Arkitektura neoklasikoa

Wikipedia(e)tik

Wikiproiektu bat abian da
Arkitektura gaiari buruz.

Mutrikuko Jasokundeko Ama Birjinaren parroki-eliza

Donostiako Konstituzio plaza eta Udaletxe zaharra

Iruñeko katedralaren fatxada

Arkitektura neoklasikoa XVIII. mendearen bigarren erditik XIX. mendearen lehen erdira arte, Neoklasizismo garaian, europar kulturak garatu zuen arkitektura estilo nagusia da. Arkitektura Klasikoan oinarritzen da, gehien bat.

[aldatu] Arkitekturaren ezaugarriak

Printzipio nagusiaren muina, arrazoia sentimenduari gailentzean zetzan. Greko-erromatar aitzin aroaren oroimena izan zuen ardatz, arkitekturaren esentziaren bilaketan. Neoklasizismoko arkitekturan, eraikuntzak elementu sinpleen batuketaz konposatzen dira, izaera trinkotik aldenduz. Izaera tektonikoa du, egitura berak eraikuntza definitzen du. Konposizioa eta eraiketa batera doaz, eta zutabea berragertzen da bere izaera tenktonikoaz. Apaingarriak murrizten doaz, soiltasuna indartuz. Simetria, soiltasuna, kolore murriztasuna, garaipen arkuen erabilera, antzindegia hiru partetan konposatzea, orden bakarraren erabilpena... oso ezaugarri nabariak dira.

[aldatu] Garapena

XVIII. mendean pentsamendu artistikoaren zutabeak arrazoia eta sentimendu erromantikoa dira. Erromantikotasunak hein batean izpiritu arrazionalaren murriztailea izan zen. Oinarri hauekin bi joera ezberdin jaio ziren: Rigoristak, Grezia Klasikoa zuten erreferentetzat zutenak; eta Piraneseren jarraitzaileak, Erroma Klasikoa erreferentziatzat zutenak. Bi joera hauen artean eztabaida bizia eman zen.

1760 eta 1770 urteen artean Frantzian greziazale eta erromazaleen planteamenduak apurtzen zituen korronte berri bat jaiotzen da. Esentzialismoari muzin egiten diote, garai bakoitzari eredu berezi bat dagokiola onartuz. Arkitektura berri bat proposatzen dute, soilagoa, geometrikoa, abstrakzio maila nabariaz.