Pająki
Z Wikipedii
Pająki | |
Pająk krzyżak |
|
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | stawonogi |
Podtyp | szczękoczułkowce |
Gromada | pajęczaki |
Rząd | pająki |
Nazwa systematyczna | |
Araneae |
Pająki (Araneae) – najliczniejszy rząd pajęczaków, należy do niego ok. 35 tys. gatunków. Są to zwierzęta typowo lądowe, o wielkości od 0,5 mm do 9 cm.
Często samice są większe od samców.
[edytuj] Opis
Zwierzęta o dużej specjalizacji; ciało podzielone na dwie części: głowotułów i odwłok. Głowotułów i odwłok połączone są z przekształconym segmentem odwłoka, tzw. stylikiem.
- Głowotułów
okryty grubym oskórkiem, pokrytym dodatkowo oskórkowymi włoskami, robiącymi czasem wrażenie sierści.
- Odwłok
miękki, pokryty cienkim oskórkiem; powstał ze zrośnięcia 12 segmentów, ale ślady pierwotnej segmentacji są widoczne tylko u niektórych gatunków. W tylnej części odwłoka kądziołki przędne.
- Odnóża
na głowotułowiu 5 par odnóży, w tym 4 pary krocznych. Szczękoczułki masywne, dwuczłonowe, zakończone ruchomym pazurem, do którego uchodzi przewód gruczołu jadowego. Nogogłaszczki podobne do odnóży lokomocyjnych, zakończone pazurkami.
- Układ krwionośny
- Układ oddechowy
- Układ nerwowy
skoncentrowany, z dwuczęściowym mózgiem; narządy zmysłów dobrze rozwinięte; oczy proste; szczecinki węchowe; na głowotułowiu 4 lub 3 pary paciorkowatych oczu w układzie będącym cechą charakterystyczną rodziny.
- Układ pokarmowy
końcowa część jelita przekształcona w żołądek ssący; obecność gruczołów trzustkowo-wątrobowych;
- Układ wydalniczy
gruczoły biodrowe i cewki Malpighiego
- Układ rozrodczy
gonady parzyste; czasem nieparzyste; zapłodnienie wewnętrzne;
- Behawior
drapieżne
- Biotop
Pająki to zwierzęta lądowe. Oddychają płucotchawkami lub tchawkami (w zależności od gatunku). Mają wiele par oczu.
- Jad
Prawie wszystkie pająki posiadają jad, jednak tylko trzy procent z nich może być szkodliwe dla człowieka. Pająki posiadają dwa woreczkowate gruczoły jadowe, znajdujące się u podstawy ich szczękoczułek. U dużych pająków ciągną się one aż do rejonów głowy. Wyróżnia się dwa rodzaje jadu pajęczego – jad hemolityczny i jad neurotoksyczny. Jad neurotoksyczny atakuje układ nerwowy ofiary i są obecne w większości jadów o działaniu śmiertelnym.
[edytuj] Systematyka
Wyróżnia się 2 podrzędy z 106 rodzinami:
- Podrząd: Mesothela
- Należy tu 1 rodzina: Liphistiidae
- Podrząd: Opisthothela
- Sekcja: Orthognatha (syn. Mygalomorpha)
- Należą tu 32 rodziny: Atypidae (gryzielowate), Antrodiaetidae, Mecicobothriidae, Hexathelidae, Dipluridae, Cyrtaucheniidae, Ctenizidae, Idiopidae, Actinopodidae, Migidae, Nemesiidae, Microstigmatidae, Barychelidae, Theraphosidae (ptasznikowate), Paratropididae, Hypochilidae, Austrochilidae, Gradungulidae, Filistatidae, Sicariidae, Scytodidae, Periegopidae, Drymusidae, Leptonetidae, Telemidae, Ochyroceratidae, Pholcidae, Plectreuridae, Diguetidae, Caponiidae, Tetrablemmidae i Segestriidae.
- Sekcja: Labidognatha (syn. Araneomorpha)
- Należy tu 76 rodzin: Dysderidae, Oonopidae, Orsolobidae, Archaeidae, Mecysmaucheniidae, Pararchaeidae, Holarchaeidae, Micropholcommatidae, Huttoniidae, Stenochilidae, Palpimanidae, Malkaridae, Mimetidae, Eresidae (poskoczowate), Oecobiidae, Hersiliidae, Deinopidae, Uloboridae, Cyatholipidae, Synotaxidae, Nesticidae, Theridiidae (omatnikowate), Theridiosomatidae, Symphytognathidae, Anapidae, Mysmenidae, Pimoidae, Linyphiidae (osnuwikowate), Tetragnathidae (kwadratnikowate), Araneidae (krzyżakowate), Lycosidae (pogońcowate), Trechaleidae, Pisauridae, Oxyopidae, Senoculidae, Stiphidiidae, Neolanidae, Zorocratidae, Psechridae, Zoropsidae, Ctenidae, Agelenidae, Cybaeidae, Desidae, Halidae, Amphinectidae, Cycloctenidae, Hahniidae, Dictynidae, Amaurobiidae, Phyxelididae, Titanoecidae, Nicodamidae, Tengellidae, Miturgidae, Anyphaenidae, Liocranidae, Clubionidae, Corinnidae, Zodariidae, Cryptothelidae, Chummidae, Homalonychidae, Ammoxenidae, Cithaeronidae, Gallieniellidae, Trochanteriidae, Lamponidae, Prodidomidae, Gnaphosidae (worczakowate, Zoridae, Selenopidae, Sparassidae, Philodromidae, Thomisidae (ukośnikowate) i Salticidae (skakunowate)
Klasyfikacja wg: Platnick N.I., 2003: The World Spider Catalog, American Museum of Natural History; publikacja dostępna w Internecie [1].
[edytuj] Link zewnętrzny
- Pająki: zdjęcia, systematyka, anatomia
- Biały zabójca...
- Krótka galeria pająków krajowych w dużej rozdzielczości