Granada, España

Granada é unha cidade española, capital da provincia homónima, no territorio histórico de Granada. Conta cunha poboación de 238.292 habitantes (01/01/2004) e de 450.000 na sua área metropolitana que se estiende pola Veiga de Granada. Está situada aos pés de Serra Nevada, na confluencia dos ríos Xenil, Darro e Beiro, cunha altitude media de 700 m sobre o nivel do mar. Ao bordo dunha fértil planicie, a Veiga de Granada, que está rodeada por tres macizos montañosos.

[editar] Orixe etimolóxica

Foron os zirís os que no século XI trasladaron a capital de Medina Elvira até Medina Garnata, nome que lle foi dado en referencia á fruta do mesmo nome que abundaba naquela rexión.

[editar] Historia

[editar] Historia Antiga

Poboada desde tempos íberos (século VIII a.C.) segundo parece co nome Ilturir, ten contacto coa cultura de Tartesos e cos pobos Bastetanos. Consérvanse restos de murallas defensivas do século VI a. C. do asentamento que cambiou o seu nome por Iliberri, que se manten até a súa sumisión aos romanos en 193 a.C.. Os romanos chamáronlle Iliberis.

[editar] Idade Media

A cidade forma parte do Reino Visigodo de Toledo até que en 711, Tarik somete Iliberis. En 713 Abdelaziz conquista definitivamente o territorio despois de sofocar unha rebelión. En 740 hai unha rebelión dos bereberes africanos. Tropas sirias acoden a loitar contra eles. En España conseguen vencer os sirios. Outórganselles terras en varios lugares, entre outros en Elvira. En 756, a poboación moura definese no asentamento de dous núcleos (é a época do Emirato Independente): o Albayzín e A Alhambra.

Foi un importante centro urbano de Al-Andalus, formou parte do Califato de Cordoba como Madina Ilbira ou de Elvira. Coa chegada dos zirís no século XI, trasladase a cidade desde Medina Elvira —no chan— até Medina Garnata —nos outeiros—, o seu primitivo e actual emprazamento na aba do Albayzín.

O Palacio de Carlos V.

En 1010 produciuse a destrución da cidade, feito que xa se coñece como Garnata. Sucede un período de continuas guerras civís por acadar o trono. En 1013 chega ao poder a dinastía dos zirís, fundada por Zawi ben Zirí, procedente de África. Continúan as guerras por conseguir o poder. En 1035 é xa un Reino de Taifas. En Granada a maioría son bereberes. Despois ven a dominación dos almorávides e hai moitas loitas internas. A pesar disto, o desenvolvemento continúa. En 1146 chaman na sua axuda, e para a loita contra os reinos cristiáns, aos almohades. Granada segue desenvolvéndose en boa medida. A batalla das Navas de Tolosa significa un desastre para os almohades e como consecuencia desenvólves unha grande anarquía. Até que no ano 1232 entra en Granada pola Porta de Elvira e para ocupar o Palacio do Galo do Vento (antiga casa real), Mohamed ibn Yusuf ibn Nâzar (ou Nasr), chamado Alhamar (o Roxo, porque tiña a barba de cor roxa). Funda a dinastía Nazarí e o Reino de Granada. Houbo 20 sultáns granadinos desta dinastía. O último foi Boabdil.

Granada converteuse nunha das cidades máis prósperas de Europa. Baixo o reinado de Alhamar construise o Palacio da Alhambra (non o que vemos agora porque o seu aspecto actual débese a Iusuf I e Mohamed V, século XIV).

No Albayzín vivían os artesáns e a nobreza. A poboación ocupou a parte máis baixa cara o sur, con grandes industrias, alfándegas e a "Madraza" (Universidade relixiosa e de ensinanzas coránicas).

No Realexo vivía o barrio xudío. Tiñan unha base sólida e económica. Estes tiñan o seu barrio granadino na banda esquerda do río Darro. Foron identificados como "Garnata al-Yahud". Cando chegaron os reis cristiáns, renomeárono co nome actual do Realexo. O máis significativo que ten o barrio é o Campo do Príncipe, mandado construir polos Reis Católicos para o gozo das festas do seu fillo "Juan", aínda que a súa vida foi curta e non se puido gozar nada.

[editar] Idade Moderna

[editar] Idade Contemporánea

[editar] Clima

O clima de Granada é mediterráneo continental. As temperaturas son frescas no inverno, con abundantes xeadas, e temperadas no verán, con máximas que sobrepasan moitas veces os 35ºC. A oscilación térmica é moi alta durante todo o ano superando moitas veces os 20º nun día. As precipitacións son escasas e prodúcense sobre todo nos meses máis fríos, presentando unha forte seca estival.

