Burger
Een burger is een inwoner van een gemeente of staat.
De term wordt vooral gebruikt wanneer een persoon als een politiek feit wordt benaderd: als drager van burgerrechten en burgerplichten. Niet alle inwoners hebben dezelfde rechten en plichten. Iemand met de nationaliteit van de staat waar hij/zij woont geniet het staatsburgerschap, wat extra rechten en plichten met zich meebrengt.
Merkwaardig is het gebruik om degenen die politieke verantwoordelijkheid dragen op het vlak van een bestuurlijke eenheid in hun politieke functie niet als burger te zien. De burgers zijn in dat geval zij die geen politieke functie bekleden. Nochtans wordt de burgemeester galant eerste burger genoemd.
De verzameling van alle burgers is in principe de burgerij maar dat woord wordt vaak gebruikt om de meer gegoede bovenlaag van de maatschappij aan te duiden - de bourgeoisie.
Inhoud |
[bewerk] andere burgers
De term in burger heeft betrekking op de kledij die een burger draagt, als tegenstelling tot in uniform.
In Sri Lanka is er een bevolkingsgroep van Europese afkomst, die Burghers wordt genoemd.
Door studenten wordt deze naam vaak minachtend gebruikt voor iedereen die niet (meer) studeert.
[bewerk] Geschiedenis
Het is een vrij oude term. Vroeger hadden burgers andere rechten dan bijvoorbeeld boeren. Burgers woonden in steden met stadsrecht. Het waren in tegenstelling tot de boeren handswerkslieden en handelaars. De term stamt al uit de tijd van het feodaal stelsel, en de middeleeuwen.
[bewerk] Burgerlijk
Als bijvoeglijk naamwoord heeft het veelal de betekenis (verwant aan die van kleinburgerlijk) van 'licht pretentieus, met slechte smaak, bekrompen, niet tot de betere kringen behorend'. Onder de hogere klassen was het gebruik van dit woord (net als ordinair, vulgair, beschaafd en plebs) overigens in principe not done, hoewel het er sinds circa 1950 toch hier en daar ingeslopen is. 'Je hoort niet op anderen neer te kijken'.
Burgerlijkheid is in feite een moeilijk te definiëren manier van leven, die veel mensen proberen te vermijden. Kleinburgerlijkheid en grootburgerlijkheid staan beide voor hetzelfde, alleen heeft de grootburger veel geld en de kleinburger weinig. Burgerlijkheid op zich is een oppervlakkige levensstijl, waarin noch hedonistisch genot, nog filosofische zelfontplooiing een echte rol spelen, maar gewoon toegegeven wordt aan de voorspelbare sleur van alledag, onverklaarde en onbegrepen sociale regels, een correct voordoen naar de buitenwereld en het vermijden van moeilijke of omstreden beslissingen. Burgerlijkheid kan als tegenpool gezien worden van individualisme en nieuwsgierigheid.
Een goed voorbeeld van burgerlijkheid in de Nederlandse literatuur is de manier waarop de hoofdpersoon in "De Avonden" van Gerard Reve zijn ouders ziet. Het is ook een frequent thema in de populaire cabaretshows van Youp van ´t Hek, die burgerlijkheid vaak verbeeldt in herkenbare cliché´s als caravans, getrouwde koppels met identieke fietsen (en trainingspakken), gezinsauto´s en oppervlakkige simpele televisieshows.
[bewerk] Zie ook
- kleinburger
- staatsburger
- burgerlijk recht
- oud geld
