Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions Niszczyciele projektu 56 - Wikipedia, wolna encyklopedia

Niszczyciele projektu 56

Z Wikipedii

Niszczyciele projektu 56 (typu Spokojnyj, w kodzie NATO: 'Kotlin'), to seria 31 radzieckich niszczycieli z okresu powojennego. Były to ostatnie radzieckie klasyczne niszczyciele. Spośród nich, 4 okręty ukończono według projektów 56EM i 56M jako pierwsze radzieckie niszczyciele rakietowe, oznaczane jako typ Biedowyj, w kodzie NATO: 'Kildin'. Część okrętów projektu 56 po przebudowie również stała się niszczycielami rakietowymi. Jedynym zagranicznym użytkownikiem okrętów tego typu była Polska (ORP "Warszawa").

"Soznatielnyj" proj. 56A w 1987
Powiększ
"Soznatielnyj" proj. 56A w 1987

Spis treści

[edytuj] Historia

Po II wojnie światowej w ZSRR podjęto wielkoseryjną budowę niszczycieli projektu 30bis, opartych jeszcze na projekcie przedwojennym, lecz jednocześnie dostrzegano potrzebę nowocześniejszych i większych jednostek tej klasy. Początkowo zaprojektowano i zbudowano w jednym egzemplarzu wielki niszczyciel "Nieustraszimyj" projektu 41, lecz nie spełnił on oczekiwań. Został on uznany za zbyt duży, a przy tym osiągał zbyt małą prędkość, toteż w 1951 zdecydowano zaprojektować w oparciu o jego konstrukcję nieco mniejsze jednostki, o podobnej siłowni. Efektem były duże niszczyciele projektu 56.

Po opracowaniu projektu, od razu rozpoczęto w 1953 budowę serii nowych okrętów. Stępkę pod budowę pierwszej jednostki położono w lutym 1953, pierwszy kadłub wodowano w październiku 1953. Łącznie w tym roku rozpoczęto budowę 10 jednostek. Jako pierwszy został ukończony "Spokojnyj", stając się głównym okrętem typu (od jego nazwy typ ten określany jest także w rosyjskim piśmiennictwie jako typ Spokojnyj). "Spokojnyj" przechodził do 1956 r. próby morskie, wchodząc do służby 27 czerwca 1956 r. Już wcześniej jednak, w 1955 do służby weszły trzy inne okręty, jako pierwszy "Swietłyj" 26 września 1955. W 1956 do służby weszło 13, a w 1957 ostatnie 11 jednostek bazowego projektu. Ponadto, w 1958 weszły do służby 4 niszczyciele, ukończone jako rakietowe według zmodyfikowanych projektów 56EM/M. Łącznie zbudowano 31 niszczycieli wersji projektu 56, budowę jeszcze jednego anulowano. Okręty budowano w 3 stoczniach: nr 190 im. A. Żdanowa w Leningradzie, nr 199 im. Leninskiego Komsomołu w Komsomolsku nad Amurem i nr 445 im. 61 Kommunarów w Nikołajewie.

[edytuj] Opis

Okręty bazowego projektu 56, oznaczonego w kodzie NATO jako Kotlin, były klasycznymi niszczycielami, których główne uzbrojenie stanowiły 4 działa uniwersalne kalibru 130 mm w dwóch dwudziałowych zamkniętych wieżach na dziobie i rufie, o charakterystycznych dużych rozmiarach. Uzbrojenie przeciwlotnicze uzupełniały 4 poczwórnie sprzężone działka 45 mm (stanowiska na dziobie, rufie i po jednym na każdej burcie). Okręty miały 10 wyrzutni torped w dwóch aparatach w osi symetrii kadłuba oraz zrzutnie i miotacze bomb głębinowych. Okręty miały architekturę gładkopokładową. Siłownię okrętów zaprojektowano w układzie eszelonowym – po 2 kotły i 1 turbinie w dwóch przedziałach, rozdzielonych w celu zwiększenia przeżywalności. Konsekwencją była sylwetka z dwoma niskimi, pochylonymi i oddalonymi od siebie kominami, co w połączeniu z wysokim wzniosem dziobu (do wysokości 8,35 m) dawało okrętom elegancki wygląd. Główny maszt kratownicowy znajdował się tuż za nadbudówką dziobową, za nim pierwszy komin, drugi niższy maszt znajdował się między kominami.

