เรือพระที่นั่งอนันตนาคราช
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เรือพระที่นั่งอนันตนาคราช เป็นเรือพระที่นั่งบัลลังก์ในกระบวนพยุหยาตราชลมารค สร้างขึ้นตั้งแต่สมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ลำปัจจุบันมีการสร้างใหม่ ในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว สำเร็จเมื่อวันที่ ๑๕ เมษายน พ.ศ. ๒๔๕๗ ลำเรือภายนอกทาสีเขียว ท้องเรือภายในทาสีแดง ยาว ๔๒.๙๕ เมตร กว้าง ๒.๙๕ เมตร ลึก ๐.๗๖ เมตร กินน้ำลึก ๐.๓๑ เมตร กำลัง ๓.๐๒ เมตร ฝีพาย ๕๔ คน นายท้าย ๒ คน นายเรือ ๒ คน คนถือธงท้าย ๑ คน พลสัญญาณ ๑ คน คนเห่เรือ ๑ คน
โขนเรือเป็น "พญาอนันตนาคราช" หรือนาค ๗ เศียร โดยปกติจะใช้เป็นเรือพระที่นั่งรอง หรือเรือเชิญผ้าพระกฐิน หรือประดิษฐานบุษบกสำหรับพระพุทธรูปสำคัญ นับเป็นเรือพระที่นั่งที่มีความงดงามอีกลำหนึ่ง อนึ่ง เคยมีการพิมพ์รูปเรือพระที่นั่งอนันตนาคราชด้านหลังธนบัตร ๒๐ บาท โดยจัดพิมพ์และใช้ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๑๕ ปัจจุบันเลิกพิมพ์แล้ว
[แก้] เรือพระที่นั่งอนันตนาคราชในกาพย์เห่เรือ
- กาพย์เห่เรือ พระนิพนธ์ในเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ เมื่องานพระบรมราชาภิเษกสมโภชลล พ.ศ. 2454 มีดังนี้
- ๏ เรืออนันตนาคราช
- กลาดหัวเสียดตัวเหยียดยาว
- ปากอ้าเขี้ยวตาพราว
- ราวนาคราชอาสน์นารายณ์
- กาพย์เห่เรือ นายฉันท์ ขำวิไล ประพันธ์ขึ้น ในวาระฉลอง 25 พุทธศตวรรษ มีดังนี้
- ๏ อนันตนาคราช
- ธรรมาสน์อันอำไพ
- เลิศแล้วแลวิไล
- ช่างสดใสในสาคร
- กาพย์เห่เรือ นายหรีด เรืองฤทธิ์ ประพันธ์ขึ้น ในวาระฉลอง 25 พุทธศตวรรษ มีดังนี้
- ๏ อนันตนาคราช
- อาสน์พระธรรมเอี่ยมอำไพ
- อเนกชาติภุชงค์ชัย
- อาสน์พระสงฆ์ทรงสิกขา
