Jan Lechoń
Z Wikipedii
Leszek Józef Serafinowicz, pseudonim Jan Lechoń (ur. 13 marca 1899 w Warszawie, zm. 8 czerwca 1956 w Nowym Jorku) był poetą, krytykiem literackim i teatralnym, współtwórca grupy poetyckiej Skamander.
[edytuj] Życiorys
Studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Współredagował czasopismo "Pro arte et studio". Był współzałożycielem grupy poetyckiej "Skamander", to on wymyślił jej nazwę, wygłosił także słowo wstępne na pierwszym jej występie 6 grudnia 1919. W czasie wojny polsko-bolszewickiej pracował w Biurze Prasowym Wodza Naczelnego Józefa Piłsudskiego. Współtworzył kabaret literacki Pikador, który miał swoją siedzibę w kawiarni "Pod Picadorem". Należał do Związku Zawodowego Literatów Polskich, był sekretarzem generalnym PEN Clubu. W latach 1926-29 był redaktorem pisma satyrycznego "Cyrulik Warszawski". W 1925 otrzymał nagrodę Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek, a w 1935 Złoty Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury. Współzałożyciel Polskiego Instytutu Nauk.
W latach 1930-39 był attaché kulturalnym ambasady polskiej w Paryżu, po klęsce Francji wyjechał do Brazylii, a później do Stanów Zjednoczonych gdzie zamieszkał w Nowym Jorku. Współpracował i redagował wiele periodyków polonijnych. Zmarł śmiercią samobójczą - skoczył z XII piętra hotelu Henry Hudson, jako motyw podano "zaszczucie środowiska" potęgujące depresję (miał być rzekomo represjonowany przez tamtejszych Polaków za homoseksualizm, choć m.in. ze wspomnień jego przyjaciela, Adama Ciołkosza, wynika, że nic takiego nie miało miejsca, przyczyną zaś miała być depresja związana z utrwaleniem władzy komunistycznej w Polsce). W 1991 prochy poety ekshumowano z cmentarza Calvary w dzielnicy Queen's w Nowym Jorku i pochowano na Cmentarzu Leśnym w Laskach, we wspólnym rodzinnym grobie wraz z rodzicami Władysławem i Marią Serafinowiczami.
[edytuj] Twórczość
Debiutował w wieku 14 lat tomikami Na złotym polu (1913 ) i Po różnych ścieżkach (1914). W 1916 w Pomarańczarni wystawiono jego nokturn dramatyczny W pałacu Stanisława Augusta. Zbiór wierszy Srebrne i czarne został nagrodzony przez Polskie Towarzystwo Wydawców. Zainteresowanie i nagły sukces w dziedzinie poezji nie miał dobrego wpływu na poetę. Przygnieciony ciężarem legendy narastającej wokół niego, nie wydał żadnego zbioru aż do wybuchu wojny. Klęska kraju przebudziła w nim chęć tworzenia. Ukazały się: Lutnia po Bekwarku (1942), Aria z kurantem (1945), Marmur i róża. Jego poezja łączyła w sobie zarówno elementy romantyczne i klasycystyczne. Zdecydowanie różniła się od twórczości poetów Skamandra. Przetłumaczył także kilka sztuk teatralnych, pisał szkice i recenzje literackie.
[edytuj] Dzieła wybrane
- 1920 - Karmazynowy poemat
- 1924 - Srebrne i czarne
- 1943 - Iliada