Παλαιό Φάληρο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το Παλαιό Φάληρο είναι παραλιακό προάστιο στα Νότια της Αθήνας.

Η έκτασή του είναι 4,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ το μήκος της παραλίας του στο Σαρωνικό είναι περίπου 4 χλμ. Απέχει περίπου 9 χλμ από το κέντρο της Αθήνας (συνδέεται με τη Λεωφόρο Συγγρού), 13 χιλιόμετρα από το λιμάνι του Πειραιά (συνδέεται με τη Λεωφόρο Ποσειδώνος) και περίπου 40 χιλιόμετρα από το Διεθνές Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος.

Το Παλαιό Φάληρο βρίσκεται στη νότια πλευρά του νομού Αττικής και συνορεύει με τους δήμους Καλλιθέας, Νέας Σμύρνης, Αγίου Δημητρίου και Αλίμου.

[Επεξεργασία] Ιστορικά στοιχεία

Φάληρος, υιός του Άλκωνα

Το Φάληρο αναφέρεται από πολλούς αρχαίους συγγραφείς, από τον Ηρόδοτο ως τον Παυσανία. Ιδρυτής του Φαλήρου αναφέρεται ο τοπικός ήρωας Φάληρος, υιός του Άλκωνα και εγγονός του βασιλιά της Αθήνας Ερεχθέα. Το αρχαίο Φάληρο αναφέρεται ως το πρώτο και αρχαιότερο επίνειο της Αθήνας. Το λιμάνι του Φαλήρου στα αρχαία χρόνια, όταν ακόμα δεν είχε διαμορφωθεί το λιμάνι του Πειραιά, είχε αρκετή έκταση. Από τις μαρτυρίες που υπάρχουν, πιθανότατα άρχιζε από τις Τζιτζιφιές ή το Δέλτα και έφτανε ως εκεί που ήταν άλλοτε το κέντρο «ΤΡΟΚΑΝΤΕΡΟ» και σήμερα η μαρίνα. Όταν, αργότερα, ο Θεμιστοκλής και κατόπιν ο Περικλής διαμόρφωσαν το λιμάνι του Πειραιά, το Φάληρο εξακολούθησε να είναι το δεύτερο λιμάνι της Αθήνας.

Στην περιοχή του Δέλτα, έχει βρεθεί το νεκροταφείο του αρχαίου Φαλήρου, που βρισκόταν στο χώρο μεταξύ του άλλοτε Κρατικού Εργοστασίου Αεροπλάνων (Κ.Ε.Α.) - σήμερα Μουσείο της Αεροπορίας και της περιοχής που φιλοξένησε τον Ιππόδρομο. Ο Ηρόδοτος αναφέρει συχνά το Φάληρο στα "Περσικά", τις μάχες Ελλήνων και Περσών την περίοδο 490 - 479 π.Χ..

Το Φάληρο αναφέρεται συχνά τόσο κατά τη διάρκεια της Πρωτοχριστιανικής εποχής, όσο και στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Το 1883 εγκαινιάζεται το πρώτο μεταφορικό μέσο, το τραμ που συνέδεε το Παλαιό με το Νέο Φάληρο και την Αθήνα. Την περίοδο 1910 - 1915, εύπορες οικογένειες ανακαλύπτουν την ομορφιά του Φαλήρου και αρχίζουν και κτίζουν αρχοντικά και επαύλεις κοντά στη θάλασσα. Μερικές από αυτές, όπως η έπαυλη «ΚΟΥΛΟΥΡΑ» διασώζονται μέχρι και σήμερα.

Την περίοδο 1922 - 1924 οι δρόμοι του Παλαιού Φαλήρου φωτίζονται με ηλεκτρικό ρεύμα.Το 1930, το Φάληρο συνδέεται με το δίκτυο της «ΟΥΛΕΝ», πρόγονο της Ε.Υ.Δ.Α.Π., όπως τη γνωρίζουμε σήμερα.Το 1942, το Παλαιό Φάληρο από κοινότητα που ήταν έως τότε, γίνεται δήμος και πρώτος δήμαρχός του ήταν ο Κ. Τουφεξής, ενώ το 1961 γίνεται αυτόνομος δήμος. Από το 1946 και μετά, το Παλαιό Φάληρο αρχίζει να ξεχωρίζει λόγω της ιδιαίτερης θέσης του και αρχίζει να γίνεται προάστιο με πολλές εξοχικές κατοικίες πλούσιων οικογενειών.

Αργότερα αναπτύσσεται και εμπορικά λόγω της εξάπλωσης του πληθυσμού προς τα νότια προάστια, κατέχοντας μέχρι σήμερα εξέχουσα θέση στις προτιμήσεις των κατοίκων του Λεκανοπεδίου, κάτι που φαίνεται και από τις τιμές των ακινήτων. Το Φάληρο ανήκει στις περιοχές της Αθήνας με τις υψηλότερες τιμές ανά τετραγωνικό μέτρο.

Ιδιαίτερα μετά το 1974, αρκετοί ομογενείς από την Κωνσταντινούπολη εγκαταστάθηκαν στο Παλαιό Φάληρο, όπου αποτελούν μια ιδιαίτερα ζωντανή κοινότητα.

Οι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004, έφεραν σημαντικές αλλαγές στο Παλαιό Φάληρο:

- Επέστρεψε το τραμ στην παραλιακή λεωφόρο (Λεωφ. Ποσειδώνος), ως μέρος των έργων που έγιναν για την συγκοινωνία της Αθήνας για τους αγώνες και

- Σταμάτησε τη λειτουργία του ο Ιππόδρομος στο Φαληρικό Δέλτα. Ο Ιππόδρομος λειτούργησε στο Δέλτα από το 1925 έως το 2003-4.

[Επεξεργασία] Διοικητικά θέματα

Το Παλαιό Φάληρο υπάγεται χωροταξικά στο λεκανοπέδιο Αττικής, ενώ διοικητικά ανήκει στη Νομαρχία Αθηνών. Ο πληθυσμός του ήταν 64.759 κάτοικοι κατά την απογραφή του 2001. Δήμαρχος του Παλαιού Φαλήρου είναι ο Διονύσιος Χατζιδάκης, ο οποίος εκλέχτηκε στις δημοτικές εκλογές του 2002.

[Επεξεργασία] Αξιοθέατα

Χαρακτηριστικό για το Παλαιό Φάληρο είναι το κτίσμα του Φλοίσβου που βρίσκεται στην παραλία απέναντι από την ομώνυμη πλατεία και χρησιμεύει σαν κέντρο διασκέδασης. Κατά μήκος της παραλίας απομένουν μερικές από τις νεοκλασσικές επαύλεις, χαρακτηριστικά δείγματα αρχιτεκτονικής του περασμένου αιώνα.

Το θωρηκτό Αβέρωφ που βρίσκεται αγκυροβολημένο στη μαρίνα του Φλοίσβου (Τροκαντερό) και συγκεκριμένα δίπλα στο πάρκο Ναυτικής Ιστορίας, χρησιμοποιείται σήμερα σαν μουσείο.

Το Παλαιό Φάληρο έχει μεγάλες παραλίες και ήταν από τις αρχές του 20ου αιώνα αλλά και συνεχίζει να είναι μέχρι σήμερα πολυσύχναστος προορισμός για μπάνιο.