Zabawa
Z Wikipedii
Zabawa jest aktywnością służącą rozrywce sięgającą najgłębszych początków ludzkości. Z antropologicznego punktu widzenia nie istnieje społeczność (kultura, cywilizacja), której członkowie nie znaliby zabawy.
00==Cechy zabawy==00
Wśród cech zabawy można wymienić następujące (za R. Caillois):
- Dobrowolność – zabawa jest działaniem, w którym udział jak i rezygnacja z niego są całkowicie zależne od chęci uczestnika/uczestników. Bawiący się lub grający robią to dla własnej przyjemności i bez jakiegokolwiek przymusu.
- Wyodrębnienie, zamknięcie w określonych ramach czasu i przestrzeni – gra i zabawa stanowią zamkniętą rzeczywistość, rozgrywającą się we własnej przestrzeni, starannie oddzielonej od reszty „normalnego” życia. Posiadają też określone ramy czasowe, poza którymi rozciąga się czas szary, nie nacechowany radosnym napięciem.
- Zawieranie elementu niepewności – przebieg zabawy czy wynik gry nie mogą być z góry ustalone. Ich istota zawiera się w niespodziance i ciągłemu zaskoczeniu.
- Bezproduktywność – nawet gra o pieniądze nie prowadzi do wytworzenia jakichkolwiek dóbr materialnych; możliwe jest jedynie przemieszczenie własności w ramach grupy grających. Ogólna suma wygranej nie może być większa od sumy, którą inny przegrali.
- Ujęcie w normy – świat gry i zabawy rządzony jest przez konwencje i reguły, których przestrzeganie jest warunkiem koniecznym uczestnictwa. Gra rozpada się, jeśli ukazać nonsensowność i konwencjonalność jej reguł.
- Fikcyjność – grom i zabawom opartym na naśladownictwie towarzyszy poczucie odrealnienia, wyodrębnienia się z rzeczywistego życia.
[edytuj] Kategorie zabawy
Roger Caillois wprowadził interesujący podział zabaw na cztery kategorie
- agon (współzawodnictwo) - należą tu gry i zabawy oparte na wyłonieniu zwycięzcy. Każdy z bawiących się (osób / zespołów) ma identyczne szanse na początku zabawy i jest zobowiązany do przestrzegania określonych reguł. W dążeniu do wygranej bardzo liczą się umiejętności zawodników.
Np.: wszelkie wyścigi, mocowanie się, lekkoatletyka, boks, szermierka, piłka nożna, bilard, warcaby, szachy, w ogóle wszelkie zawody sportowe
- alea (los) – to kategoria zabaw związanych z przypadkiem. Bawiący się mają takie same szanse na początku, jednak w czasie zabawy (gry) nie tyle zdają się na swoje umiejętnoiści, co na zrządzenie losu.
Np.: „entliczek-pentliczek”, orzeł czy reszka, zakłady, ruletka, różne rodzaje loterii
- mimicry (naśladowanie) – przynależą tu zabawy oparte o granie jakiejś roli, udawanie kogoś innego. Podporządkowanie się ścisłym regułom nie jest tak istotne; ważniejsza jest wyobraźnia i wczucie się w inną osobę.
Np.: dziecięce zabawy w naśladowanie ("w dom", "w lekarza"), iluzjonizm, bawienie się lalką, różne, przebrania, maska, kostium, teatr, ogólnie: sztuki widowiskowe
- Ilinx (oszołomienie) – to kategoria skupiająca wszelkie zabawy oparte o doznania transowe, upojenie i panowanie nad adrenaliną.
Np.: „kręcenie się”, karuzela, huśtawka, chodzenie po linie, narty, alpinizm ćwiczenia na trapezie
[edytuj] Polecana literatura
[edytuj] Linki zewnętrzne
- zabawy – towarzyskie, edukacyjne, ruchowe, twórcze