Αίσθηση
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αίσθημα είναι η αντανάκλαση μέσα στην ανθρώπινη συνείδηση των ιδιοτήτων των αντικειμένων και των φαινομένων του υλικού κόσμου σαν αποτέλεσμα της επίδρασης τους πάνω στα όργανα των αισθήσεων. Τα αισθήματα μας είναι εικόνες του εξωτερικού κόσμου. Στοιχειώδεις μορφές της αντανάκλασης του κόσμου μέσα στην συνείδηση μας βρίσκονται στην βάση των πιο περίπλοκων μορφών του νου:
- αντίληψη
- παράσταση
- έννοια
- κρίση
- συλλογισμός
Οι αισθήσεις είναι η πήγη όλων των γνώσεων μας για την υλική εξωτερική πραγματικότητα. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τίποτα για τις μορφές της ύλης ή για τις μορφές της κίνησης παρά μονάχα με τις αισθήσεις μας. Τα αντικείμενα και τα φαινόμενα ερεθίζουν τον Νευρικό Ιστό που μεταφέρει το σήμα στον Εγκέφαλο και προκαλεί το αίσθημα. Δηλαδή το αίσθημα οφείλεται στην μεταμόρφωση της επίδρασης ενός εξωτερικού ερεθισμού σε περιστατικό της συνείδησης με αυτή τη διαδικασία αδιάσπαστη από το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα.
Τα ανθρώπινα αισθήματα συνδέονται ακατάλητα με την Σκέψη που είναι μια έμμεση και ολοκληρωμένη έκφραση της πραγματικότητας και για αυτό είναι συνειδητά. Τα αισθήματα μπορεί να χωριστούν σε δύο ομάδες:
- Αισθήματα που αντανακλούν τις ιδιότητες των αντικειμένων και των φαινομένων του υλικού εξωτερικού κόσμου:
- Ακουστικά
- Οσφραντικά
- Γευστικά
- Αφής
- Αισθήματα που αντανακλουν τις κινήσεις των μελών του σώματος και την κατάσταση των εσωτερικών οργάνων, αισθήματα κίνησης και ισσοροπίας. Τα όργανα αυτών των αισθήσεων βρίσκονται στους ιστούς ή στην επιφάνεια των εσωτερικών οργάνων του οργανισμού.
Διάφοροι Μαχιστές, Θετικιστές και άλλοι Ιδεαλιστές φιλόσοφοι δηλώνουν ότι οι ανθρώπινες αισθήσεις δεν αντανακλούν τις ιδιότητες και τα φαινόμενα του υλικού κόσμου αλλά είναι σημάδια που δεν ανταποκρίνονται σε αυτές τις ιδιότητες. Αν ίσχυε αυτό ο άνθρωπος δεν θα μπορούσε να αντιληφθεί τις ιδιότητες και τα φαινόμενα των πραγμάτων που λειτουργούν έξω και ανεξάρτητα από αυτόν πράγμα που μάλλον καταρίπτεται από την πρακτική δραστηριότητα του ανθρώπου.