Próby głównego okrętu wykazały nienajlepsze własności morskie przy złym stanie morza, szczególnie na akwenach zamkniętych, jak Bałtyk i Morze Czarne. Mimo dużego wzniosu dziobu, przy większych prędkościach dziób zalewany był przez fale. Ponadto, przy większych przechyłach i na dużej fali stacje radiolokacyjne i systemy optyczne kierowania uzbrojeniem miały trudność w utrzymaniu namiarów na cele. Załoga na odkrytym pomoście bojowym była również narażona na wpływy atmosferyczne. Systemy kierowania ogniem były także umiarkowanie skuteczne w zwalczaniu celów powietrzych. Mimo to, produkcję serii kontynuowano. Na okrętach projektu 56 wzorowano także w pewnym stopniu chińskie niszczyciele typu Luda.

[edytuj] Modyfikacje

[edytuj] Projekt 56PŁO (Kotlin Mod.)

Pierwszą wersją była wersja ze zwiększonymi zdolnościami zwalczania okrętów podwodnych, oznaczona projekt 56PŁO (protiwołodocznyj). Do wersji tej począwszy od 1960 do 1977 roku zmodernizowano 11 okrętów. Obok dziobowego stanowiska działek 45 mm zamontowano dwie 16-lufowe wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych RBU-2500 Smiercz. Na rufie zmontowano ponadto dwie sześciolufowe wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych Burun. Zdemontowano rufową wyrzutnię torped i na jej miejscu ustawiono dwa lub cztery podwójnie sprzężone działka plot 25 mm 2M-3M. Dziobową wyrzutnię torped przystosowano do torped przeciw okrętom podwodnym. Jedynie w niewielkim stopniu zmodyfikowano stację hydrolokacyjną.

[edytuj] Projekty 56K/A/AE (Kotlin SAM)

Mimo opóźnienia do krajów zachodnich w rozwijaniu morskich kierowanych pocisków przeciwlotniczych, od 1956 prowadzono w ZSRR prace nad systemem przeciwlotniczym M-1 Wołna, który miał rozmiary umożliwiające zastosowanie jako uzbrojenie niszczycieli. W celu przetestowania nowego systemu w warunkach morskich, kompleks M-1 z dwupociskową wyrzutnią ZIF-101 został zainstalowany na przebudowanym eksperymentalnie w latach 1959-1960 niszczycielu "Brawyj", który otrzymał oznaczenie projektu 56K. Na okręcie tym system M-1 przechodził próby morskie w 1962, po czym został przyjęty na uzbrojenie. Począwszy od 1966 do 1972 roku system M-1 zamontowano na 7 dalszych niszczycielach, które otrzymały oznaczenie projektu 56A, a także na jednym niszczycielu "Sprawiedliwyj" oznaczonym jako projekt 56AE i przeznaczonym na eksport dla Polski (ORP "Warszawa").

Niszczyciel "Wozbużdionnyj" projektu 56A
Powiększ
Niszczyciel "Wozbużdionnyj" projektu 56A

Przebudowa okrętów projektu 56A, do których zbliżone były jednostki projektów 56K i 56AE, polegała przede wszystkim na usunięciu całości uzbrojenia z rufy i śródokręcia i zastąpieniu go przez ciągłą niską nadbudówkę, z wyrzutnią ZIF-101. Pozostawiono dziobową wieżę dział 130 mm i stanowisko działek 45 mm oraz pierwszą wyrzutnię torped, przystosowaną do torped przeciw okrętom podwodnym. Dodano oprócz tego na dziobie dwie nowe wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych RBU-6000. Na "Brawym" pozostawiono ponadto dwa stanowiska działek 45 mm na śródokręciu. Na wszystkich okrętach zamontowano nowy drugi maszt piramidowy o pełnej konstrukcji (różnych kształtów), na którym zamontowano stację kierowania ogniem rakietowym Jatagan. Zastosowano także nowy radar dozoru ogólnego MR-310 Angara oraz zakryty pomost bojowy. W latach 70. wszystkie (lub tylko 3 wg innych źródeł) okręty proj. 56A otrzymały cztery podwójne działka przeciwlotnicze AK-230 kierowane radarem, po dwa po bokach drugiego komina. Okręt eksportowy proj. 56AE (ORP "Warszawa") różnił się nieco uproszczonym zestawem urządzeń elektronicznych.

