Order Lenina
Z Wikipedii
Order Lenina (ros. Орден Ленина) – najwyższe odznaczenie państwowe (order) ZSRR.
Został ustanowiony postanowieniem Prezydium Centralnego Komitetu Wykonawczego (CIK) ZSRR z 6 kwietnia 1930. Statut Orderu redagowano i zmieniano kilkakrotnie. Order był jednostopniowy (wyższym odznaczeniem radzieckim był Order Zwycięstwa, lecz był on nadawany jedynie za II wojnę światową).
[edytuj] Zasady nadawania
Order Lenina mógł być nadawany osobom, kolektywom, instytucjom, organizacjom społecznym, stowarzyszeniom, jednostkom wojskowym, okrętom wojennym, republikom związkowym i autonomicznym ZSRR, jednostkom podziału terytorialnego (krajom, obwodom, okręgom, rejonom), miastom i innym miejscowościom. Osoby były nagradzane Orderem za szczególnie wybitne zasługi w obronie socjalistycznej ojczyzny, wzmocnieniu obronności ZSRR, rozwijaniu przyjaźni i współpracy między narodami, wzmacnianiu pokoju, ofiarną pracę i inne szczególnie wybitne zasługi dla państwa.
Order Lenina otrzymywały także osoby uhonorowane tytułem Bohater Związku Radzieckiego lub Bohater Pracy Socjalistycznej.
W projektowaniu odznaki uczestniczyli malarz Iwan Dubasow i rzeźbiarz Iwan Szadr (Dubasow sam został później nagrodzony Orderem).
Do 1953 roku order wykonywano ze złota, a popiersie Lenina z platyny.
[edytuj] Odznaczeni
Pierwszym Orderem Lenina była udekorowana gazeta "Komsomolskaja prawda" 23 maja 1930 za organizację socjalistycznego współzawodnictwa kolektywów młodzieżowych podczas pierwszego planu pięcioletniego i w pięciolecie powstania gazety.
Niektóre osoby były nagradzane Orderem Lenina więcej niż jeden raz. Aż dziewięcioma Orderami byli nagrodzeni gen. płk Piotr Diemientiew, gen. płk Wasilij Riabikow i badacz polarny Iwan Papanin; ośmioma gen. armii Paweł Batow, marszałek ZSRR Aleksander Wasilewskij i marsz. Wasilij Sokołowskij; siedmioma gen. armii Iwan Bagramian, marsz. Siemion Budionnyj, admirał Siergiej Gorszkow; sześcioma marsz. Gieorgij Żukow, Wasilij Zajcew.
Orderem Lenina byli też odznaczeni m.in. światowi przywódcy komunistyczni: Georgi Dymitrow, Dolores Ibarruri, Ho Chi Minh, Fidel Castro.
W 1968 Orderem Lenina odznaczono dużą grupę generałów ludowego Wojska Polskiego. Order otrzymali m.in. generałowie: Wojciech Jaruzelski, Grzegorz Korczyński, Tadeusz Tuczapski oraz Adam Czaplewski.
Jako pierwsi cudzoziemcy zostali odznaczeni 10 września 1934 dwaj amerykańscy lotnicy (mechanicy samolotowi), biorący udział w ratowaniu statku "Czeluskin".
Łącznie do momentu rozpadu ZSRR nadano ponad 460.000 Orderów Lenina.
