Citaat
Een citaat (of quote) is een letterlijke uitspraak van iemand, die door iemand anders aangehaald wordt.
Spreekwoorden en citaten hebben min of meer dezelfde culturele invloed. Een citaat dat vaak gebruikt wordt, wordt soms zelfs een spreekwoord of gezegde.
Een vergelijkbaar begrip is parafraseren. Dit is het op een eigen wijze weergeven van ideeën van anderen.
Een beroemd citaat van Koningin Beatrix is De leugen regeert. Deze uitspraak zou zij gedaan hebben op een bijeenkomst ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van het Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren. Het is echter niet zeker of zij deze uitspraak daadwerkelijk gedaan heeft, omdat er een verbod heerst op het citeren van het Nederlands staatshoofd. In maart 2004 stelde de politieke partij GroenLinks dat dit verbod moet worden afgeschaft. Het gaat dan bijvoorbeeld om het citeren van de koningin tijdens gesprekken met de pers tijdens staatsbezoeken. Meereizende journalisten mogen de antwoorden niet citeren, maar wel aan de vorstin toeschrijven. De journalist is dan verantwoordelijk voor de weergave.
Citeren is ook het verwijzen naar gebruikte bronnen (literatuur) bij het schrijven van een nieuw artikel of boek. Hierbij kunnen twee technieken toegepast worden:
- Een citatie is een verwijzing die in de tekst wordt geplaatst en de link legt tussen de tekst en de referenties.
- Een referentie is een nauwkeurige, gedetailleerde beschrijving van een document waaruit de informatie is gehaald.
Citeren is bijvoorbeeld bij het schrijven van juridische artikelen een veelgebruikte techniek. Als bepaalde zaken door verschillende auteurs veelvuldig aangehaald worden, kan zo een bepaalde doctrine ontstaan.
Bij het veelvuldig citeren, moet er voor gewaakt worden dat het copyright niet overtreden wordt. Er kan dan sprake zijn van plagiaat, al is plagiaat niet altijd gebaseerd op citeren. Onder andere de psycholoog René Diekstra en de auteur Adriaan van Dis kwamen negatief in het nieuws nadat zij van plagiaat werden beschuldigd.
