Braak
From Wikipedia
Braak is de Kreisstadt van den Landkreis Wesermarsch un ene Havenstadt an de Unnerwerser. Braak hett 16.300 Inwahners.
[Ännern] Geschichte
Um dat Jahr 1100 boen de Stedinger Kolonisten an't linke Werseröver bit ungefähr na dat hüdige Golzwarden hendaal enen eersten Diek. Achter dissen Diek entstunnen de Buren- un Fischersiedlungen Hammelwarden un Harrien. Na Urkunnen ut dat Jahr 1139 beseet hier dat Bremer Klooster St. Paul dree grote Stücken Land.
In de Tiet twüschen 1164 un 1511 verännern Diekbröök un Överswemmen dat Gesicht van de Landschup. De gröttste Inbrook weer dat Lockfleth, dat de Werser mit den Jadebusen verbund. Dat Lockfleth woor na un na wedder indiekt, aver bold darna reet ene Stormfloot bi dat Dorp Harrien wedder ene Braak in. De Harrier Braak woor nich ganz wedder indiekt. An dat Butendeep woorn toeerst lütte un laterhen ok grote Hüüs boot. De Aunsiedlung kreeg den Naam „Braksiel“, un darut entwickel sik mit de Tiet de Hannelsplatz mit den Naam „Brake“. De plattdüütsche Form „Braak“ meent den van enen Diekbrook trüggblevenen Kolk.
1787 woorn in Harrierbraak Dückdalben sett un so kunnen hier de Scheep anleggen, de nich mehr ganz bit Bremen föhren kunnen, wiel de Werser totaal versandet weer. 1819 woor en apen Havenbecken anleggt. Dat weer de Anfang von den hüdigen Binnenhaven.
Mit de Scheep, de van hier ut up Gröönlandfahrten utlepen, dat se Walen un Robben fungen, un mit den Veehtransport na England woor Braak en van de bedüdensten Havens in dat Ollnborger Land.
Van 1851 bit 1859 verleten 31.000 Minschen as Utwannerers na Amerika van Braak ut up eenfach umboote Segelscheep ehre Heimat.
1848 weer Braak de Hööftstatschoon för de eerste düütsche Flott unner Admiraal Karl Rudolf Brommy. Sien Graff is vandagen noch to sehn up den Karkhoff in Hammelwarden.
1859 kreeg Braak, dat domaals 3300 Inwahners harr, de Stadtrechten II. Klass. 1859 bet 1861 woor de Binnenhaven un 1892/1893 direkt an'n Stroom de Pieranlaag boot. Darna kemen gau de Koornsilos un Umslagsinrichtungen.
[Ännern] Weertschup
Braak is to'n Eersten ene Havenstadt. De groden un modernen Havenanlagen, de Staatspier un de Pier van de Fettraffinerie bestimmt dat Bild van de Stadt. Mit enen Jahresumslag van 5 bis 6 Milljonen Tunnen liggt Braak in sien Bedüden as Haven dicht achter Nordenham. Vandagen kann de Braker Haven van Scheep bet 11,90 m Deepgang anlopen weern.
[Ännern] Besunnerheiten
Dat Wahrteken van Braak is de „Telegraaf“, en Geböde an'n Haven, dat Bestanddeel van de optische Telegrafenlien twüschen Bremen un Bremerhaven weer. Vandagen is in den „Telegraaf“ dat Braker Schippfahrtsmuseum unnerbrocht. Up seven Stockwarken sünd weertvulle Dokumenten ut de Schippfahrtsgeschichte utstellt. Darto höört socke Saken as Schippsporträäts, Schippsmodellen, Galionsfiguren, Buddelscheep, Seekarten, nautische Instrumenten un vele annere Tügen ut vergahne Tieden.
