Mogulsko carstvo
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
Mogulsko carstvo (farsi, مغل بادشاہ, moghul bādšāh) su u Indiji osnovali Moguli, porodična loza mongolskog porijekla. Riječe "Mogul" ili "Mugal" ili "Mughal" je indoarijanski oblik za "Mongole." Na vrhuncu svoje moći, 1526-1857, carstvo je zauzimalo oblasti koje su uključivale dijelove današnjeg Avganistana, Balučistana i većinu Indijskog potkontinenta. Carstvo je osnovao mongolski vođa Babur, 1526, koji je porazio Ibrahima Lodija, posljednjeg od delhijskih sultana.
Sadržaj |
[izmijeni] Religija
Vladajući Moguli su bili muslimani, mada su mnogi od njihovih potčinjenih bili hindusi. Kad je Babur osnovao carstvo, on nije naglasak stavio na religiju, nego radije na mongolsko nasljedstvo. Pod Akbarom, dvor je ukinuo džizju, oporezivanje nemuslimana, i izbacio upotrebu lunarnog islamskog kalendara u korist solarnog kalendara koji je bio korisniji za poljoprivredu. Jedna od najneobičnijih vjerskih ideja koje je zaveo Akbar bila je ideja dīn-i-ilahī (دين إلهي), što bi se moglo prevesti kao "božanstvena vjera," eklektička mješavina hinduizma, islama i hrišćanstva. Bila je ovo zvanična religija mogulske države, sve do Akbarove smrti. No, ovome je stao na kraj Aurangzeb, koji je bio poznat po svojoj vjerskoj isključivosti.
[izmijeni] Mogulski carevi
Značajni mogulski carevi | ||||||||||||
Car | Početak vladavine | Kraj vladavine | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Babur | 1526 | 1530 | ||||||||||
Humajun | 1530 | 1556 | ||||||||||
Akbar | 1556 | 1605 | ||||||||||
Džahangir | 1605 | 1627 | ||||||||||
Šah Džahan | 1627 | 1658 | ||||||||||
Aurangzeb | 1658 | 1707 |
[izmijeni] Baburovo ustoličenje i vladavina
Početkom 16. vijeka, pod vođstvom Zahirudina Mohamada Babura, Moguli su — kao potomci mongolskih, turskih, persijskiih i avganskih upadnika u jugoistočnu Aziju — zauzeli Indiju. Babur je bio praunuk Timura (poznatog i kao Timur Hromi), tursko-mongolskog osvajača
[izmijeni] Humajunova vladavina
Nakon Baburove smrti, njegov sin Humajun (1530–1556) je naslijedio težak zadatak.
[izmijeni] Akbarova vladavina
[izmijeni] Vladavine Džahangira i Džahan Šaha
[izmijeni] Aurangzebova vladavina i propast carstva
[izmijeni] Potomci
- Bahadur Šah I (Šah Alam I), r. 14. oktobra, 1643, u Burhanpuru, vladao od 1707-1712, u. u februaru 1712, u Lahoreu.
- Džahandar Šah, r. 1664, vladao od 1712-1713, u. 11. februara, 1713, u Delhiju.
- Furuhsijar (Furrukhsiyar), r. 1683, vladao od 1713-1719, u. 1719, u Delhiju.
- Rafi ul-Dardžat, vladao 1719, u. 1719, u Delhiju.
- Rafi ud-Daulat (Šah Džahan II), vladar 1719, u. 1719, u Delhiju.
- Nikusijar, vladar 1719, u. 1719, u Delhiju.
- Mohamed Ibrahim, vladar 1720, u. 1720, u Delhiju.
- Mohamed Šah, r. 1702, vladar od 1719-1720, 1720-1748, u. 26. aprila, 1748, u Delhiju.
- Ahmad Šah Bahadur, r. 1725, vladar od 1748-1754, u. januar 1775, u Delhiju.
- Alamgir II, r. 1699, vladao od 1754-1759, u. 1759.
- Šah Džahan III, vladar 1760?
- Šah Alam II, b. 1728, vladao od 1759-1806, u. 1806.
- Akbar Šah II, b. 1760, vladao od 1806-1837, u. 1837.
- Bahadur Šah II, takođe poznat kao Bahadur Šah Zafar, r. 1775 u Delhiju, vladao od 1837-1857, u. 1862 e izbjeglištvu u Rangunu, Burma.
[izmijeni] Alternativna značenja riječi "Mogul"
- U popularnom žargonu, naročito u novinama i na medijima, mogul takođe označava uspješnu poslovnu osobu ili magnata, koji je sam sagradio i stvorio ogromno bogatstvo i monopolsko carstvo. Ova upotreba se očito odnosi na veoma raskošno Mogulsko carstvo koje su sagradili Moguli, kraljevska loza u Indiji.
[izmijeni] Takođe vidi
- Spisak mogulskih careva
- Islamska arhitektura
- Mogulsko slikarstvo
[izmijeni] Vanjski linkovi
- Fotografije iz Lahorea, grada sa zidinama, iz mogulskog vremena (na engleskom)
- Veliki Moguli (na engleskom)
- Vrtovi Mogulskog carstva (na engleskom)
Nedovršeni članak Mogulsko carstvo koji govori o historiji treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.