Ambrosius van Milaan
De Heilige Ambrosius (339 — 4 april 397) was een kerkvader. Hij was bisschop van Milaan, en schreef veel werken over de Kerk.
Inhoud |
[bewerk] Leven
Ambrosius werd geboren in 339 in Trier, waar in die periode de keizer van het West-Romeinse Rijk zetelde; zijn vader vervulde daar de taak van pretoriaans prefect voor de Gallische provincies. Hij stamde uit een rijke Romeinse familie die zich had bekeerd tot het christendom. De jonge Ambrosius studeerde in Rome wetenschappen en redenaarskunst, en werd door keizer Valentinianus II als gouverneur van de Noord-Italiaanse provincies naar Milaan gestuurd.
In die tijd bestond in West-Europa het Arianisme. In Milaan was de strijd tussen Arianen en orthodoxen zo sterk dat na de dood van de bisschop van Milaan, Auxentius, de orthodoxen en Arianen allebei hun kandidaten voor de benoeming van een nieuwe bisschop voorstelden en er niet in slaagden om tot een akkoord te komen. In de kathedraal waar de vergadering gehouden werd, laaiden de gemoederen zo hoog op dat men Ambrosius, in zijn functie van gouverneur, ter hulp riep. Zijn overtuigingskracht en manier van optreden bevielen het volk zo dat men hem eensgezind en geheel onverwacht - hij had geen enkele kerkelijke wijding en was zelfs niet gedoopt - tot bisschop verkoos. Ambrosius liet zich terstond dopen en werd acht dagen later tot bisschop gewijd.
Ambrosius was een groot kerkvader, maar ook een groot politicus. Zijn voornaamste bekommernis als bisschop was de strijd tegen de Arianen, die op de sympathie van de keizer konden rekenen. Hij vaardigde veel edicten uit en riep concilies samen gericht tegen deze leer. Ambrosius slaagde erin definitief een eind te maken aan het Arianisme door het Concilie van Aquileia (381). Zijn allegoriserende preekstijl lag mede aan de basis van de bekering van de rhetor Augustinus.
Ambrosius stierf op 4 april 397, en ligt begraven in de basiliek in Milaan die zijn naam draagt, de Sant'Ambrogio.
Ambrosius is de patroonheilige van de imkers. Een legende vertelt dat boven de wieg van Ambrosius een zwerm bijen vloog. De bijen druppelden honing in de mond van de baby, vandaar dat men spreekt dat de redevoeringen van deze heilige "zoet als honing" waren.
[bewerk] Werken
Ondanks zijn drukke politieke en diplomatieke activiteiten vond Ambrosius de tijd om heel wat te schrijven, en onderhield hij een levendige correspondentie met andere kerkgeleerden en politici. Zijn werken zijn onder te verdelen in:
[bewerk] Exegetische werken
Exameron: negen homilien over de zes dagen van de schepping, bestemd om uitgesproken te worden in de week voor Pasen.
Expositio in Lucam: een lang commentaar op het evangelie volgens Lucas.
Kleinere exegetische werken en commentaren op verschillende episodes uit de bijbel:
- De Paradiso
- De Cain et Abel
- De Isaac et anima
- De Nabuthe
- De Tobia
[bewerk] Werken over moraal en ascese
De officiis ministrorum: in drie boeken behandelt Ambrosius de plichten van de clerus (geïnspireerd op het gelijknamige werk van Cicero).
De virginibus, De virginitate, Exhortatio virginitatis: een reeks homilieën over de maagdelijkheid.
De viduis: over het weduwschap (dat hij beschouwt als een 'boete' voor de vleselijke zonden begaan tijdens het huwelijk.
[bewerk] Theologische en dogmatische geschriften
De fide (5 boeken), De Spiritu Sancto (3 boeken): respectievelijk gewijd aan het christelijk geloof en aan de Heilige Geest, opgedragen aan keizer Gratianus.
De incarnationis dominicae sacramento: over de eucharistie.
De sacramentis: zes boeken over de betekenis van de sacramenten.
De paenitentia: over de penitentie.
Explanatio Symboli ad initiandos: een inleidend tractaat voor pas bekeerde "nieuwe christenen" dat de geloofsbelijdenis uitlegt en wijst op de gevaren van het Arianisme.
[bewerk] Brieven en redevoeringen
Ambrosius schreef ook enkele van de meest bekende liturgische hymnen, die nog steeds deel uitmaken van de Latijnse liturgie, o.a. zijn avondhymne (Aeterne Rerum Conditor) en het eerste overgeleverde Kerstlied: Veni Redemptor Gentium. Zijn naam is verder verbonden aan het Ambrosiaans, een vorm van het Gregoriaans.
[bewerk] Externe link
- Werken van Ambrosius (vertaling in het Engels)
| {{{afb_links}}} | Kerkleraren | {{{afb_rechts}}} | {{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
Albertus de Grote - Alfonsus van Liguori - Ambrosius van Milaan - Anselmus van Canterbury - Antonius van Padua - Athanasius van Alexandrië - Augustinus van Hippo - Basilius de Grote - Beda Venerabilis - Bernard van Clairvaux - Bonaventura van Bagnoregio - Catharina van Siena - Cyrillus van Jeruzalem - Efrem de Syriër - Franciscus van Sales - Gregorius de Grote - Gregorius van Nazianze - Hiëronymus van Stridon - Hilarius van Poitiers - Isidorus van Sevilla - Johannes Chrysostomus - Johannes Damascenus - Johannes van het Kruis - Laurentius van Brindisi - Leo de Grote - Petrus Canisius - Petrus Chrysologus - Petrus Damiani - Robertus Bellarminus - Theresia van Avila - Theresia van Lisieux - Thomas van Aquino |
