انقلاب ۱۹۱۷ روسیه
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
انقلاب ۱۹۱۷ روسیه، جنبشی سیاسی در روسیه بود که در سال ۱۹۱۷ با سرنگونی دولت موقت که بعد از حکومت تزارها به روی کار آمده بود به اوج خود رسید و به برپایی اتحاد شوروی (که تا سال ۱۹۹۱ برقرار بود) انجامید. این انقلاب در دو مرحله صورت گرفت:
- ابتدا انقلاب فوریه ۱۹۱۷ بود که تزار نیکولای دوم، آخرین تزار روسیه، را از سلطنت خلع کرد.این انقلاب پس از کمی کش و قوس دولت موقت، به رهبری الکساندر کرنسکی، را به قدرت رساند.
- دومین مرحله، انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ است. انقلاب اکتبر که تحت نظارت حزب بلشویک (منشعب از حزب سوسیال-دموکرات کارگری روسیه) و به رهبری ولادیمیر لنین به پیش میرفت، قدرت را طی یک یورش نظامی همه جانبه به کاخ زمستانی سن پترزبورگ و سایر اماکن مهم از دولت موقت گرفت. در این انقلاب افراد بسیار کمی کشته شدند.
در طول این انقلاب در شهرهای اصلی روسیه همانند مسکو و سن پترزبورگ رویدادهای تاریخی برجستهای رخ دادند. انقلاب در مناطق روستایی و رعیتی نیز پابهپای مناطق شهری در حال پیشروی بود و دهقانان زمینها را تصرف کرده و در حال توزیع مجدد آن در میان خود بودند.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] ورود روسیه به جنگ جهانی اول
در اوت 1914 روسیه وارد جنگ جهانی اول میشود. نخست فقط بلشویکها مخالف جنگ هستند اما شکستهای روسیه حامیان سلطنت تزار را به حداقل میرساند. در اوایل مارس 1917 اکثر کارگران در پطروگراد و مسکو دست به اعتصاب میزنند. شورش به پادگانها میرسد. در 11 مارس تزار دوما را منحل میکند. اما نمایندگان متفرق نمیشوند. در 15 مارس تزار به نفع گراند دوک میخائیل کنار میرود. میخائیل حاضرنمیشود سلطنت را بپذیرد. دوما حکومت موقتی از اعتدالیون را به رهبری شاهزاده لووف به کار میگمارد. شورای پطروگراد که منشویکها و سوسیالیستها در آن اکثریت دارند به صورت رقیب شورای موقت در میآید.
[ویرایش] نخستین کنگره شوراها
حکومت آلمان با هدف کارشکنی و خرابکاری در روسیه لنین را با قطار از سوئیس به سوئد و از آنجا به پطروگراد میآورد. [نیاز به ذکر منبع] تروتسکی نیز از امریکا وارد پطروگراد میشود. او گرچه بلشویک نیست اما با لنین هم آواز میشود که حکومت موقت حکومت بورژوایی است. استالین قبلا در داخل روسیه در تدارک قیام فعال میباشد[نیاز به ذکر منبع]. سازمان دهندگان بلشویک با شعار لنین "به جنگ خاتمه دهید ."تمام زمینها برای دهقانها" و "تمام قدرت در دست شوراها" به میان مردم میآیند. نخستین کنگره شوراها با حضور نمایندگان سربازها، کارگران و دهقانها برگزار میشود. از میان بیش از 600 نماینده 105 نفر از بلشویکها هستند اما کم کم به آنان افزوده میشود. حکومت موقت کرنسکی همچنان در پی ادامه جنگ است اما شکستهای متوالی باعث فرار سربازان از جبهه میشود.
[ویرایش] قیام بلشویکها
آشفتگی عمومی باعث میشود بلشویکها به دنبال قیام باشند اما قیام شکست میخورد و لنین به مرز فنلاند فرار میکند. بلشویکها به اتهام جاسوسی برای آلمان دستگیر و زندانی میشوند. شاهزاده لووف استعفا میکند و کرنسکی جای او را میگیرد. محافظه کاران و اعتدالیون پشت ژنرال کورنیلوف جمع میشوند تا با حکومت موقت مبارزه کنند. کرنسکی برای دفاع از حکومت بلشویکها و سوسیالیستها را که حالا از زندان آزاد شدهاند به یاری میخواند. سپاه کورنیلوف شکست میخورد. حالا بلشویکها هم در شورای پطروگراد و هم در شورای مسکو اکثریت دارند. دهقانان قیام میکنند و زمینها را از دست اشراف در میآورند.
[ویرایش] کمیته انقلابی شورای پطروگراد
لنین به پطروگراد میآید و از اقدامات تروتسکی در سازماندهی قیام حمایت میکند. کمیته انقلابی شورای پطروگراد به رهبری تروتسکی ساختمانهای دولتی را اشغال میکنند و کاخ زمستانی تزار را در شب هفتم نوامبر به اشغال در میآورد. کرنسکی میگریزد و اعضای حکومت موقت دستگیر میشوند.
[ویرایش] شورای کمیسرهای خلق
بلشویکها شورای کمیسرهای خلق را بوجود میآورند و لنین صدر شورا و تروتسکی کمیسر امور خارجه میشود. مسکو به تصرف بلشویکها در میآید و دومین کنگره شوراها برگزار میشود. مالکیت خصوصی لغو و کلیه امور به شوراهای روستایی واگذار میشود. تمام زمینها میان مردم تقسیم میشود. در 1918 بلشویکها رسما نامشان را به حزب کمونیست اتحاد شوروی تغییر میدهند.
[ویرایش] جنگ داخلی
از اواخر 1918 تا اواخر 1920 شوروی درگیر جنگ داخلی است. ارتش سرخ به رهبری تروتسکی با گاردهای سفید ضد انقلابی میجنگند. در 1920 شوروی عملا بر روسیه مسلط میشود.