Teodor Morawski

Z Wikipedii

Teodor Morawski
Urodzony	1 listopada 1797 Mikołajewice
Zmarł	21 września 1879 Paryż

Teodor Morawski, ur. 1 listopada 1797 w Mikołajewicach w Kaliskiem, zm. 21 września 1879 w Paryżu, polski polityk związany z Kaliszanami, uczestnik powstania listopadowego, wydawca.

Urodził się 1 listopada 1797 r. w Mikołajewicach nad Wartą w rodzinie ziemiańskiej pieczętującej się rozpowszechnionym na Ziemi Sieradzkiej h. Korab. Był synem Michała - cześnika sieradzkiego i Teresy z Podczaskich z Piwonic koło Kalisza. Uczył się w Warszawie w szkole prywatnej, potem w liceum.

W 1816 r. ukończył Szkołę Prawa i Administracji, przekształconą później w Uniwersytet Warszawski. Już na studiach tłumaczył różne utwory, a także sam pisał satyryczne wiersze. Wraz z Brunonem Kicińskim wydawał m.in. "Tygodnik Literacki Polski i Zagraniczny" oraz "Gazetę Codzienną Narodową i Obcą", później gazetę "Orzeł Biały". Cenzura jednak uniemożliwiła pracę wydawniczą.

Był uczestnikiem tajnych związków, należał do wolnomularzy, był współzałożycielem Towarzystwa Patriotycznego dla którego napisał tekst przysięgi:

"Przysięgam w obliczu Boga Wszechmogącego i Ojczyzny i ręczę słowem honoru, że użyję wszelkich sił moich do wskrzeszenia mojej lubej Matki, że poświęcę dla jej wolności i niepodległości nie tylko mój majątek, ale nawet i życie".

Wkrótce jednak opuszcza Warszawę i udaje się do Dąbrówki - majątku przeznaczonego dla niego przez rodziców. Odtąd staje się czynnym członkiem tzw. partii kaliskiej, której przewodzili bracia: Bonawentura i Wincenty Niemojowscy. W 1825 r. zostaje posłem, lecz po udziale w demonstracyjnym powitaniu na rogatkach Warszawy Wincentego Niemojowskiego zostaje z rozkazu księcia Konstantego aresztowany do końca obrad sejmu. Morawski wraca do Dąbrówki, lecz obawiając się ponownego aresztowania przez Drezno wyjeżdża do Paryża, gdzie po wybuchu powstania pisze do prasy francuskiej o sytuacji w Królestwie Polskim i reprezentuje Rząd Narodowy we Francji.

W lipcu 1831 r. wraca do kraju, włącza się w nurt polityki, zostaje wybrany ponownie posłem i staje się jednym z najaktywniejszych członków grupy Kaliszan. 20 sierpnia 1831 r. został mianowany ministrem spraw zagranicznych ostatniego Rządu Narodowego. Wraz z innymi członkami rządu złożył władzę 23 września 1831 r. i 26 września tegoż roku emigruje do Paryża. Wyłączony z carskiej amnestii, zaocznie został skazany przez Rosję na ścięcie, pozbawiony majątku, pozostał do końca życia na emigracji.

Tam związał się z obozem księcia Adama Czartoryskiego, którego był bliskim doradcą. W latach 1871-1871 ukazały się w Poznaniu jego 6-tomowe Dzieje narodu polskiego w krótkości zebrane, które doprowadził do upadku powstania listopadowego.

Ożenił się z Francuską, wdową po płk. Mallet'cie, zmarłą w 1851 r. Dzieci nie miał. Teodor Morawski umarł w Paryżu 21 września 1879 r. i spoczywa na cmentarzu Père-Lachaise.

[edytuj] Bibliografia

• Chodyła Z., Morawski Teodor, [w:] "Wielkopolski Słownik Biograficzny" 1983 r., s. 495-96,
• Ruszkowski A., Teodor Morawski - zapomniany polityk i historyk z sieradzkiej Dąbrówki, [w:] "Na sieradzkich szlakach" nr1/49/1998/XIII, s. 19-21.