[edytuj] Projekty 56EM/M (Kildin)

W 1955 opracowano pierwszy radziecki kierowany przeciwokrętowy odrzutowy pocisk skrzydlaty KSSzcz (Szczuka) o zasięgu ok. 40 km. Zdecydowano eksperymentalnie zamontować system pocisków na będącym w trakcie budowy niszczycielu "Biedowyj", który został następnie ukończony w 1956 według zmodernizowanego projektu 56EM. W ten sposób "Biedowyj" stał się pierwszym radzieckim niszczycielem rakietowym. Na okręcie tym system KSSzcz przechodził od 1957 do 1958 próby morskie, po czym został przyjęty na uzbrojenie. Zdecydowano ukończyć w tym wariancie jeszcze 3 okręty, jako typ przejściowy przed wejściem do służby docelowych niszczycieli rakietowych projektu 57bis. Jednostki te ("Prozorliwyj", "Nieułowimyj" i "Nieudierżimyj") oznaczono jako projekt 56M, różniły się one od eksperymentalnego okrętu w szczegółach i weszły do służby w 1958 (zaliczone w skład Floty Czarnomorskiej dopiero w 1960). W kodzie NATO wszystkie 4 otrzymały odmienne oznaczenie typu: Kildin. W ZSRR początkowo klasyfikowano je jako niszczyciele, od 1966 jako duże okręty rakietowe (BRK).

Niszczyciel projektu 56EM w 1970
Powiększ
Niszczyciel projektu 56EM w 1970

Przebudowa okrętów projektu 56EM i M była dość daleko idąca i polegała głównie na usunięciu całości uzbrojenia z rufy, gdzie zainstalowano na miejscu wieży dużą obrotową wyrzutnię szynową z hangarem SM-59-1 pocisków KSSzcz oraz nową dużą nadbudówkę, z magazynem na 7-8 pocisków. Uzbrojenie główne usunięto także z dziobu, a na jego miejscu zainstalowano czwarte czterolufowe stanowisko działek 45 mm. Dotychczasowe aparaty torpedowe zastąpiono przez dwa podwójne na burtach na śródokręciu, przystosowane do torped przeciw okrętom podwodnym. Dodano oprócz tego na samym dziobie dwie wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych RBU-2500 Smiercz. Zmieniono też zestaw urządzeń elektronicznych i radarów. Na okrętach projektu 56M 16 działek 45 mm zastąpiono przez również poczwórne odkryte stanowiska dział plot 57 mm. Trzy z okrętów później przebudowano według projektu 56U.

[edytuj] Projekt 56U (Kildin Mod.)

Ponieważ pociski przeciwokrętowe KSSzcz nie były nowoczesne już w chwili wejścia do służby i w 1972 zostały ostatecznie wycofane, trzy niszczyciele projektów 56EM/M ("Biedowyj", "Prozorliwyj", "Nieułowimyj") zostały przebudowane w latach 1972-1977 według kolejnego projektu 56U. Przebudowa podniosła ich walory bojowe i zwiększyła uniwersalność. Zdemontowano z rufy wyrzutnie i elementy systemu KSSzcz, instalując tam 4 działa uniwersalne 76 mm w dwóch wieżach AK-726. Na burtach na wysokości drugiego komina zamontowano 4 nieruchome wyrzutnie nowszych pocisków przeciwokrętowych P-15M Tiermit, skierowane w kierunku rufy. Pozostawiono 16 dział przeciwlotniczych 57 mm (45 mm na "Biedowym"), podwójne wyrzutnie torped i wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych RBU-2500, przez co okręty miały aż 20 dział. Zmodernizowano zestaw urządzeń elektronicznych i radarów. Zastosowano też zakryty pomost bojowy. W ZSRR klasyfikowano je początkowo jako duże okręty przeciwpodwodne (BPK), a od 1977 jako duże okręty rakietowe (BRK).

[edytuj] Służba

Niszczyciele proj. 56 zostały rozdzielone pomiędzy wszystkie cztery radzieckie Floty: Bałtycką, Czarnomorską, Oceanu Spokojnego i Północną, przy czym wiele z nich zmieniało przydziały. Pod koniec służby w drugiej połowie lat 80. najwięcej jednostek pływała we Flocie Oceanu Spokojnego. Okręty proj. 56 nie brały udziału w działaniach bojowych, aczkolwiek kilka było wysyłanych w rejony wojen lokalnych z pomocą dla zaprzyjaźnionych państw arabskich oraz Angoli. Brały też udział w rejsach zagranicznych. 9 listopada 1970 "Biedowyj" (proj. 56AM) miał niegroźną kolizję na Morzu Śródziemnym z brytyjskim lotniskowcem HMS "Ark Royal".

