Ιδεαλισμός
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτό το λήμμα αναφέρεται στην φιλοσοφική θεωρία "Ιδεαλισμός". Ίσως ενδιαφέρεστε για τον Ιδεαλισμό στην χριστιανική εσχατολογία.
Ο Ιδεαλισμός (Idealism) και παλαιότερα Ιδεοκρατία είναι φιλοσοφική θεωρία που στο Βασικό πρόβλημα της φιλοσοφίας, δηλαδή τη σχέση μεταξύ ανθρώπου και εξωτερικού κόσμου, ή συνείδησης και ύλης, παίρνει θέση υπέρ της πρωταρχικότητας του πνεύματος, της Νοήσης και της Συνείδησης. Οι ιδεαλιστές φιλόσοφοι υποστήριζαν ότι μόνο η συνείδησή μας έχει πραγματική υπόσταση και ότι ο υλικός κόσμος είναι μόνο προϊόν των αισθήσεων, των παραστάσεων μας και των αντιλήψεών μας.
Ο Ιδεαλισμός είναι στενά συνδεδεμένος με την θρησκεία αφού είτε άμεσα είτε έμμεσα όλες οι ιδελιαστικές φιλοσοφίες καταλήγουν στην ύπαρξη κάποιας ανώτερης δύναμης ανεξάρτητης από τον άνθρωπο. Ο ιδεαλισμός έχει εκφάνσεις στην κοινωνική ζωή και στην ίδια την διαδικασία της γνώσης. Η πορεία της γνώσης η γενίκευση των φαινομένων "βοηθάει" πολλές φορές στην διάσπαση της συνείδησης από την πραγματικότητα, στο μετασχηματισμό των γενικών εννοιών σε έννοιες απόλυτες αποσπασμένες από την ύλη.
[Επεξεργασία] Ιστορική Διαδρομή
Ο ιδεαλισμός ξεκινάει στην Αρχαία Ελλάδα με κορυφαίο εκπρόσωπο τον Πλάτωνα, έναν αριστοκράτη πολέμιο της Δημοκρατίας. Για τον Πλάτωνα πραγματικός κόσμος είναι ο υπεραισθητός κόσμος των ιδεών ο υλικός κόσμος είναι για αυτόν κόσμος σκιών χλωμή αντανάκλαση των ιδεών. Στην μεσαιωνική εποχή ο σχολαστικός θρησκευτικός ιδεαλισμός καταντάει την φιλοσοφία δεκανίκι της Εκλησίας. Με την παρακμή του φεουδαρχικού συστήματος και την ανάπτυξη της Υλιστικής φιλοσοφίας ο Αντικειμενισμός του Μπέρκλευ και ο Σκεπτικισμός του Χιούμ αποτελούν αντίδραση στις υλιστικές θεωρίες των Άγγλων φιλοσόφων: Φράνσις Μπέικον, Μπαρούχ Σπινόζα, Τόμας Χομπς κ.α. Η Γερμανική ιδεαλιστική φιλοσοφία του 18ου και 19ου αιώνα με εκφραστές τους Καντ, Φίχτε, Σέλιγκ και Χέγκελ αποτελεί την αντίδραση που ξεσήκωσε η Γαλλική επανάσταση και οι φιλόσοφοι της εποχής Λαμετρί, Χόλμπαχ, Ντιντερό, Ελβέτιος κ.α. Στο τέλος του 19ου αιώνα και οι αρχές του 20ου επικρατεί ο Εμπειριοκριτικισμός του Μαχ και του Αβενάριους που ανανεώνει την φιλοσοφία του Μπέρκλευ.
[Επεξεργασία] Είδη Ιδεαλισμού
- Αντικειμενικός: Υποστηρίζει την ύπαρξη μιας μυστικής ιδέας ανεξάρτητης από τον άνθρωπο και την Συνείδηση του, που στη εξέλιξη της δημιουργεί τον υλικό κόσμο.
- Απόλυτος: Ποικιλία αντικειμενικού ιδεαλισμού (Χέγκελ).
- Μεταφυσικός: Φιλοσοφία του Καντ.
- Υποκειμενικός: Παίρνει ως βάση το αίσθημα και τη συνείδηση του υποκειμένου για κάθε τι που υπάρχει.