Ganggesteente
Met ganggesteente wordt een stollingsgesteente bedoeld dat niet diep onder en niet aan het aardoppervlak is gestold, maar ertussenin. In het Engels wordt de term hypabyssal rocks gebruikt.
[bewerk] Ganggesteenten
De exacte diepte van kristallisatie kan varieren, belangrijk is dat het magma zodanig langzaam afkoelt, dat in het gesteente kristallen van redelijke grootte gevormd worden. Het verschil met dieptegesteente en uitvloeiingsgesteente is de diepte waarop kristallisatie plaatsvindt. Er is geen absolute definitie van wat een ganggesteente en wat een dieptegesteente genoemd wordt, maar over het algemeen worden gesteenten waarin de kristallen makkelijk te onderscheiden zijn (groter dan 1 mm) dieptegesteenten genoemd. De bekendste ganggesteenten zijn het felsische granofier en het mafische doleriet. Ook pegmatiet wordt soms tot de ganggesteenten gerekend, ondanks de zeer grote kristallen.
Voor de naamgeving van ganggesteenten zie Naamgeving van uitvloeiings- en ganggesteenten naar chemische samenstelling.
[bewerk] Voorkomen
Ganggesteenten worden gevormd onder het aardoppervlak en raken ontsloten bij tektonische opheffing (uplift). De ganggesteenten doleriet en granofier worden doorgaans aangetroffen als tussenniveau tussen de extrusieve varianten, respectievelijk basalt en rhyoliet en de intrusieven gabbro en graniet. Meestal komen ganggesteenten voor als dikes of sills.
In gebieden waar bepaalde "armen" van een magma geïsoleerd raken van veel aanvoer, maar nog warm genoeg om kristalgroei te bevorderen, worden pegmatieten gevormd. Deze ganggesteenten kennen een grote verscheidenheid aan mineralen en mineraalgroottes, door de verschillende temperaturen waarbij mineralen uitkristalliseren.
[bewerk] Zie ook
| Indeling der stollingsgesteenten |  |
|||||
| felsisch | mafisch | |||||
| % SiO2 | >68 | 68-63 | 63-52 | 52-48 | <48 | |
| uitvloeiingsgesteente | rhyoliet | daciet | andesiet | basalt | komatiiet | |
| ganggesteente | granofier | granodioriet | dioriet | doleriet | peridotiet | |
| dieptegesteente | graniet | gabbro | ||||