**Observatorio do Aeroporto de Granada**
1971-2000	xan	feb	mar	abr	mai	xuñ	xul	ago	set	out	nov	dec	Media
Temp. máxima (ºC)	13,0	15,3	18,6	20,1	24,6	30,0	34,4	33,9	29,4	22,7	17,2	13,5	22,8
Temp. mínima (ºC)	0,3	1,8	3,4	5,6	9,0	12,9	15,2	15,0	12,4	8,2	4,2	1,8	7,5
Precipitacións (mm)	41	38	30	38	28	17	4	3	16	42	48	56	357

As temperaturas máximas de Granada foron os 42,6º do 22 de xullo de 1995, 41,6º do 2 de agosto de 1988 e 41,5º do 27 de xuño de 2004. Canto á temperatura mínima, os -14,2º do 16 de xaneiro de 1987 e os -11,0º do 28 de xaneiro de 2005.

[editar] Cultura

O Palacio de Carlos V na Alhambra.

En Granada encontramos a famosa Alhambra, unha fortaleza e palacio andalusí, declarada patrimonio da humanidade pola UNESCO en 1984, xunto co Xeneralife e o barrio do Albayzín. Esta riqueza histórica, fruto da triple influencia musulmá, xudía e cristiá, fan de Granada un importante centro turístico e cultural de España.

A Universidade de Granada, fundada por Carlos I en 1531, é unha das máis prestixiosas do país, e conférelle á cidade un ambiente estudiantil e a sua popular vida nocturna. Conta con case 60.000 estudantes (censo universitario das eleccións a reitor do ano 2003).

San Cecilio é o patrón da cidade de Granada. A sua onomástica é o 1 de febreiro. Foi bispo de Granada e mártir no século I.

[editar] Arte

A mediados do século XIII, cando Fernando III o Santo conquistou Córdoba e Sevilla, os artistas musulmáns refuxiáronse en Granada e norte de África. Os seus descendentes e a súa tradición deron forma ao estilo granadino que na Alhambra é a culminación da arte árabe norteña que non se realizou até mediados do século con Iusuf I e Mohamed V en 1333 e 1354. Granada non ten arte califal que sexa anterior aos alhamares.

[editar] Monumentos e lugares de interese

[editar] Alhambra

[editar] Albaicín

[editar] Cartuxa

[editar] Praza das Pasiegas

Está situada ao oeste da catedral, frente á sua fachada principal. O seu nome debese ás mulleres procedentes da comarca do Pas, en Cantabria, que chegaron durante o século XVII e que se reunían nese lugar para oferecer os seus servizos de nodrizas. Despois da guerra dos mouriscos e a súa expulsión, Filipe III concedeulles a estas xentes do norte de España, terras para repoboar a zona das Alpuxarras e Granada, lugares que naquel entón ficaran bastante desertos. É por isto polo que a maioría dos actuais granadinos procedan de galegos, cántabros, vascos, navarros e aragoneses, a diferenza dos andaluces occidentais, que son descendentes de leoneses, casteláns e manchegos.

[editar] Alcaldes

Por orde cronolóxica:

Xosé Tripaldi Herrera (1923)
Luis Fajardo Fernández (1934)
Manuel Fernández Montesinos (1934-1936)
Miguel del Campo Robles (1936-1938)
Antonio Gallego Burín (1938-1940)
Acosta Inglós (1940-1941)
Antonio Gallego Burín (de novo, 1941-1951)
Xoán Ossorio Morales (1951-1953)
Manuel Sola Rodríguez-Bolívar
Xosé Luis Pérez-Serrabona y Sanz
Antonio Morales Souvirón
Antonio Camacho (1979)
Xoán Tapia Sánchez (1979)
Antonio Jara Andreu (1979-1991)
Xesús Quero Molina (1991-1995)
Gabriel Díaz Berbel (1995-1999)
Xosé Henrique Moratalla Molina (1999-2003)
Xosé Torres Hurtado (Desde 2003)

[editar] Ver tamén

Provincia de Granada
Outros usos da palabra en Granada.

[editar] Ligazóns externas

Commons ten máis imaxes sobre:

Granada

Concello de Granada
Guía de Granada
Información sobre Granada
'Granadacultural.info' Información sobre Granada, inclúe mais de 600 enlaces
Granada en la red Portal de noticias, información e xeral sobre a cidade.

Traído desde "http://gl.wikipedia.org../../../g/r/a/Granada%2C_Espa%C3%B1a_9177.html"

Categorías: España | Cidades de España