Periodensystem
From Wikipedia
Dat Periodensysteem vun de chemisch Elementen wiest, welke Elementen dat gifft un woans ehr Egenschoppen tosamenhangt.
[Ännern] Historie
Vör dat 19. Johrhunnert harrn sick de Chemikers swor doon, Regeln ruttofinnen, dat se wat vörherseggen kunnen. De Eerst, de rutfunnen harr, dat dor ’n Regel för cheemsche Verwandschop is, weer Döbereiner 1817, de Gruppen vun jümmers dree Elementen maakt harr, de he Triaden nöömt harr. To’n Bispill Lithium, Natrium un Kalium. Ok Calcium, Strontium un Barium. Un Chlor, Brom un Jod.
1869 weern dat denn Lothar Meyer un Dmitrij Mendelejew, de sik - unafhangig vun’nanner - dat Periodensysteem harrn infallen laten. Dor hebbt se de Elementen na ehr Gewicht sorteert un jümmers de Elementen ünnereenanner schreven, de wat liekers reageert.
| Gruppe | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | |
| I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | ||||||||||||
| Periode | |||||||||||||||||||
| 1 | 1 |
2 |
|||||||||||||||||
| 2 | 3 |
4 Be |
5 B |
6 |
7 |
8 |
9 F |
10 |
|||||||||||
| 3 | 11 Na |
12 Mg |
13 Al |
14 Si |
15 |
16 |
17 Cl |
18 |
|||||||||||
| 4 | 19 K |
20 Ca |
21 Sc |
22 Ti |
23 V |
24 Cr |
25 Mn |
26 |
27 Co |
28 Ni |
29 |
30 Zn |
31 Ga |
32 |
33 As |
34 |
35 Br |
36 |
|
| 5 | 37 Rb |
38 Sr |
39 Y |
40 Zr |
41 Nb |
42 Mo |
43 Tc |
44 Ru |
45 Rh |
46 Pd |
47 |
48 |
49 In |
50 |
51 Sb |
52 Te |
53 I |
54 |
|
| 6 | 55 Cs |
56 Ba |
* | 72 Hf |
73 Ta |
74 W |
75 Re |
76 Os |
77 Ir |
78 Pt |
79 Au |
80 Hg |
81 Tl |
82 Pb |
83 Bi |
84 Po |
85 At |
86 Rn |
|
| 7 | 87 Fr |
88 Ra |
** | 104 Rf |
105 Db |
106 Sg |
107 Bh |
108 Hs |
109 Mt |
110 Ds |
111 Rg |
112 Uub |
113 Uut |
114 Uuq |
115 Uup |
116 Uuh |
117 Uus |
118 Uuo |
| Lanthanoiden | * | 57 La |
58 Ce |
59 Pr |
60 Nd |
61 Pm |
62 Sm |
63 Eu |
64 Gd |
65 Tb |
66 Dy |
67 Ho |
68 Er |
69 Tm |
70 Yb |
71 Lu |
|
| Actinoiden | ** | 89 Ac |
90 Th |
91 Pa |
92 U |
93 Np |
94 Pu |
95 Am |
96 Cm |
97 Bk |
98 Cf |
99 Es |
100 Fm |
101 Md |
102 No |
103 Lr |
| Alkalimetallen | Eerdalkalimetallen | Lanthanoiden | Actinoiden | Övergangselementen |
| anner Metallen | Halfmetallen | Nichtmetallen | Halogenen | Eddelgasen |
| natürlich Elementen | künstlich Elementen | all Isotopen radioaktiv |
