ABS (motoryzacja)
Z Wikipedii
ABS (niem. Antiblockiersystem; ang. Anti-Lock Brakes System) to układ stosowany w pojazdach mechanicznych celem zapobiegania blokowaniu kół podczas hamowania, jako element układu hamulcowego.
ABS zapobiega zjawiskom występującym po zablokowaniu kół, takim jak ściąganie samochodu w bok, wirowanie samochodu, utrata kontroli nad kierowaniem samochodem.
Bardzo niebezpiecznym mitem jest stwierdzenie poniższe:
- System ABS wydatnie skraca drogę hamowania.
Magazyn samochodowy Finnish testował VW Golf V w 3 warunkach.
| Zablokowane koła | ABS | |
|---|---|---|
| sucha jezdnia | 45 m | 32 m |
| śnieg | 53 m | 64 m |
| lód | 255 m | 404 m |
Spis treści |
[edytuj] Technika hamowania
W samochodach bez systemu ABS kierowca musiał starać się tak hamować, by utrzymać kontrolę nad samochodem. Zbyt słabe hamowanie wydłużało drogę hamowania, a zbyt mocne prowadziło do utraty sterowności. Zalecano, by przy konieczności silnego hamowania stosować hamowanie pulsacyjne. Hamowanie to polega na intensywnym wciśnięciu hamulaca, a w momencie, gdy koła przestają się obracać, odpuszczeniu hamulca, by natychmiast znów silnie nacisnąć hamulec. W momentach silnego naciśnięcia hamulaca uzyskuje się dużą siłę hamowania, a w momentach puszczenia niesymetria oporów toczenia hamuje ruch poprzeczy samochodu, umożliwiając jego sterowanie.
[edytuj] Zasada działania – opis ogólny
Główną przyczyną utraty sterowności samochodem podczas hamowania jest zablokowanie jednego lub kilku kół samochodu: koło przestaje się obracać, a różnice sił hamowania na poszczególnych kołach wprawiają samochód w ruch prostopadły do kierunku ustawienia kół samochodu i samochód przestaje być sterowny. By zapobiec temu zjawisku, wprowadzono system zapobiegający blokowaniu (zatrzymywaniu) kół podczas hamowania.
System kontoluje obroty kół podczas hamowania i jeżeli kierowca naciśnie tak silnie na hamulec, że jedno z kół przestaje się obracać, to system ABS zminiejsza na moment siłę hamowania tego koła; jeżeli koło zacznie się obracać, siła hamowania jest ponownie zwiększana. Cykle są bardzo szybkie i oddzielne dla każdego z kół.
Największą siłę hamowania uzyskuje się w momencie, gdy koło hamuje ale jeszcze nie ślizga się; gdy już "ślizga" się, to siła hamowania maleje (patrz współczynniki tarcia statycznego i kinetycznego). Projektanci systemu starają się tak dobrać parametry pracy układu, by pogodzić dwa sprzeczne cele: sterowność samochodu i największą siłę hamowania.
Kierowca mający samochód z systemem ABS wie, że może silnie nacisnąć na pedał hamulca, układ ABS ograniczy siłę hamowania by nie doszło do zablokowania kół i niekontrolowanego poślizgu. I w takich sytuacjach szczególnie u kierowców bojących się ostro hamować z powodu niebezpieczeństwa wpadnięcia w niekontrolowany poślizg, system ABS powoduje skrócenie drogi hamoawania. Ale jeżeli hamowanie odbywa się na zakręcie lub z jakichś powodów samochód porusza się bokiem, to system ABS może prawie całkowicie wyłączyć hamowanie.
System ABS wydłuża drogę hamowania w sytuacjach, gdy na nawierzchni o dobrej przyczepności znajduje się warstwa luźna (np. liście, piasek, śnieg, błoto). W takiej sytuacji zablokowane koła przetarłyby słabą warstwę i nastąpiłoby zwiększenie siły hamowania, a w układzie z systemem ABS koło jedzie po śliskiej warstwie.
[edytuj] Historia
1971 Cadillac oferował jako wyposażenie specjalne sterowany komputerowo system ABS na tylnej osi.
1978 Bosch wprowadził na rynek system ABS, który zastosowano początkowo w samochodach Mercedes-Benz klasy S, następnie u BMW.
W 2003 większość nowych modeli aut była wyposażona w ABS.
Od połowy 2004 roku na obszarze UE są dopuszczane do ruchu nowe konstrukcje aut osobowych tylko z ABS.
