Sterlet
Z Wikipedii
Sterlet | |
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Gromada | promieniopłetwe |
Rząd | jesiotrokształtne |
Rodzina | jesiotrowate |
Rodzaj | jesiotry |
Gatunek | sterlet syn. czeczuga |
Nazwa systematyczna | |
Acipenser ruthenus L., 1758 |
Sterlet, czeczuga (Acipenser ruthenus L., 1758) – gatunek słodkowodnej, wędrownej ryby z rodziny jesiotrowatych żyjącej w zlewiskach Morza Czarnego, Kaspijskiego, Białego, Karskiego i Arktycznego. Na wschodzie areał jego występowania ograniczony jest Obem i Irtyszem.
[edytuj] Opis
Osiąga długość do 1,25 m i ciężar maksymalnie do 16 kg, zazwyczaj jednak przy długości 1 m waży około 6 kg. Charakteryzuje się wydłużonym kształtem ciała i dość długim ostrym rostrum, którego względna długość może przekroczyć 50% długości głowy. Otwór gębowy mały, pośrodku dolnej wargi występuje wąska przerwa. Ilość tarcz kostnych – powyżej 50. Cechą charakterystyczną sterleta jest obecność na wąsikach falban składających się z licznych wyrostków. Posiada od 11 do 17 płytek grzbietowych z długim, ostrym grzebieniem i hakiem, około 65 małych zachodzących na siebie płytek bocznych i od 10 do 18 płytek brzusznych. Sterlet jest rybą typowo rzeczną.
Tworzy dwie rasy :
- europejską
- syberyjską
Jest najmniejszą rybą wśród jesiotrowatych – długość ryb dojrzałych płciowo wynosi od 35-65 cm, a masa ciała 0,25-1,5 kg. Brak dymorfizmu płciowego. W warunkach naturalnych sterlet odżywia się głównie larwami owadów (jętek, komarów) oraz owadami opadającymi na powierzchnię wody, a także drobnymi organizmami bentosowymi, w tym drobnymi ślimakami i pijawkami. Zjadają też ikrę innych jesiotrów.
Na początku XX w. stwierdzono obecność sterleta w Bugu. Prawdopodobnie przywędrował z dorzecza Dniestru Kanałem Królewskim. W okresie międzywojennym sterlet był łowiony w południowo – wschodnich rejonach Polski w Dniestrze.
Czeczuga charakteryzuje się wczesnym osiągnięciem dojrzałości płciowej:
- samce dojrzewają w wieku 4-7 lat
- samice 5-10 lat
Płodność samic wynosi średnio od 10,6-27,4 tys. sztuk ziaren ikry w zależności od rejonu występowania. Warunki rzeczne:
- szybki prąd wody (powyżej 1,5 m/s)
- twarde mineralne dno
- temperatura 12-17 °C
Tarło odbywa się od maja do połowy czerwca. U ryb dojrzałych płciowo występuje biały nalot, który jest bardziej intensywny u samców. Inkubacja ikry trwa od 6-9 dni. Ikra sterleta jest drobna – 2mm. Wylęg po resorpcji woreczka początkowo żeruje w pobliżu tarliska, a następnie rozpoczyna migracje w poszukiwaniu miejsc z większą koncentracją organizmów pokarmowych. W końcu jesieni narybek sterleta osiąga średnią masę od 8-18 g, niekiedy dorasta nawet do 25 g.
[edytuj] Technologie chowu jesiotrowatych
Początkowo chów jesiotrowatych ograniczał się do sztucznego rozrodu i produkcji materiału zarybieniowego, głównie wylęgu, na potrzeby zarybień wód otwartych. Następnie zakres tych badań poszerzono o problemy związane z chowem wylęgu, narybku, selektów i tarlaków. Zostały opracowane i zastosowane przeżyciowe techniki pozyskiwania produktów płciowych, co umożliwiło wielokrotne wykorzystanie tarlaków.
[edytuj] Dojrzewanie i rozwój
Większość anadromicznych gatunków ryb jesiotrowatych tworzy w warunkach naturalnych dwie populacje tarłowe, z których jedna wchodzi na tarło do rzek jesienią (samice są w III-IV stadium), druga natomiast wczesną wiosną (końcówka IV stadium). Ostateczną gotowość do tarła ryby te osiągają już w trakcie wędrówki, następuje wzrost poziomu hormonów gonadotropowych. Pogorszenie się warunków środowiskowych może spowodować przerwę w tarle (resorpcja ikry), ale gdy warunki środowiskowe wrócą do normy mogą wznowić tarło. W przypadku tarła sztucznego jesiotry przetrzymywane są w stawach, sadzawkach lub basenach. Osiągnięcie gotowości do tarła nie jest możliwe bez stymulacji hormonalnej. Stosuje się w tym celu iniekcje z wyciągu odwodnionej w acetonie przysadki mózgowej dojrzałych jesiotrów i ryb karpiowatych (2-3 i 4-6mg/kg masy ciała samicy), można też stosować syntetyczne analogi hormonów LH-RH i GnRH. Dojrzała ikra od samic pobierana jest najczęściej przez wykonanie nacięcia powłoki brzusznej i nałożenie szwa chirurgicznego. Natomiast pobieranie mlecza od samców nie wymaga specjalnych zabiegów. Najbardziej efektowną metodą zapłodnienia ikry jest metoda półsucha. Polega ona na tym, że mlecz przed dodaniem do odcedzonej ikry jest rozcieńczony wodą w stosunku 1:50 lub 1:100. Po zapłodnieniu jaja pęcznieją osłonki jajowe napinają się i uzyskują wyższą wytrzymałość mechaniczną, a ich warstwa zewnętrzna staje się silnie kleista.
Wyodrębniono pięć etapów rozwoju larw jesiotrów: I - od wyklucia do pasywnego oddychania skrzelowego. Larwa oddycha całą powierzchnią ciała. Wylęg koncentruje się w postaci gęstych stad na dnie basenów. Korzystne jest zaciemnienie basenów. II - wykształcenie skrzeli, resorpcja woreczka żółtkowego. III - rozpoczęcie odżywiania egzogennego, aktywne oddychanie. Obserwuje się wzrost liczby śnięć, wylęg gromadzi się w miejscach oświetlonych. IV - aktywne pływanie, całkowita resorpcja woreczka żółtkowego. V - aktywne poszukiwanie paszy za pomocą receptorów węchowych i smakowych na wąsikach.
Podchów wylęgu i narybku zależy od:
- odpowiedniej temperatury
- ilości tlenu rozpuszczonego w wodzie (70%)
- przepływu wody
- zastosowania odpowiednich pasz dostosowanych dla ryb z dobrze wykształconym żołądkiem
- małej ilości amoniaku i dwutlenku węgla w wodzie
Chów jesiotra może się odbywać:
- w stawach pstrągowych
- w małych stawach karpiowych
- w basenach tuczowych