Amsterdamse annexaties
Tot omstreeks 1870 lag de stad Amsterdam ingesloten door omwalling met de bolwerken en daaromheen de Singelgracht.
Toen de stad en gemeente Amsterdam vanaf het laatste kwart van de 19e eeuw zich sterk ging uitbreiden ging dit ten koste van de omliggende gemeenten. In 1877, 1886, 1921 en 1966 werden grote stukken hiervan geannexeerd.
In 1877 werd ten westen van de Haarlemmerpoort een deel van de gemeente Sloten (NH) geanexeerd. Hier werd de Staatsliedenbuurt gebouwd.
In 1896 werd nog een stukje van Sloten afgesneden. Voorts werd aan de zuidzijde een groot deel van de gemeente Nieuwer-Amstel bij Amsterdam gevoegd. Hier werden grote delen van Oud-West (Amsterdam-West), Oud-Zuid, Nieuw-Zuid en De Pijp (Amsterdam-Zuid), gebouwd. Ook het ten oosten van de Amstel gelegen deel van deze gemeente kwam bij Amsterdam, hier werd een deel van Amsterdam-Oost gebouwd. Ook het in 1891 gebouwde raadhuis van Nieuwer Amstel aan de Amsteldijk kwam in Amsterdam te liggen.
In 1921 werd het grondgebied van Amsterdam nog sterker uitgebreid: aan de westkant werd nu de gehele gemeente Sloten (NH) opgeheven en bij Amsterdam gevoegd. Hier werden de wijken van Plan West, Bos en Lommer en de Westelijke Tuinsteden gebouwd.
Aan de zuidkant werd de gemeentegrens ten koste van Nieuwer-Amstel opgeschoven tot aan de Kalfjeslaan. Hier werd het Plan Zuid en later Buitenveldert gerealiseerd.
Aan de zuidoostkant werd de gemeente Watergraafsmeer opgeheven en bij Amsterdam gevoegd.
Ten noorden van het IJ werden de gemeenten Buiksloot, Nieuwendam en Ransdorp opgeheven en bij Amsterdam gevoegd. Hier verrezen in de jaren twintig de tuindorpen en de latere uitbreidingen van Amsterdam-Noord.
In 1966 werd een deel van de gemeente Landsmeer bij Amsterdam-Noord gevoegd.
In datzelfde jaar werd de ten zuidoosten van Amsterdam gelegen gemeente Weesperkarspel opgeheven en gedeeltelijk bij Amsterdam en gedeeltelijk bij Weesp gevoegd. In het Amsterdamse deel werd de nieuwe stadsuitbreiding de Bijlmermeer en later ook de rest van Amsterdam Zuidoost gebouwd.
