Cartellverband der katholischen deutschen Studentenverbindungen

Het Cartellverband der katholischen deutschen Studentenverbindungen, afgekort CV, is een Duitse koepel van katholieke kleurdragende studentenverenigingen. Vandaag overkoepelt het Duitse en Oostenrijkse Cartellverband samen 177 actieve en 12 inactieve studentenverenigingen aan universiteitssteden in Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, België, Frankrijk, Italië, Polen, Hongarije, Slowakije, Syrië en Japan. Zij vertegenwoordigen samen ongeveer 42.000 academici en universitairen.

[bewerk] Geschiedenis

Wapenschild van het Cartellverband der katholischen deutschen Studentenverbindungen

Naar aanleiding van de Duitse Kulturkampf (1872-1887) ondervonden katholieken in Duitsland grote maatschappelijke hinder. Zij begonnen zich dan ook ze verenigingen, om samen sterker te staan, en zich beter te kunnen profileren en verdedigen naar buiten toe. Dit fenomeen trad ook op in de studentenwereld.

Het Cartellverband werd opgericht in 1856 door het afsluiten van een kartelverdrag tussen twee katholieke studentenverenigingen, K.D.St.V. Aenania München en K.D.St.V. Winfridia (Breslau) Münster. In 1864 werd het Cartellverband verruimt door de toetreding van A.V. Guestfalia Tübingen en A.V. Austria Innsbruck. Al vlug groeide het Cartellverband uit tot een internationale organisatie die in het laatste kwart van de negentiende eeuw aanwezig was in verschillende staten. In 1865 werd K.D.St.V. Bavaria Bonn lid en in 1871 werden K.D.St.V. Markomannia Würzburg en V.K.D.St. Saxonia Münster lid. Tot 1897 konden enkel studentenverenigingen gevestigd aan een universiteit lid worden van het Cartellverband. Nadien konden ook studentenverenigingen ontstaan aan hogescholen toetreden en kon de koepel sterk doorgroeien. In 1896 nam K.A.V. Lovania Leuven voor het eerst vriendschappelijke betrekkingen aan met het Cartellverband. Tot 1899 kon er slechts één studentenvereniging per stad lid worden van de koepel. Toen deze beperking werd opgeheven konden meerdere verenigingen per stad lid worden, wat ook op grote schaal plaatsvond. Verschillende kleinere koepels van studentenverenigingen sloten zich gezamenlijk aan.

Van 1904 tot 1908 vond de academische Kulturkampf plaats aan universiteiten en hogescholen. Katholieke kleurdragende studentenverenigingen, voornamelijk verenigd in het Cartellverband, werden zwaar gecontesteerd aan de universiteiten en hen werd het bestaansrecht ontzegd. Deze vervolging zorgde voor een grote toename aan nieuwe studentenverenigingen, die ontstonden in deze nasleep. Tijdens de Eerste Wereldoorlog sneuvelden meer dan 1300 leden van het Cartellverband. Het studentenverenigingsleven had grotendeels stil gelegen tijdens de oorlog, maar vanaf 1918 werd de draad terug opgepakt en ging de opwaartse groei snel verder.

Deze groei werd enkel gestopt door de opkomst van het nationaal-socialisme. Eenmaal deze de macht hadden veroverd verboden zij systematisch het bestaan van de verschillende studentenverenigingen en hun koepels, en dwongen alle studentenverenigingen te fusioneren tot één nationaal-socialistische studentenbond. Na de nationaal-socialistische machtsovername in Duitsland in 1933 splitste de Oostenrijkse studentenverenigingen zich dan ook af en vormden een zusterkoepel in Oostenrijk, het Cartellverband der katholischen österreichischen Studentenverbindungen, afgekort, ÖCV. Deze splitsing in een Duitse en Oostenrijkse koepel werd tot op vandaag de dag behouden. De samenwerking tussen beide koepels is echter optimaal.

In juni 2006 viert het Duitse Cartellverband haar 150e verjaardag in München. Voor het eerst seder 1933 zal deze verjaardag terug met het Oostenrijkse Cartellverband samen worden gevierd.

[bewerk] Beginselen

De werking van het Cartellverband is gebaseerd op onafhankelijke studentenverenigingen die allen dezelfde vier beginselen met elkaar delen:

religio: een bekentenis tot de rooms-katholieke geloofsschat
scientia: het nastreven van een universitaire en wetenschappelijke vorming
amicitia: levenslange vriendschap over de generatiegrenzen heen
patria: een positieve ingesteldheid tegenover het eigen vaderland gecombineerd met grensoverschrijdende vriendschap in Europa.

Enkel mannelijke studenten kunnen lid worden van een studentenvereniging die tot het Cartellverband behoort. Alle aangesloten studentenverenigingen zijn kleurdragend en nicht-schlagend, wat betekent dat ze niet deelnemen aan studentenduels.

[bewerk] Aanwezigheid in België

In Vlaanderen is het Cartellverband aanwezig aan de Katholieke Universiteit Leuven, alwaar het sedert 1897 een officieel vriendschapsverdrag heeft met K.A.V. Lovania Leuven. Verder heeft het Cartellverband te Brussel twee regelmatige ontmoetingsplaatsen waar oud-leden die behoren tot één van de aangesloten studentenverenigingen elkaar kunnen treffen. De CV-Philisterzirkel ontmoet elkaar elke eerste woensdag van de maand. De ÖCV-Philisterzirkel ontmoet elkaar elke eerste dinsdag van de maand.

