Vreemde situatietest
Mary Ainsworth heeft onderzoek gedaan naar de verschillende vormen of patronen van interactie tussen opvoeder en kind. Zij werkte het idee uit dat gehechtheidsgedrag wordt opgeroepen in stressvolle situaties. Met deze gedachte ontwikkelde zij de vreemde situatietest waarmee de hechtingstypen van kinderen op een gestandaardiseerde wijze te classificeren is.
[bewerk] Theorie
Het uitgangspunt van de test is dat het kind in aanwezigheid van zijn moeder exploratiegedrag vertoond. Na moeders vertrek voelt het kind zich onveilig en zal hechtingsgedrag vertonen. Bij moeders terugkomst wordt de stresservaring verzacht en het kortstondig geschonden vertrouwen hersteld. Het kind zal contact zoeken en vervolgens weer exploratiegedrag vertonen. Ze bekeek de kinderen tijdens de hereniging op een aantal gebieden (nabijheid of contact zoeken, contact handhaven, vermijden, afweren, moeder zoeken tijdens afwezigheid, interacties over afstand) en kwam op de volgende hechtingstypen van kinderen A, B, C en D.
[bewerk] Praktijk
De vreemde situatietest is een standaard observatieprocedure voor kinderen van twaalf tot twintig maanden. Een kind wordt in een neutrale ruimte geconfronteerd met een onbekende persoon en twee korte scheidingherenigingen van de ouder. De test duurt ongeveer twintig minuten met perioden van toenemende stress. Bij de observatie ligt de nadruk op het gedrag van het kind bij de hereniging. Alhoewel de kinderen verschillende (heftige) reacties kunnen vertonen bij de separatie komt dit gedrag meer voort uit het temperament van het kind dan uit zijn hechtingsstijl. De herenigingperiodes bepalen de kwaliteit van de gehechtheid opvoeder. Het gedrag van het kind wordt met een 7-puntsschaal beoordeeld.
[bewerk] Schematisch
Hieronder is de test schematisch weergegeven. De stresselementen zijn cursief gedrukt. Elk onderdeel duurt ongeveer drie minuten.
- moeder en kind in vreemde ruimte
- vreemde volwassene komt erbij en gaat met kind spelen
- moeder verlaat de ruimte
- moeder komt weer binnen
- moeder en vreemde volwassene verlaten vertrek, kind blijft alleen achter
- vreemde komt weer binnen
- moeder komt weer binnen.