Stalingrad-batalio
From Wikipedia
Stalingrad-batalio de julio 1942 til februaro 1943 inter nazita Germania e lia federiti kontre Soviet-Uniono, esas torninta punto dum duesma mondo-milito e konsiderita maxim granda e sangala (do civila) batalio di historio ube proxim tri miliono morti. Ul inkluzas germana avanco ad Stalingrad (nun Volgograd), batalio en urbo e la sovieto kontr-asalto ke kaptita l’ax-armeo.
[redaktar] Kadro
Ye junio 1941 precipua Germani invadas rapida Soviet-Uniono (Operaco Barbarossa) apud Moskva. Ma dum vintro ta lasta kontr-atakas. La fronto stabilas e Germania havas pri decidar ube ataquar. Anke konocas ke enigo di Usa en milito facar venko ibe urgenta. Povas asaltar nur norda o suda per ke centro esis tro fortifika. Kom bezonta petrolo Kaukazia esis selektita kun Volga riviero.
[redaktar] Operaco Fall Blau
Germana sis armeo e quar kuraza armeo igas esta a Stalingrad, tale dekesep armeo ed uno kuraza armeo igas sud-esta vers Kaukazia.
Duesma Hungara armeo e quar kuraza armeo kaptas Voronezh ye 5 di julio 1942.
De debuto di septembro axo armei havas atingita Stalingrad e sovieti povas nur sustenar da navi tra Volga ube viv-espero di soldato esis nur kelka hori. Germania adportas grava kanoni e bombardili. Ye novembro pos maxim kruela kombati note kolino Mamayev Kurgan e uzini Germanini havis preske kompleta kapturita l'urbo.
[redaktar] La sovieto kontr-asalto
Axo flanki esis tre febla e sovieti kontrolas punti westa di precipua rivero. Kande la milito-chefo Franz Halder ne povas obtenar de Hitler korekto esis remplasita da Kurt Zeitzler.
Ye 19 di novembro 1942 reda armeo komandita da Georgy Zhukov atakas la norda flanko qua krular pos una dio, e morgen es la suda flanko do germana sis armeo kun 250.000 homi encirkligita. Nur germana flugo (Luftwaffe) povas provizar ma multa faktori do meteo e spaco ke divenas plu largeso rendas ta laboro neposibla.
Ye 2 di februaro 1943 91.000 axa homi do 22 generali kapitulas. Nur 6.000 retro-iros pos milito.
Germana publiko havas dicar nula oficala di dizastro til fina di januaro, tamen ne havas pozitiva reporti en propaganda til multi semani. Ne havas unesma precipua vinkeso ma esas maxima. Ye 18 di februaro la ministro di propaganda Joseph Goebbels facas lia famoza Sportpalast parolado en Berlin, kurajiginta populo ad aceptar totala milito ube omna moyeni ed esforci pro ulo.