Pierwszy okręt "Wozmuszczionnyj" został wycofany do rezerwy w 1968, z której już nie powrócił do służby, kilka wycofano w latach 70., ale większość została wycofana dopiero na przełomie lat 80. i 90., ostatni "Dalniewostocznyj Komsomolec" w 1993.

Niszczyciel "Swietłyj" i być może "Wieskij" został w toku służby wyposażony w rufowe lądowisko dla śmigłowca Ka-15, na podniesionej platformie za rufową wieżą 130 mm

Jedyny niszczyciel projektu 56 wyeksportowany poza ZSRR to "Sprawiedliwyj", doprowadzony do standardu projektu 56AE i sprzedany Polsce w 1970, gdzie służył od 25 czerwca 1970 do 31 stycznia 1986 pod nazwą ORP "Warszawa".

[edytuj] Okręty

Nazwa stocznia położenie stępki wodowanie podniesienie bandery modyfikacja
Swietłyj (Светлый) 190 04.03.1953 27.10.1953 26.09.1955
Bliestiaszczij (Блестящий) 445 20.02.1953 27.11.1953 31.12.1955 PŁO
Spiesznyj (Спешный) 190 30.05.1953 07.08.1954 19.12.1955
Bywałyj (Бывалый) 445 06.05.1953 31.03.1954 04.01.1956 PŁO
Skromnyj (Скромный) 190 27.07.1953 26.10.1954 11.01.1956 A
Swieduszczij (Сведущий) 190 17.12.1953 17.02.1955 16.02.1956
Wieskij (Веский) 199 30.01.1954 31.07.1955 13.04.1956
Wyzywajuszczij (Вызывающий) 199 25.07.1953 20.05.1955 20.04.1956 PŁO
Spokojnyj (Спокойный) 190 04.03.1953 28.11.1953 27.06.1956
Moskowskij Komsomolec (Московский комсомолец) (do 1958 Smyszliennyj (Смышленый)) 190 23.02.1954 24.05.1955 30.08.1956 PŁO
Skrytnyj (Скрытный) 190 25.07.1954 27.09.1955 02.11.1956 A
Biessliednyj (Бесследный) 445 01.04.1954 05.11.1955 06.11.1956 PŁO
Wdochnowiennyj (Вдохновенный) 199 31.08.1954 07.05.1956 12.11.1956 PŁO
Soznatielnyj (Сознательный) 190 25.09.1954 15.01.1956 17.11.1956 A
Sprawiedliwyj (Справедливый) 190 25.12.1954 12.04.1956 27.12.1956 AE
Burliwyj (Бурливый) 445 05.05.1954 28.01.1956 07.01.1957 PŁO
Wozmuszczionnyj (Возмущенный) 199 30.12.1954 08.07.1956 10.01.1957 PŁO
Błagorodnyj (Благородный) 445 05.03.1955 30.08.1956 30.06.1957 PŁO
Niesokruszimyj (Несокрушимый) 190 15.06.1955 20.07.1956 08.07.1957 A
Płamiennyj (Пламенный) 445 03.09.1955 26.10.1956 21.09.1957 PŁO
Nachodcziwyj (Находчивый) 190 19.10.1955 30.10.1956 26.09.1957 A
Wozbużdionnyj (Возбужденный) 199 29.07.1955 10.05.1957 14.11.1957 A
Naporistyj (Напористый) 445 17.08.1955 30.12.1956 22.11.1957 PŁO
Wlijatielnyj (Влиятельный) 199 29.10.1955 10.05.1957 21.11.1957
Nastojcziwyj (Настойчивый) 190 03.03.1956 23.04.1957 07.12.1957 A
Dalniewostocznyj Komsomolec (Дальневосточный Комсомолец) (do 1967 Wydierżannyj (Выдержанный)) 199 30.06.1956 24.06.1957 10.12.1957
Brawyj (Бравый) 445 25.07.1953 28.02.1955 28.01.1956 K
Biedowyj (Бедовый) 445 01.12.1953 31.07.1955 30.07.1958 EM → U
Prozorliwyj (Прозорливый) 445 01.09.1956 30.07.1957 30.12.1958 M → U
Nieułowimyj (Неуловимый) 190 23.02.1957 27.02.1958 30.12.1958 M → U
Nieudierżimyj (Неудержимый) 199 23.02.1957 24.05.1958 30.12.1958 M

