Masbatenyo

Halì sa Wikipedia

An Masbatenyo (na inaapod man na Minasbate) iyo an mayor na tataramon sa puro' o isla kan Masbate. Tolo an dyalekto kaini: Pwedeng apodon tang Masbatenyong Solnopan na lakop sa palibot kan banwaan nin Basud, an Masbatenyong Habagatan nakasentro sa banwaan kan Cataingin sa habagatan-subangan kan isla asin Masbatenyong Amihanan na nakabase sa haros kabanga kan amihanan na parte kan islang Masbate asin sa palibot kan syudad mismo kan Masbate.. Tinataya' na nagaabot 530,000 an naggagamit kan tataramon na ini sa kabiyoan.

Sa habagatan-solnopan kan islang Masbate an mayor na tataramon Ilonggo na medyo nalahidan nin Bikol asin sa harayong parte kan habagatan-subangan kan islang Masbate an mayor na taramon Sugbuanon.

Igwa pa man nin menor na mga dyalektong Minasbate sa isla kan Ticao na medyo nakakaiba sa pigtataram sa ibang lugar kan islang Masbate.

Sa Burias, parte pa kan probinsyang Masbate, an kadakulan Sugbuanon an tinataram maliban sa San Pascual na bikol-Naga an ginagamit.

An ibang otoridad sa lenggwahe sinasakop an Masbatenyong tataramon sa terminong Bisacol na iyo an taramon man sa Sentral Sorsogon asin sa Habagatan Sorsogon huli sa saindang pagka-aragidan.

Pagkukumpara kan bikol-Naga/bikoL-legazpi/Masbatenyo:

     dakul   -   dakul  -   damo
     tukdo   -   turo'  -   tukdo
     oyon    -   tugot  -   uyon
     raot    -   raot   -   sira
     lingaw  -   lingaw -   limot
     niyog   -   niyog  -   lubi
     dakula  -   dakula -   dako
     maogma  -   maogma -   malipay
     giraray -  giraray -   gihapon
     kakan   -   kaon   -   kaon
     sakuya  -  sakuya  -   sa akon

An aluhipan amo an nagmasid kun adlaw.(Masbatenyo)
An olahipan iyo an nagbantay kun aldaw. (bikol-Naga)

Ini si Ramon, amo an mahigos sa tanan na lalaki sa baryo.(Masbatenyo)
Ini si Ramon, iyo an mahigos(maorop) sa gabos na lalaki sa baryo. (bikolNaga)

dili na sya magpapasaway. (Masbatenyo)
dai na sya magpapasaway. (Bikol-Naga)

Kaunon san miya an isda na prinito. (Masbatenyo)
Kakanon kan ikos an sirang prinitos/pigpritos.(Bikol-Naga)

Si Elmer P.Wolfenden, sa saiyang adal, nagtaong opinyon na an Bisacol kan Sorsogon asin an Masbatenyo magka-agidan na maray alagad mas harani an Masbatenyo sa mga sistema gramatikal kan bisayang Hiligaynon kisa kan sa lenggwaheng Bikol kan Habagatan Luzon o sa Sugbuanon kan probinsyang Cebu sa habagatan kan Pilipinas.

ginunuan:

An Satuyang Tataramon (A Study of the Bikol Language) Jason William Lobel, Fr. William Joseph S. Tria
A Masbatenyo-English Dictionary, compiled by Elmer P. Wolfenden