جهرم
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
شهرستان جَهرُم در استان فارس جای گرفته است.این شهرستان از شمال به شهرستان فسا، از باختر و جنوب به شهرستان فیروزآباد، از خاور به شهرستان داراب، از شمال باختر به شهرستان شیراز و از جنوب خاور به شهرستان لار محدود می‌شود. مهم ترین صنعت دستی ین شهرستان قالی بافی است به طوری كه یكی از اركان مهم رشد اقتصاد شهرستان جهرم را تشكیل داده و هر ساله نیمی از ین محصولات را كه شامل قالی، جاجیم و گلیم است كه به شهرهی دور و نزدیك صادر مي‌شود. زیربنی اقتصادی شهرستان جهرم را كشاورزی و باغ‌داری، دام‌داری و قالي‌بافی تشكیل مي‌دهد. طبعاً بازرگانی نیز در همین سمت و سو حركت می‌‌كند و مركبات، خرما و تره بار، قالی، جاجیم، پنبه و بادام مهم ترین اقلام صادراتی جهرم را تشكیل می‌‌دهد. از ین محصولات مقداری نیز به خارج صادر می‌شود.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] نام و پیشینه تاریخی
جهرم از شهرهی بسیار قدیمی یران است كه نام قبلی آن «گهرم» بوده است. فردوسی در شاهنامه از آن در عصر ساسانیان یاد كرده و نام دلاور یرانی یعنی كهرم بر آن نهاده است. هم چنین در تاخت و تاز اسكندر از جهرم نام می‌‌برد و ین شهر را در عصر پادشاهی بهرام گور دشتی بی آب می‌‌خواند. جهرم یا كهرم به معنی جی گرم است. به استناد نوشته هی استخری، ابن بلخی و حمدالله مستوفی، جهرم قلعه ی بزرگ، معروف به خورشه و خورشاه داشت كه فاصله آن تا شهر، پنج فرسخ بود. بانی ین قلعه، خورشه، عامل خلفی بنی امیه در جهرم بود. ین قلعه بعدها به همت خواجه نظام الملک) وزیر مشهور سلجوقیان (تعمیر و مرمت شد. پس از پیروزی اعراب ین شهر را جهرم خواندند.
[ویرایش] پیشینه انقلابی
جهرمی‌ها نقش بسزایی در پیروزی شکوهمندانه انقلاب اسلامی ایفا کردند.این شهر در زمره 11 شهری قرار دارد که در آنها حکومت نظامی اعلام شد و در این راستا جزِء 5 شهر اول بود اما متأسفانه بعدها کمتر از این شهر انقلابی یاد شد.
[ویرایش] مکان های دیدنی و تاریخی
گردشگاه بنیز ازمهم ترین جاذبه هی طبیعی منطقه است. مسجد جامع جهرم از آثار دوره صفوی است و در جنوب شهر جهرم روی تپه ی باصفا آتشكده قدمگاه دیده می‌شود كه بر تمامی شهرستان جهرم مشرف است و از جمله آثار باستانی و دیدنی منطقه به شمار می‌‌یند. مقبره جاماسب حکیم نیز از دیگر جاذبه هی تاریخی منطقه است که به دوره ساسانی مربوط می‌شود. بزرگ‌ترین غار دست ساز جهان که بنام "سنگ‌شکن" معروف است در این شهر قرار دارد.غار ورا نیز از دیگر جاذبه‌های طبیعی است.
[ویرایش] صنایع و معادن
صنایع و كارخانههی موجوددر ین شهرستان بیش‌تر در ارتباط با محصولات كشاورزی هستند. كارخانههی مربوط به صنایع‌غذایی و كارخانههی تهیه مصالح ساختمانی مهم ترین كارخانه هی ین شهرستان را تشكیل می‌‌دهند.یکی از بزرگ‌ترین کارخانه‌های آرد خاورمیانه وسیلوهای گندم کشور در این شهر قرار دارد. معادن گچ، شن، ماسه سنگ و به طوركلی مصالح ساختمانی در ین منطقه وجود دارد.