[edytuj] Dane taktyczno-techniczne

  • wyporność:
    • standardowa: 2667 t (3140 t – 56PŁO, 3060 t – 56A, 2767 t – 56M, 2940 t – 56U)
    • normalna: 2949 t
    • pełna: 3230 t (3680 t – 56PŁO, 3620 t – 56A, 3315 t – 56M, 3447 t – 56U)
  • wymiary:
    • długość: 126,1 m (na linii wodnej: 118 m)
    • szerokość: 12,7 m
    • zanurzenie: 4,26 m maks.
  • napęd: 2 turbiny parowe TW-8 o mocy łącznej 72 000 KM, 4 kotły parowe wodnorurkowe KW-76, 2 śruby
  • prędkość: maks. 38-38,5 węzłów, marszowa 17,9 w, ekonomiczna 14,7 w (maks. 34 w – 56PŁO, 56A, 56U)
  • zasięg: 3860 mil morskich przy prędkości 14,7 w, 3090 Mm/17,9 w, 685 Mm/38 w.
  • załoga: 284 (proj. 56, inne zbliżone)

[edytuj] Uzbrojenie

  • Projekt 56: (Kotlin)
    • 4 działa uniwersalne kalibru 130 mm w 2 wieżach SM-2-1 (2xII)
      • (długość lufy: 57,6 kalibrów (L/57,6), kąt podniesienia: -7° +82°, donośność: 27,76 km, masa pocisku: 33 kg, zapas amunicji: 800 pocisków, szybkostrzelność maks. 13-15 strz/min na lufę)
    • 16 działek przeciwlotniczych 45 mm na poczwórnych podstawach SM-20 ZIF (4xIV)
      • (długość lufy: L/78,7, kąt podniesienia: -10° +85°, donośność skuteczna: 9,15 km cele morskie, 5 km powietrzne, szybkostrzelność prakt. 65 strz/min na lufę)
    • 10 wyrzutni torpedowych 533 mm PTA-53-56 (2xV)
    • 6 miotaczy bomb głębinowych BMB-1
    • 2 zrzutnie bomb głębinowych
    • do 50 min morskich (możliwość)
  • Projekt 56PŁO: (Kotlin Mod.)
    • 4 działa uniwersalne kalibru 130 mm w 2 wieżach SM-2-1 (2xII)
    • 16 działek przeciwlotniczych 45 mm na poczwórnych podstawach SM-20 ZIF (4xIV)
    • 4 - 8 działek przeciwlotniczych 25 mm na podwójnych podstawach 2M-3M (2-4xII)
    • 5 wyrzutni torpedowych 533 mm PTA-53-56 (1xV)
    • 2 szesnastoprowadnicowe wyrzutnie RBU-2500 rakietowych bomb głębinowych systemu Smiercz na dziobie (zasięg 2700 m)
    • 2 sześcioprowadnicowe wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych RKB systemu Burun na rufie (zasięg 114 m)
  • Projekt 56K/A/AE: (Kotlin SAM)
    • 1 podwójna wyrzutnia ZIF-101 pocisków przeciwlotniczych średniego zasięgu M-1 Wołna (16 pocisków, zasięg do 15 km, później Wołna-M – zasięg do 22 km)
    • 2 działa uniwersalne kalibru 130 mm w wieży SM-2-1 (1xII)
    • 4 działka przeciwlotnicze 45 mm na poczwórnej podstawie SM-20 ZIF (proj. 56K – 12 działek, 3xIV)
    • 8 działek przeciwlotniczych 23 mm AK-230 w dwulufowych wieżach (4xII) (tylko proj. 56A, od lat 70.)
    • 5 wyrzutni torpedowych 533 mm PTA-53-56 (1xV)
    • 2 dwunastoprowadnicowe wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych RBU-6000 Smiercz-2 (zasięg 5500 m) (lub szesnastoprowadnicowe RBU-2500 Smiercz - proj. 56K i "Skrytnyj")
  • Projekt 56EM/M (Kildin)
    • 1 wyrzutnia SM-59-1 skrzydlatych pocisków przeciwokrętowych KSSzcz (8 pocisków, zasięg ok. 40 km)
    • 16 armat przeciwlotniczych 57 mm na poczwórnych podstawach ZIF-75 (4xIV) (na proj. 56EM – 16 armat 45 mm, 4xIV)
    • 4 wyrzutnie torpedowe 533 mm DTA-53-56M (2xII)
    • 2 szesnastoprowadnicowe wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych RBU-2500 Smiercz (zasięg 5500 m)
  • Projekt 56U: (Kildin Mod.)
    • 4 wyrzutnie pocisków przeciwokrętowych P-15M Tiermit (4 pociski)
    • 4 armaty uniwersalne kalibru 76,2 mm AK-726 w 2 wieżach (długość lufy L/59, donośność: km, zapas 2000 nabojów)
    • 8 armat przeciwlotniczych 57 mm na poczwórnych podstawach ZIF-75 (2xIV) (na "Biedowym" – 8 armat 45 mm)
    • 4 wyrzutnie torpedowe 533 mm DTA-53-56M (2xII)
    • 2 szesnastoprowadnicowe wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych RBU-2500 Smiercz (zasięg 5500 m)

