อักษรเทวนาครี
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
อักษรเทวนาครี พัฒนามาจากอักษรพราหมีในราวคริสต์ศตวรรษที่ 11 ใช้เขียนภาษาฮินดี ภาษาสันสกฤต ภาษามราฐี ภาษาบาลี ภาษาสินธี ภาษาเนปาล และภาษาอื่นๆในประเทศอินเดีย
อักษรเทวนาครีมีลักษณะการเขียนจากซ้ายไปขวา มีเส้นเล็กๆ อยู่เหนือตัวอักษร หากเขียนต่อกัน จะเป็นเส้นยาวคล้ายเส้นบรรทัด มีการแยกพยัญชนะ สระ และเครื่องหมายต่างๆ
สารบัญ |
[แก้] ที่มา
อักษรเทวนาครีเกิดขึ้นเมื่อราว ค.ศ. 1200 โดยพัฒนาขึ้นจากอักษรสิทธัม และค่อยๆ เข้ามาแทนที่อักษรศารทา ซึ่งมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดและมีมาก่อน (ยังคงใช้คู่ขนานกันไปในกัษมีร์) อักษรทั้งสองแบบมีต้นกำเนิดมาจากอักษรคุปตะ ซึ่งได้มาจากอักษรพราหมีอีกทอดหนึ่ง ซึ่งมีที่มาตั้งแต่ช่วง 300 ปีก่อนคริสตกาล ส่วนอักษรนาครีนั้น ปรากฏในช่วงราวคริสตศตวรรษที่ 8 เป็นสาขาตะวันออกของอักษรคุปตะ ร่วมสมัยกับอักษรศารทอันเป็นสาขาตะวันตก
[แก้] ศัพทมูลวิทยา
ภาษาสันสกฤต คำว่า นาครี เป็นสตรีลิงค์ ของ นาคร หมายถึง เกี่ยวกับเมือง เป็นคุณนาม จากคำนาม นคร ซึ่งหมายถึงเมือง ที่ใช้รูปสตรีลิงค์ เพราะนี้ เดิมใช้บ่งบอกนามสตรีลิงค์ ลิปิ ซึ่งหมายถึง อักษร ในที่นี้ จึงหมายถึงอักษรของชาวเมือง หรืออักษรของผู้มีวัฒนธรรม อักษรนาครีนั้นมีที่ใช้หลากหลาย อักษรที่มีคำว่า เทวะ (เทวดา) เติมข้างหน้า หมายถึง อักษรของเทวดา หรืออักษรที่ใช้ของขาวเมืองชั้นสูงนั่นเอง
ปัจจุบันมีการใช้คำว่า "เทวนาครี" อย่างกว้างขวาง แต่เรียกสั้นๆ ว่า "นาครี" ก็พบเห็นได้ทั่วไป ซึ่งมีความหมายถึงอักษรอย่างเดียวกันนี้ ความนิยมใช้เทวนาครีอย่างแพร่หลายนั้น เกี่ยงโยงกับการใช้ในยุคอาณานิยม ซึ่งแทบจะใช้อักษรเทวนาครีเพียงอย่างเดียว ในการตีพิมพ์งานสันสกฤต แม้ว่าภาษาสันสกฤตนั้น สามารถใช้อักษรต่างๆ ได้แทบทุกแบบของอินเดียก็ตาม และด้วยเหตุนี้ จึงมักจะทำให้มีการผูกโยงระหว่างอักษรเทวนาครีและภาษาสันสกฤต จนมีความเชื่อผิดๆ ไปอย่างกว้างขวาง เรียกอักษรนี้ว่า "อักษรสันสกฤต" ก็มี
[แก้] พยัญชนะ
| อักษรเทวนาครี | ถอดเป็นอักษรโรมัน | ถอดเป็นอักษรไทยตามรูป | ถอดเป็นอักษรไทยตามเสียง |
|---|---|---|---|
| क | ka | ก | /ก/ |
| ख | kha | ข | /ค/ |
| ग | ga | ค | /ก/ |
| घ | gha | ฆ | /ค/ |
| ङ | nga | ง | /ง/ |
| च | ca | จ | /จ/ |
| छ | cha | ฉ | /ช/ |
| ज | ja | ช | /จ/ |
| झ | jha | ฌ | /ช/ |
| ञ | nya | ญ | /ย/ |
| ट | tta | ฏ | /ต/ |
| ठ | ttha | ฐ | /ท/ |
| ड | dda | ฑ | /ด/ |
| ढ | ddha | ฒ | /ด/ |
| ण | nna | ณ | /น/ |
| त | ta | ต | /ต/ |
