Piorunian rtęci

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Piorunian rtęci(II), (rtęć piorunująca, Hg(ONC)₂) nieorganiczny związek chemiczny, stosowany jako inicjujący materiał wybuchowy.

[edytuj] Właściwości

Jest to białe lub szare krystaliczne ciało stałe o gęstości 4,43 g/cm³. Trudno rozpuszcza się w wodzie. Powyżej 50°C zaczyna się rozkładać, a ok. 150°C detonuje. Prędkość rozchodzenia się fali detonacji wynosi do 5,5 km/s. Powoli rozkłada się także pod wpływem światła. Ze względu na to, że łatwo wybucha pod wpływem bodźców mechanicznych (tarcie, uderzenie, nakłucie etc.), iskry elektrycznej lub podgrzania jest głównie używany jako inicjujący materiał wybuchowy w spłonkach i detonatorach. Piorunian rtęci jest silnie trujący, dlatego współcześnie jest zastępowany innymi związkami, np. tetrazenem lub trinitrorezorcynianem ołowiu.

[edytuj] Otrzymywanie

Otrzymuje się go w reakcji kwasu azotowego(V) i azotanu(V) rtęci(II) z etanolem lub aldehydem octowym. Roztwór kwasu azotowego i azotanu rtęci o odpowiednich proporcjach najwygodniej otrzymać rozpuszczając w ~65% kwasie azotowym rtęć w stosunku 1 g Hg na 7 ml HNO₃ aq (różne źródła podają różne proporcje - istotny jest nadmiar kwasu). W celu otrzymania białego piorunianu rtęci, do roztworu można jeszcze dodać trochę metalicznej miedzi i kwasu solnego.

Podczas reakcji wydzielają się toksyczne gazy (m. in. tlenki azotu i opary rtęci), dlatego należy ją przeprowadzać pod wyciągiem lub na otwartej przestrzeni.

Uwaga: Opisane substraty i/lub produkty są wybuchowe, toksyczne lub łatwopalne, ich nielegalne posiadanie może być przyczyną konsekwencji prawnych z karą pozbawienia wolności włącznie, a eksperymenty z nimi mogą skończyć się poważnymi uszkodzeniami ciała lub nawet śmiercią!