Wyposażenie elektroniczne

  • Projekt 56, 56PŁO
    • 1 radar dozoru ogólnego Fut-N (na drugim maszcie)
    • 1 radar Zaria (na pierwszym maszcie)
    • radar nawigacyjny Neptun
    • stacja radiolokacyjna Jakor-2M kierowania ogniem armat 130 mm
    • 2 stacje radiolokacyjne Fut-B kierowania ogniem armat plot
    • stacja hydrolokacyjna Pegas 2 (proj. 56PŁO: Pegas 2M)
    • radiostacje
  • Projekt 56K/A/AE
    • 1 radar dozoru ogólnego MR-310 Angara (MR-300 – proj. 56K) (na pierwszym maszcie)
    • 1 radar nawigacyjny
    • 1 stacja radiolokacyjna Jatagan kierowania ogniem rakiet plot M-1 (na drugim maszcie)
    • 1 stacja radiolokacyjna Jakor-2M kierowania ogniem armat 130 mm
    • 1 stacja radiolokacyjna Fut-B kierowania ogniem armat plot 45 mm
    • 2 stacje radiolokacyjne MR-104 Ryś kierowania ogniem armat plot 23 mm (niektóre)
    • stacja hydrolokacyjna GS-572 Gierkules 2M
    • radiostacje
  • Projekt 56EM/M
    • 1 radar dozoru ogólnego Fut-N (na drugim maszcie)
    • 1 radar wykrywania celow nawodnych i niskolecących Rif-Szcz (na pierwszym maszcie)
    • 1 radar nawigacyjny Nieptun-M
    • 1 stacja radiolokacyjna Załp-Szcz kierowania ogniem rakiet przeciwokrętowych KSSzcz (na pierwszym maszcie)
    • 2 stacje radiolokacyjne Fut-B kierowania ogniem armat plot 45 mm
    • stacja hydrolokacyjna GS-572 Gierkules 2M
    • system rozpoznania radioelektronicznego Bizań-4
    • radiostacje
  • Projekt 56U
    • 1 radar dozoru ogólnego MR-310 Angara (na pierwszym maszcie)
    • 2 radary nawigacyjne Don
    • system kierowania ogniem rakiet przeciwokrętowych Klien-M
    • 1 stacja radiolokacyjna MR-105 Turiel kierowania ogniem armat 76 mm
    • 2 stacje radiolokacyjne Fut-B kierowania ogniem armat plot 45 mm
    • 2 stacje radiolokacyjne MR-104 Ryś kierowania ogniem armat plot 23 mm (niektóre)
    • stacja hydrolokacyjna MGK-335 Płatina
    • system rozpoznania radioelektronicznego Bizań-4A
    • radiostacje

[edytuj] Bibliografia

  • Robert Rochowicz Niszczyciele projektu 56 w: "Nowa Technika Wojskowa" 10/1996
  • Robert Rochowicz Niszczyciele projektu 56K/A/AE w: "Nowa Technika Wojskowa" 12/1996
  • Robert Rochowicz Pierwsze rakietowe. Niszczyciele projektu 56EM/M/U w: "Nowa Technika Wojskowa" 2/1997
W innych językach
THIS WEB:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2006:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu