LeO H.13

Z Wikipedii

LeO H.13B – francuska rozpoznawczo-bombardująca łódź latająca zbudowana w 1923 roku w wytwórni samolotów Liore et Olivier w Levallois-Perret we Francji.

Spis treści 1 Historia 2 Użycie w lotnictwie polskim 3 Opis techniczny 4 Dane lotno-taktyczne

[edytuj] Historia

Prototyp łodzi latającej LeO H.13 został opracowany w 1922 roku przez inż. Andrieu z wytwórni samolotów Liore et Olivier. Zaprojektowano ją na zamówienie francuskich linii lotniczych Aéronavale. Prototyp zbudowano i oblatano w lipcu 1922 roku.

Samolot LeO H.13 była to dwupłatowa łódź latająca napędzana przez dwa silniki rzędowe chłodzone cieczą, zamocowane pod górnym płatem, w niewielkiej odległości od kadłuba, po obu jego stronach, na wewnętrznych słupkach duraluminiowych mocujących i utrzymujących górny płat nad dolnym. Pod płatem górnym, nad silnikami znajdowały się chłodnice cieczy chłodzącej. Kadłub miał konstrukcję kratownicową, drewnianą, w kształcie łodzi z redanem i pokryty był w całości sklejką. W kadłubie mieściły się dwie odkryte kabiny, każda z dwoma miejscami obok siebie. W przedniej kabinie, pod komorą płatów z lewej strony siedział pilot, a z prawej pasażer, w tylnej kabinie za płatami dwóch pasażerów. Między kabinami do kadłuba przytwierdzony był płat dolny, pod którym znajdowały się dwa pływaki ustateczniające Nad dolnym płatem na słupkach duralowych zamocowany był płat górny. W środkowej części tego płata znajdował się zbiornik paliwa o pojemności 400 litrów. Komora płata była usztywniona cięgami stalowymi. Płaty o kształcie prostokątnym były trójdzielne, dwudźwigarowe, drewniane, kryte płótnem. Lotki usytuowano na obu płatach. Samolot posiadał usterzenie klasyczne umocowane na końcu nieco uniesionego kadłuba, o konstrukcji drewnianej i pokryte płótnem.

Po próbach w locie uruchomiono w połowie 1923 roku produkcję seryjną pasażerskich łodzi latających oznaczonych LeO H.13A. Wtedy też wprowadzono pierwsze samoloty tego typu w liniach lotniczych Aéronavale na Morzu Śródziemnym, a potem na Bliskim Wschodzie. Łącznie wyprodukowano 23 samoloty w wersji LeO H.13A.

Jesienią 1923 roku przystąpiono do opracowania wersji wojskowej tego samolotu oznaczonego jako LeO H.13B, który był rozpoznawczo-bombardującą łodzią latającą. Różnił się on od wersji cywilnej tylko tym, że zamontowano mu uzbrojenie składające się z 1 lub 2 karabinów maszynowych sprzeżonych, ruchomych, mocowanych z przodu kadłuba, przed kabiną pilota siedzącego z lewej strony i obserwatora je obsługującego siedzącego z prawej strony przedniej kabiny. Zamontowano również na obrotnicy karabin maszynowy w tylnej kabinie obsługiwany przez strzelca pokładowego. Dodatkowo samolot miał podwieszane 4 bomby pod dolnym płatem na zamkach po dwie z każdej strony kadłuba.

[edytuj] Użycie w lotnictwie polskim

W listopadzie 1924 roku Morski Dywizjon Lotniczy w Pucku otrzymał 4 łodzie latające LeO H.13B w ramach zamówionych we Francji przez szefa Departamentu IV Żeglugi Powietrznej Ministerstwa Spraw Wojskowych gen. Armanda Levécque. W marcu 1925 roku samoloty te zmontowano w warsztatach dywizjonu, następnie zostały one oblatane przez pilota fabrycznego wytwórni Liore et Olivier – Lucien Bourdina. On także przeszkolił polskich pilotów.

Samoloty te zostały przydzielone do Eskadry Szkolnej i Bliskiego Wywiadu Morskiego Dywizjonu Lotniczego. Eksploatowano je do 1931 roku, gdy zostały zastąpione przez samoloty – amfibie LeO H.135B3.

[edytuj] Opis techniczny

Samolot LeO H.13B był trzy- lub czteromiejscową rozpoznawczo-bombardującą łodzią latającą. Dwupłatem o konstrukcji mieszanej. Napęd: 2 silniki rzędowe chłodzone cieczą. Śmigło ciągnące, dwułopatowe drewniane o średnicy 2,3 m.

[edytuj] Dane lotno-taktyczne

• Masa:
  • własna: 1620 kg
  • całkowita (w locie): 2500 kg
• Wymiary:
• rozpiętość: 16,00 m
• długość: 11,50 m
• wysokość: 3,70 m
• powierzchnia nośna: 58,00 m²
• Napęd: 2 silnik rzędowe 8-cylindrowy Hispano-Suiza E o mocy 180 KM (132 kW) każdy
• Uzbrojenie:
  • 1 lub 2 karabiny maszynowe kal. 7,69 mm Lewis – sprzeżone, ruchome zamontowane na dwóch stanowiskach w przedniej i środkowej części kadłuba
  • 4 bomby o masie 12,5 kg lub 25 kg każda podwieszone pod płatem dolnym
• Osiągi:
  • prędkość:
    • maksymalna: 150 km/h
    • przelotowa: 130 km/h
  • wznoszenie: 3,1 m/s
  • pułap: 3600 m
  • zasięg: 500 km
• Załoga: 2 osoby (pilot, obserwator) lub 3 osoby (pilot, obserwator, strzelec pokładowy)