Nacionalizam
Izvor: Wikipedija
Nacionalizam može značiti više stvari:
- u pozitivnom smislu nacionalizam je isto što i domoljublje (patriotizam)
- u negativnom smislu nacionalizam se poistovjećuje s šovinizmom prema svim nepripadnicima većinske nacije
- općenito, nacionalizam je ideologija u kojoj je nacionalni identitet osnovni (i dovoljni) razlog za postojanje neke države.
Određeni fenomeni koji bi se mogli nazvati nacionalizmom su postojali kroz sve vrijeme povijesti, ali se u svom modernom obliku nacionalizam javlja tek u Novom vijeku, prvo sa stvaranjem apsolutnih monarhija koje su stvorile okvir za stvaranje zajedničkog nacionalnog identiteta među podanicima (najčešće u Zapadnoj Europi), potom kao kulturni pokreti u višeetničkim državama gdje je prosvjetiteljstvo i širenje pismenosti dovelo do stvaranja posebnih nacionalnih identiteta.
Nacionalizam se često prožima s drugim ideologijama kao što su konzervativizam, socijalizam i liberalizam. U 19. stoljeću se nacionalizam počeo izražavati kao rasizam i imperijalizam, a u 20. stoljeću je poslužio kao podloga za fašizam (nacizam). Krajem 20. stoljeća se pod određenim okolnostima počeo izražavati i kao vjerski fundamentalizam.
Nacionalizam se u 19. stoljeću nametnuo kao dominantna ideologija u svijetu te je imao ključnu ulogu u mnogim važnim događajima kao što je izbijanje prvog i drugog svjetskog rata, odnosno cijelog niza etničkih sukoba od kojih mnogi traju i do današnjeg dana.
S obzirom na ulogu koju je odigrao u izbijanju nekih od najkrvavijih događaja u povijesti, nacionalizam često ima pejorativno značenje te se povezuje uz etničku netoleranciju, etničko čišćenje, šovinizam i militarizam. S druge strane mu se često iz ideoloških razlika daje pozitivan predznak kada se manifestira u obliku oslobodilačkih pokreta protiv velikih imperijalističkih sila (Velika Britanija - Indija); ili malih a napornih susjeda (npr. Indija - Pakistan), odnosno kada daje poticaj za napredak kulture i tehnologije kroz miroljubivo natjecanje nacionalnih država.