Żarnowiec (województwo pomorskie)
Z Wikipedii
Współrzędne: 54°47'14" N 018°05'16" E
Żarnowiec | |
Województwo | pomorskie |
Powiat | pucki |
Gmina | Krokowa |
Sołtys | Bohdan Sokołek |
Położenie | 54° 47' 14'' N 18° 05' 16'' E |
Populacja (2005) - liczba ludności |
761 |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
58 |
Kod pocztowy | 84-112 |
Tablice rejestracyjne | GPU |
Wnętrze kościoła klasztornego w Żarnowcu |
Żarnowiec (kaszb. Żarnówc, niem. Zarnowitz) - wieś w północnej części województwa pomorskiego, powiat pucki, gmina Krokowa, na Wysoczyźnie Żarnowieckiej, w pobliżu Jeziora Żarnowieckiego przy drodze wojewódzkiej nr. 213 . 690 mieszkańców (1998). Wieś jest siedzibą sołectwa Żarnowiec w którego skład wchodzi również miejscowość Porąb.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa gdańskiego.
Inne miejscowości z prefiksem Żarnow: Żarnowiec, Żarnów, Żarnowo
W jej pobliżu znajduje się elektrownia szczytowo-pompowa. Na miejscu dawnej pobliskiej wsi Kartoszyno prowadzono do roku 1990 budowę pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej.
Spis treści |
[edytuj] Warto odwiedzić
- kościół Zwiastowania NMP (XIV-XV, XVII w., remontowany w XIX i XX w.) z bogatym skarbcem, w którym znajduje się cenny zespół haftów liturgicznych (XVII-XVIII w.), liczne rzeźby, przedmioty liturgiczne i rękopisy (XV, XVII, XVIII w.),
- klasztor (XIV-XV w.), tzw. opactwo - Dom Kamienny (1409), z pozostałościami muru klasztornego (XVI w.).
- rezerwat florystyczny Zielone, o powierzchni 16 ha, utworzony 1983.
[edytuj] Historia
Początki osadnictwa w rejonie Żarnowca sięgają ok. 700 lat p.n.e. i związane są z ludnością kultury łużyckiej oraz wschodniopomorskiej. W VII-X w. na Górze Zamkowej, w pobliżu Jeziora Żarnowieckiego, znajdował się gród. W XIII w. powstała osada kaszubska, wzmiankowana w dokumentach jako Sarnkow, Sarnowitz, Sarnowicz lub Czarnowicz.
Od ok. 1215 Żarnowiec należał do opactwa Cystersów w Oliwie, które założyło tu żeński klasztor cysterek. Klasztor żarnowiecki wraz z należącymi do niego posiadłościami został oficjalnie zatwierdzony 1279 przez księcia pomorskiego Mestwina II, który nadał mu także specjalne przywileje sądownicze i ekonomiczne.
W XIV w. Żarnowiec wszedł w skład państwa krzyżackiego i został włączony do komturstwa gdańskiego. W 1433 najechany przez wojska husyckie. Podczas wojny trzynastoletniej 1454-1466 pod Żarnowcem wojska polskie dowodzone przez Piotra Dunina stoczyły w 1462 zwycięską bitwę z Krzyżakami, w której zginął ich dowódca - F. Raveneck. Po wojnie Żarnowiec na mocy pokoju toruńskiego 1466 wszedł w skład Prus Królewskich.
W 1590 został przejęty przez benedyktynki z Chełmna. W 1617 powstało opactwo benedyktynek, które prowadziło ożywioną działalność gospodarczą, zajmowało się szkolnictwem, było prężnym ośrodkiem polskości. Od 1772 w zaborze pruskim, 1834 nastąpiła kasacja opactwa. Od 1919 roku Żarnowiec stał się osadą graniczną znajdującą się po stronie polskiej. W 1946 powróciły benedyktynki, repatriowane z Wilna.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne
Wsie: Białogóra • Brzyno • Dębki • Goszczyno • Jeldzino • Karlikowo • Kartoszyno • Karwieńskie Błoto Drugie • Karwieńskie Błoto Pierwsze • Kłanino • Lisewo • Lubkowo • Lubocino • Minkowice • Odargowo • Parszkowo • Połchówko • Słuchowo • Sobieńczyce • Sulicice • Sławoszyno • Świecino • Tyłowo • Wierzchucino • Żarnowiec