Stanisław Jerzy Lec
Z Wikipedii
Stanisław Jerzy Lec, właściwie de Tusch-Letz (urodzony 6 marca 1909 we Lwowie - zmarł 7 maja 1966), polski poeta, satyryk i aforysta.
Pochodził z rodziny barona Benona de Tusch-Letza i Adeli z domu Safrin. Po matce miał korzenie żydowskie. W okresie międzywojennym związany z ruchem lewicowym. W latach 1939-1941 przebywał we Lwowie, gdzie wstąpił do Związku Radzieckich Pisarzy Ukrainy. Z tego okresu pochodzi szereg jego utworów zgodnych z oczekiwaniami władz radzieckich, m.in. pierwszy polski wiersz o Stalinie. Potem więzień obozu hitlerowskiego we Lwowie na Janowskiej i w Tarnopolu; po ucieczce w PPR, GL i AL. Brał udział w walkach partyzanckich, w Ludowym WP otrzymał stopień majora. Po wojnie attaché prasowy we Wiedniu w latach 1946-1950. Później na dwa lata wyemigrował do Izraela. W atmosferze sensacji powrócił do kraju w 1952 r., pozostawał do 1956 objęty zapisem cenzury.
Sięgając po formułę starożytnych sentencji, posługując się ostrym dowcipem, kalamburem, skrótem myślowym, Lec budował wyjątkowo trafny komentarz do współczesnych - i nie tylko - zjawisk społecznych.
Autor cykli aforyzmów "Myśli nieuczesane" (1957) i "Myśli nieuczesane nowe" (1964), tłumaczonych na wiele języków. Mistrz paradoksu.
[edytuj] Utwory
- Barwy (1933)
- Spacer cynika (1946)
- Notatnik polowy (1946)
- Życie jest fraszką (1948)
- Nowe wiersze (1950)
- Rękopis jerozolimski (1956)
- Myśli nieuczesane (1957)
- Z tysiąca i jednej fraszki (1959)
- Kpię i pytam o drogę (1959)
- Do Abla i Kaina (1961)
- List gonczy (1963)
- Myśli nieuczesane nowe (1964)
- Poema gotowe do skoku (1964)
[edytuj] Źródła biograficzne
- Krzysztof Masłoń, Mistrz zwięzłej formy, Rzeczpospolita, 9-10 grudnia 2006 r., str. A13
