Uilenbord
Een uilenbord (Fries: ûleboerd) is een driehoekig, houten bord op een boerderij. Uilenborden werden ter bescherming op de uiteinden van de nok geplaatst en ze hielden de regen tegen. In het midden van een uilenbord was een gat waardoor kerk- en steenuilen in en uit konden vliegen. De uilen hielden de schuren vrij van muizen.
Een uilenbord bestaat uit twee gedeelten. In het midden een versierde balk die een makelaar wordt genoemd. Aan weerszijden een knobbelzwaan met een gekromde hals.
[bewerk] Varianten
Er zijn veel verschillende vormen van de makelaar (versierde balk in het midden), welke in zes hoofdgroepen zijn te verdelen, die in de verschillende streken voorkwamen:
- Zuidwesthoek: de makelaar heeft een harpmotief. Een groene harp betekent dat de boer eigenaar was van de boerderij; een witte harp betekent dat de boer de boerderij pachtte. In het vlieggat is een vogeltje uitgezaagd.
- Westergo: de makelaar heeft een opengewerkt zonnerad met een klaverblad (teken van de drie-eenheid) op de top. De zwanen hebben een halslint.
- Hennaarderadeel: de makelaar heeft als top een tulp (teken van hoop), daaronder een zon en halve manen (teken van vruchtbaarheid).
- Kleistreek: de makelaar is lang en slank met een tulp (teken van hoop) op de top. In de driehoek is een zonnerad te zien.
- Friese Wouden: de opengewerkte makelaar heeft bovenin de vorm van een glas en onderin de vorm van een zandloper.
- Midden-Friesland: de makelaar is aan beide zijden versierd met palmtakken (teken van vrede).
