Louis Slotin
Z Wikipedii
Louis P. Slotin (ur. 1 grudnia 1910, zm. 30 maja 1946) – kanadyjski fizyk i chemik, który brał udział w Projekcie Manhattan. Zmarł na skutek ostrej choroby popromiennej w kilka dni po wypadku w Los Alamos National Laboratory, podczas którego przypadkowo przekroczona została masa krytyczna w 6,2 kg izotopu plutonu Pu-239 osłoniętego deflektorem neutronów.
Spis treści |
[edytuj] Życie i kariera naukowa
Louis Slotin urodził się w 1910 roku w Winnipeg, w Kanadzie. Był trzecim i najstarszym dzieckiem żydowskich imigrantów z Rosji. Rozpoczął studia na Uniwersytecie Manitoba, a później uzyskał doktorat z chemii fizycznej na Uniwersytecie Londyńskim. Przez kilka późniejszych lat utrzymywał się przy wsparciu finansowym ojca, równocześnie kontynuując pracę naukową, w tym angażując się wraz z Enrico Fermim w uruchomienie pierwszego reaktora jądrowego, Chicago Pile-1.
Dzięki znajomości z profesorem Williamem Harkinsem, podczas II wojny światowej udało mu się nawiązać współpracę z Projektem Manhattan, ściśle tajnym programem budowy broni jądrowej prowadzonym przez rząd USA. W 1944 r. przeprowadził się do Nowego Meksyku, by pracować w Los Alamos National Laboratory w grupie Roberta Bachera.
[edytuj] Incydent w Los Alamos
W Los Alamos, Louis Slotin odpowiadał za prowadzenie szacunków mas krytycznych, najpierw w ramach projektów Otto Frischa, gdzie stosowany był izotop uranu, a później na rdzeniach Pu-239. Większość z przeprowadzanych badań opierała się na eksperymentalnym doprowadzaniu stopniowo coraz większych mas materiałów rozszczepialnych do poziomów bliskich krytyczności.
21 maja 1946 roku Slotin oraz kilku innych badaczy brało udział w kolejnym eksperymencie na rdzeniu pierwotnie przeznaczonym do wykorzystania w trzeciej bombie atomowej do zrzucenia nad Japonią, który zaledwie dziewięć miesięcy wcześniej wziął udział w niekontrolowanej reakcji łańcuchowej i przyczynił do śmierci innego fizyka, Harrego Daghliana. Podczas prac, Slotin używał śrubokrętu do odseparowania dwóch połówek rdzenia i zapobiegnięcia powstaniu masy krytycznej. W pewnym momencie, śrubokręt wysunął się, a dwie półkule plutonu, o całkowitej masie ponad 6 kilogramów, zetknęły się ze sobą. Doszło do gwałtownej reakcji łańcuchowej i emisji dużej dawki twardego promieniowania jonizującego, czemu według świadków towarzyszyła błękitna poświata i fala ciepła. Slotin natychmiast złapał jedną z półkul i odrzucił ją na bok, doznając oparzeń ręki, ale zapobiegając znacznie tragiczniejszemu rozwojowi wydarzeń. Sam, jako znajdujący się najbliżej, otrzymał śmiertelną dawkę szacowaną na 21 Sv promieniowania gamma i neutronowego.
Fizyk, który zaraz po opuszczeniu pomieszczenia zaczął gwałtownie wymiotować, został niezwłocznie przewieziony do szpitala, ale według świadków, od samego początku zdawał sobie sprawę z powagi sytuacji, i od razu pożegnał się z kolegami. Zmarł w szpitalu 9 dni później.
Pozostali uczestnicy eksperymentu, prawdopodobnie dzięki szybkiej reakcji Slotina, nie odnieśli poważnego uszczerbku na zdrowiu.
[edytuj] Bilans wydarzeń
Po wypadku wstrzymano wszelkie ręczne eksperymenty przeprowadzane bezpośrednio na materiałach rozszczepialnych w Los Alamos. Jego śmierć była później wspominana przez Roberta Oppenheimera jako bardzo bolesne doświadczenie. Wydarzenia tamtych dni stały się inspiracją dla filmu Fat Man and Little Boy, nakręconego w w 1989 r. przez brytyjskiego reżysera Ronalda Joffe.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- In Memory of Louis Slotin Children of the Manhattan Project (ang).