| थ | tha | ถ | /ท/ |
| द | da | ท | /ด/ |
| ध | dha | ธ | /ด/ |
| न | na | น | /น/ |
| ऩ | nnna | - | /น/ |
| प | pa | ป | /ป/ |
| फ | pha | ผ | /พ/ |
| ब | ba | พ | /บ/ |
| भ | bha | ภ | /บ/ |
| म | ma | ม | /ม/ |
| य | ya | ย | /ย/ |
| र | ra | ร | /ร/ |
| ऱ | rra | - | /ร/ |
| ल | la | /ล | /ล/ |
| ळ | lla | ฬ | /ล/ |
| ऴ | llla | - | /ล/ |
| व | va | ว | /ว/ |
| श | sha | ศ | /ซ/ |
| ष | ssa | ษ | /ซ/ |
| स | sa | ส | /ซ/ |
| ह | ha | ห | /ฮ/ |
| क़ | qa | - | ? |
| ख़ | khha | - | ? |
| ग़ | ghha | - | ? |
| ज़ | za | ซ | ซ |
| ड़ | dddha | - | ? |
| ढ़ | rha | - | ? |
| फ़ | fa | - | /ฟ/ |
| य़ | yya | - | ? |
[แก้] สระ
สระในระบบอักษรเทวนาครีนั้น มีลักษณะเฉพาะแบบเดียวกับอักษรอินเดียส่วนใหญ่ นั่นคือ มีสระสองชุด เป็นสระลอย และสระจม สระลอย คือ สระที่อยู่โดดเดี่ยวได้ โดยมีเสียงของตัวมันเอง ส่วนสระจม เป็นสระที่ต้องประสมกับพยัญชนะอื่น สระจมของเทวนาครี มีทั้งที่เขียนด้านหน้า เช่น อิ เขียนด้านหลัง เช่น อา อี เขียนด้านบน เช่น เอ และเขียนด้านล่าง เช่น อุ หรือ อู นอกจากนี้ยังมีแบบเขียนสองตำแหน่ง เช่น ไอ โอ และเอา ที่เขียนทั้งบนและหลังพยัญชนะ
| สระลอย | สระจม เกาะตัว क | ถอดเป็นอักษรโรมัน | ถอดเป็นอักษรไทย |
|---|---|---|---|
| अ | क | a | อะ |
| आ | का | aa | อา |
| इ | कि | i | อิ |
| ई | की | ii | อี |
| उ | कु | u | อุ |
| ऊ | कू | uu | อู |
| ऍ | कॅ | candra e | แอ |
| ऎ | कॆ | short e | เอะ |
| ए | के | e | เอ |
| ऐ | कै | ai | ไอ |
| ऑ | कॉ | candra o | ออ |
| ऒ | कॊ | short o | โอะ |
| ओ | को | o | โอ |
| औ | कौ | au | เอา |
| ऋ | कॄ | vocalic r | ฤ |
| ऌ | कॄ | vocalic l | ฦ |
| ॠ | कॢ | vocalic rr | ฤๅ |
| ॡ | कॣ | vocalic ll | ฦๅ |
[แก้] ตัวเลข
การออกเสียงอักษร 1-100 ไม่ซ้ำกันเลย หากออกเสียงผิดจะเปลี่ยนไปเลย เช่นเลข 7 กับ 60
| เลขเทวนาครี | เลขอารบิก | คำอ่าน |
| ० | 0 | ศูนย์ |
| १ | 1 | เอก |
| २ | 2 | โด(โท) |
| ३ | 3 | ตรี |
| ४ | 4 | จาร |
| ५ | 5 | ปัจ |
| ६ | 6 | ฉะ |
| ७ | 7 | สัตต์ |
| ८ | 8 | อาฐ |
| ९ | 9 | นาว(เนาว) |
| १० | 10 | ดัส (ทศ) |
[แก้] เครื่องหมายพิเศษ
ॐ = โอม
[แก้] อักษรเทวนาครีในคอมพิวเตอร์
สำหรับผู้ใช้วินโดส์เอ็กพี (Window XP) สามารถอ่านอักษรเทวนาครี หรือพิมพ์ข้อความสั้นๆด้วยโปรแกรม Character Map ฟอนต์ Mangal
[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น
- รูปและการออกเสียงของอักษรเทวนาครี ((อังกฤษ))
