiedenis was Damascus één van de belangrijkste steden van het Midden-Oosten. In de stad woonden toen voornamelijk christenen. Arabieren veroverden de stad in 635 en introduceerden de islam. Damascus werd later de hoofdstad van het Arabische Rijk.
De moskee van de zegevierende moslims werd aangelegd op de plek waar een christelijke basiliek genoemd naar Johannes de Doper stond. Deze basiliek, die weer was aangelegd op de plek waar daarvoor een tempel voor de Romeinse god Jupiter stond en wéér daarvoor een Assyrisch heiligdom, moest eerst gedeeltelijk gesloopt worden. Uiteraard stuitte dit op weerstand van de christenen in Damascus. Kalief al-Walid sloeg daarom zelf met een gouden nagel de eerste bres in de basiliek.
[bewerk] Bouw en bouwstijl
De bouw van de moskee werd gebaseerd op het huis van Mohammed in Medina, dat tal van functies had: het was een plaats voor persoonlijke en gezamenlijke gebeden, godsdienstonderwijs, politieke bijeenkomsten, rechtspraak en opvang van zieken en daklozen.
De kalief verzocht om en kreeg van de keizer van het Byzantijnse Rijk 200 vaklieden die de moskee moesten decoreren, iets wat terug te zien is aan de gedeeltelijk Byzantijnse stijl van het gebouw.
Het gebouw werd door de Arabieren gezien als één van de wereldwonderen, omdat het gebouw één van de grootste van zijn tijd was. De buitenmuren waren gebaseerd op de muren van de tempel van Jupiter en meten 100 bij 157,5 m.
De gebedszaal bestaat uit drie beuken, die gesteund worden door pilaren van de Corinthische orde. Dit was de eerste moskee die een dergelijke vorm had. De bezoekers konden elkaar en de qibla, de gebedsnis die richting Mekka wijst, zo beter zien.
De moskee heeft drie minaretten, waarvan er één naar Jezus genoemd is.
Het interieur van de moskee lijkt op dat van de Rotskoepelmoskee van Jeruzalem. Het bevat diverse mozaïeken en geometrische patronen. Van de moskee wordt gedacht dat hij het grootste goud-mozaïek ter wereld had, met een oppervlakte van meer dan 4000 m².
Naar verluidt waren de kosten voor de bouw van de moskee 5,6 miljoen gouden dirham.
[bewerk] Latere ontwikkelingen
Aan de noordzijde van de moskee is een tuin met het mausoleum van Saladin, dat opgericht is na zijn dood in 1193.
Ahmad ibn Tajmijja doceerde hier enige tijd in de dertiende eeuw.
In 1893 werd de moskee in een brand zwaar beschadigd en gingen vele mozaïeken verloren, die inmiddels gedeeltelijk gerestaureerd zijn.
[bewerk] Huidige situatie
De moskee is zowel door moslims als niet-moslims te bezoeken.
Paus Johannes Paulus II bezocht de moskee, voornamelijk om de relikwieën van Johannes de Doper te bezichtigen. Het was de eerste keer dat een paus een bezoek aan een moskee bracht.
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden in de categorie Umayyad Mosque van Wikimedia Commons. |