[ویرایش] کشاورزی و دام داری
كشاورزی و باغ‌داری در ین شهرستان به صورت سنتی و نیمه صنعتی است‌اما به علت موقعیت خاص جغرافییی، باغ داری پیه اصلی اقتصاد ین شهرستان به حساب می‌‌ید كه در ین میان، باغ‌هی مركبات و خرما از اهمیت فوق العاده‌ی برخوردار هستند.انواع مركبات، خرما(خرمای شاهانی این شهر شهرت جهانی و صادرات بسیاری دارد)، گندم، جو، برنج، بنشن، تره بار از مهم ترین محصولات جهرم است. دام‌داری در ین شهرستان بیش‌تر بر روش سنتی صورت میگیرد، اما در اطراف شهر جهرم دام‌داری هی مدرن جهت پرورش گاوهی نژاد اصیل (الشتین) اختصاص دارد. دام و فرآورده هی دامی از تولیدات ین بخش به شمار مي‌یند.لیموترش از مهم‌ترین مرکبات این شهرستان است و عمده لیموی تولیدی در استان فارس را شامل می‌شوداما آبلیموی آن به نام آبلیموی شیراز معروف است در حالی که خود شیراز لیموترش چندانی ندارد و عمده مرکبات استان در دیگر شهرستانها نظیر جهرم و داراب تولید می‌شود.
[ویرایش] مشخصات جغرافیایی
شهرستان جهرم از شمال به شهرستان فسا، از باختر و جنوب به شهرستان فیروز آباد، از خاور به شهرستان داراب، از شمال باختر به شهرستان شیراز و از جنوب خاور به شهرستان لار محدود می‌شود. شهر جهرم مركز شهرستان جهرم در 53 درجه و 33 دقیقه طول جغرافییی و 28 درجه و 30 دقیقه عرض جغرافییی و بلندی 1050 متری از سطح دریا واقع است. شهرستان جهرم از چهار بخش مركزی، خفر، سیمکان، کردیان تشکیل شده است. رودخانه هی قره‌آغاج سیمكان و شور از مهم ترین رودخانه‌هی منطقه است. هوی شهرستان جهرم به طور كلی گرم و در نواحی كوهستانی معتدل بوده و جمعیت شهرستان جهرم در سرشماری سال 1375 برابر 197128 نفر برآورد شده است. مردم منطقه به زبان فارسی با گویش هی محلی سخن مي‌گویند و مسلمان و شیعه مذهب هستند. كشاورزی و صنیع دستی از مشاغل عمده اهالی به شمار مي‌یند. مسیرهی ارتباطی ین منطقه‌عبارت اند از: - راه جهرم – لارستان به طول 155 كیلومتر - راه جهرم – شیراز به طول 180 كیلومتر - جهرم – قیر به طول 75 كیلومتر فرودگاه كوچكی نیز در شمال جهرم ساخته شده است.
[ویرایش] مشخصه ویژه
جهرم به واسطه داشتن معلمان ودبیران برجسته درمدارس خود و هوش واستعداد خدادادی دانش آموزان هرساله بنا به آمار سازمان سنجش در بین سه شهر اول کشور به لحاظ قبولی در دانشگاه و رتبه‌های برتر کنکور قرار میگیرد.
[ویرایش] دانشگاه‌ها و مراکز علمی
در جهرم سه دانشگاه معتبر به قرار زیر وجود دارد:
[ویرایش] پیوند به بیرون
 |
|
|---|---|
| مرکز | شیراز |
| شهرستانها |
آباده | ارسنجان | استهبان | اقلید | بوانات | جهرم | خرم‌بید | داراب | زرین‌دشت | سپیدان | شیراز | فراشبند | فسا | فیروزآباد | قیر و کارزین | کازرون | لارستان | لامِرد | مرودشت | ممسنی | مهر | نیریز |
| شهرها |
آباده طشک | آباده | اردکان | ارسنجان | اشکنان | اقلید | اهل | اوز | ایج | ایزدخواست | باب‌انار | بالاده | بنارویه | بهمن | بوانات | بیرم | بیضا | جنت‌شهر | جهرم | جویم | حاجی‌آباد | خاوران | خرامه | خشت | خنج | خور | داراب | داریان | رونیز | زاهدشهر | زرقان | سده | سروستان | سعادت‌شهر | سیدان | ششده | شهر پیر | شیراز | صغاد | صفاشهر | علامرودشت | فتح‌آباد | فراشبند | فسا | فیروزآباد | قائمیه | قادرآباد | قطب‌آباد | قیر و کارزین | کازرون | کامفیروز | کره‌ای | کنارتخته | کوار | گراش | گله‌دار | لار | لامرد | لپوئی | مرودشت | مشکان | مصیری | مُهر | میمند | نودان | نورآباد | نیریز | وراوی |
| آثار دیدنی |
آرامگاه سعدی | ارگ کریمخانی | بازار وکیل | باغ ارم | باغ عفیف‌آباد بند امیر | بیشاپور | پاسارگاد | تخت جمشید | حافظیه | کاخ سروستان | کعبه زرتشت | مسجد وکیل | نارنجستان قوام | نقش رجب | نقش رستم | |
