Cyjanowodór
Z Wikipedii
Cyjanowodór (HCN), nazwa zwyczajowa kwas pruski — bezbarwna, łatwo parująca (temperatura wrzenia 27oC) ciecz o intensywnym zapachu gorzkich migdałów. Sole cyjanowodoru - cyjanki pod wpływem wilgoci i dwutlenku węgla mogą się rozkładać z wydzielaniem cyjanowodoru zgodnie z reakcją: KCN(s)+CO2(g)+H2O(g)->KHCO3(s)+HCN(g)
Cyjanowodór jest silną trucizną - LD50 cyjanowodoru wynosi 1.5 mg/kg ciała, graniczne stężenie w powietrzu (przy którym 50% ludzi umiera) wynosi ok. 25 ppm. Trwałość wynosi w lecie 5-110 min., w zimie do 1 godziny. Trujące działanie cyjanowodoru polega na blokowaniu enzymów oddychania tkankowego. Transport tlenu z płuc do tkanek jest zachowany, ale dochodzi do niedotlenienia (hypoksji) tkankowej. Blokada wywołana cyjanowodorem jest odwracalna, a jon cyjankowy przechodzi w rodanki i w tej postaci jest wydalany przez nerki.
Otrzymywanie:
Otrzymywany przez reakcje cyjanków z silnymi kwasami
2 KCN + H2SO4 → 2 HCN + K2SO4
Jednak cyjanek potasu działa również z kwasami słabymi oraz kwasami o małym stężeniu - w tym również z rozcieńczonym kwasem solnym zawartym w soku żołądkowym, dlatego też może być niebezpieczny przy spożyciu. Cyjanowodór w minimalnych ilościach w orzechach i innych nasionach, zapach gorzkich migdałów to właśnie zapach cyjanowodoru (który powstaje z hydrolizy glikozydu amygdaliny). Zatrucie śmiertelną dawką cyjanowodoru powoduje śmierć poprzez niedotlenienie organizmu. Jest to w pewnym sensie śmierć bezbolesna.
Zastosowanie :
- w syntezie organicznej
- w analizie chemicznej
- jako pestycyd
- jako gaz bojowy
- przy wykonywaniu wyroków śmierci (egzekucjach) z użyciem komory gazowej.
Oznaczenia wojskowe: Francja - Foresite, Niemcy - Blausäure, USA - AC, Wielka Brytania - VN.
Zobacz też :