[bewerk] Bekende leden (selectie)

Zie: Lijst van studentenverenigingen van het Cartellverband

[bewerk] Nog in leven

Paus Benedictus XVI
Aartshertog Otto von Habsburg
Prins Hans-Adam II von und zu Liechtenstein
Franz Fischler, voormalig EU-commissaris
Kurt Waldheim, voormalig president van Oostenrijk
Edmund Stoiber, minister-president van Beieren
Jürgen Rüttgers, minister-president van Noord-Rijnland-Westfalen
Erwin Teufel, voormalig minister-president van Baden-Württemberg
Klaus Kinkel, voormalig Duits minister van Buitenlandse Zaken
Alois Mock, voormalig Oostenrijks minister van Buitenlandse Zaken
Philipp Jenninger, oud-voorzitter Duitse Bondsraad
Kardinaal Óscar Andrés Rodríguez Maradiaga, aartsbisschop
Kardinaal Christoph Schönborn, aartsbisschop van Wenen
Prof. Dr. Matthias Storme, hoogleraar K.U.Leuven en UAntwerpen
Notker Wolf OSB, abtprimaat van de Benedictijnerabdij van Sankt-Ottilien in Beieren

[bewerk] Heilig verklaard

H. Jozef Bilczewski, voormalig aartsbisschop van Lemberg
Z. Kardinaal Clemens August von Galen, voormalig bisschop van Münster
Z. Pater Rupert Mayer SJ, voormalig priester uit Duitsland en Nazi-weerstandsheld
Z. Pater Jakob Kern OPraem

[bewerk] Reeds gestorven

Paus Pius XII
Wilhelm Miklas, voormalig president van Oostenrijk
Thomas Klestil, voormalig president van Oostenrijk
Georg von Hertling, voormalig minister-president van Duitsland
Franz Josef Strauss, voormalig minister-president van Beieren
Ignaz Seipel, voormalig minister-president van Oostenrijk
Engelbert Dollfuss, voormalig minister-president van Oostenrijk
Kurt von Schuschnigg, voormalig minister-president van Oostenrijk
Anton Rintelen, voormalig minister-president van Steiermark
Prosper Poullet, voormalig minister-president van België
Charles Woeste, voormalig minister van Staat van België
Heinrich Lübke, voormalig minister van landbouw van Duitsland
Georges Holvoet, voormalig gouverneur van Antwerpen en kabinetschef van prins-regent Karel van België
Pierre Prüm, voormalig minister-president van het Groothertogdom Luxemburg
Emil Fey, voormalig Oostenrijks politicus en militair
Hans Globke, voormalig Duits politicus
Karl Lueger, voormalig burgemeester van Wenen
Prof. Dr. Armand Thiéry, Belgische priester, thomist en experimenteel psycholoog
Prof. Dr. Albert Michotte, Belgische experimenteel psycholoog
Franz Senn, Oostenrijks priester
Graaf Alexander von Kolowrat-Krakowsky, Oostenrijkse filmpionier
Jef van den Eynde, Vlaams studentenleider
Prof. Dr. Adam van Kan, Nederlandse wetenschapper
Dr. Alfons Maria Jakob, Duits wetenschapper
Willo Welzenbach, Duits alpinist

[bewerk] Vrienden in Europa

Het Cartellverband heeft sedert 1953 een vriendschapsverdrag met de Zwitserse koepel van christelijke studentenverenigingen, het Schweizerisches Studentenverein en sedert 1977 een vriendschapsverdrag afgesloten met de Vlaamse koepel van katholieke studentenverenigingen, het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond.

Samen met 14 andere koepels van katholieke en christelijke studentenverenigingen vormt zij het Europäischer Kartellverband Christlicher Studentenverbände, afgekort EKV, een Europese koepel van christelijke studentenkoepels.

[bewerk] Literatuur

Wehr, Florian, Geschichte des Cartell-Verbandes der katholischen deutschen Studenten-Verbindungen, Paderborn, 1890
Stitz, Peter, Der akademische Kulturkampf um die Daseinsberechtigung der katholischen Studentenkorporationen in Deutschland und in Österreich von 1903 bis 1908, Gesellschaft für CV Geschichte, München, 1960
Stitz, Peter, Der CV 1919 - 1938: der hochschulpolitische Weg des Cartellverbandes der katholischen deutschen Studentenverbindungen (CV) vom Ende des 1. Weltkrieges bis zur Vernichtung durch den Nationalsozialismus, Gesellschaft für CV-Geschichte, München, 1970
Popp, Gerhard, CV in Österreich 1864-1938, Hermann Böhlaus, Wien, 1984, ISBN 320508831X
Schieweck-Mauk S., Lexikon der CV- und ÖCV-Verbindungen, Gemeinschaft für deutsche Studentengeschichte, Würzburg, 1997, ISBN 3894980400
Gesellschaft für Studentengeschichte und Studentisches Brauchtum e.V. (Hrsg), CV-Handbuch, 2. Auflage, Regensburg, 2000, ISBN 3922485111
Hartmann, Gerhard, Der CV in Österreich - Seine Entstehung, Geschichte und Bedeutung, Lahn- Verlag, Wien, 2001, ISBN 378403229X

[bewerk] Externe links

{{{afb_links}}}	{{{titel}}}	{{{afb_rechts}}}	{{{afb_groot}}}
{{{inhoud}}}			{{{afb_groot}}}

Categorieën: Studentengezelligheidsvereniging | Confessionele studentenvereniging | Duitse vereniging