Topsalaris
Een topsalaris is een zeer hoog salaris. In Nederland spreekt men van een topsalaris als dat hoger is dan het salaris van de minister-president. Hoewel topsalarissen veel aandacht krijgen worden verreweg de meeste topinkomens verdiend door ondernemers. Ook de verdiensten van leden van Koninklijke Huizen vallen niet onder het begrip topsalaris.
Inhoud |
[bewerk] Topsalarissen in de praktijk
[bewerk] Bedrijfsleven
Veel directieleden van grote en middelgrote ondernemingen ontvangen hoge salarissen. Er bestaat echter geen direct verband tussen de omvang van de onderneming en het salaris.
[bewerk] Sport
Spelers in teamsporten, zoals voetbal, honkbal en basketbal ontvangen vaak een topsalaris. Dit in tegenstelling tot beoefenaars van individuele sporten zoals golf en tennis, die als ondernemers beschouwd kunnen worden. Ook trainers en ploegleiders worden goed betaald.
[bewerk] (Semi-)overheid
In Nederland blijken veel bestuurders en andere werknemers van organisaties die uit publieke middelen worden gefinancierd, zoals omroepverenigingen, ziekenhuizen, woningbouwverenigingen en universiteiten, meer te verdienen dan de minister-president. Volgens een rapportage van het Ministerie van Binnenlandse Zaken van 5 december 2006 waren er meer dan duizend van deze functionarissen waarvan het salaris over 2005 hoger was dan het gemiddelde jaarloon van een minister (€158.000) Het gemiddelde jaarloon van deze werknemers was €180.783. Bestuurders van commerciële ondernemingen waarvan alle aandelen in handen van de overheid zijn, zoals de Nederlandse Bank en nutsbedrijven, zijn hierbij niet meegerekend. Afgezien van ontslagvergoedingen en extra pensioenstortingen gaat het om iets minder dan duizend personen, waarvan bijna zeshonderd medisch specialisten in academische ziekenhuizen. De grafiek geeft de verdeling van de overige topverdieners over de verschillende sectoren aan.
[bewerk] Vrije beroepsbeoefenaren in loondienst
Personen met een beroep dat doorgaans als vrij beroep wordt uitgeoefend, zoals advocaten, artsen en accountants, ontvangen vaak hoge salarissen als zij in loondienst treden. Een voorbeeld zijn de medisch specialisten in de Nederlandse academische ziekenhuizen
[bewerk] Wetenschap, kunst en media
In Nederland worden geen topsalarissen aan wetenschappers op universiteiten betaald. Bijverdiensten uit nevenwerkzaamheden worden echter meestal wel gedoogd. Populaire beeldende kunstenaars en schrijvers kunnen een hoog inkomen verwerven, maar dan altijd als ondernemer. De concurrentie tussen commerciële en publieke omroep heeft wel geleid tot betaling van topsalarissen aan populaire radio- en TV-sterren. Vooral bij sterren met een links imago gaf dit aanleiding tot commentaar.
[bewerk] Redenen voor topsalarissen
Er worden verschillende redenen aangevoerd bedenken voor het bestaan van topsalarissen.
Wet van vraag en aanbod: Sommige mensen hebben nu eenmaal bijzondere talenten en de werkgever die het beste gebruik van die talenten kan maken zal het hoogste salaris kunnen bieden. In sommige beroepen wordt het aanbod van werknemers beperkt door hoge toelatingseisen, die door de beroepsbeoefenaars zelf worden opgesteld. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld artsen, advocaten en accountants een hoog salaris bedingen.
Vergoeding van inspanning: Topfunctionarissen maken werkweken van tachtig uur per week en per uur berekend is hun salaris dus helemaal niet zo hoog.
Old-boys netwerk: De hoge salarissen hebben niets met inspanning of prestaties te maken; de hoge heren spelen elkaar gewoon de mooie baantjes toe.
Prestige van de onderneming: Een onderneming die een topsalaris aan zijn directeuren kan betalen geeft daarmee een mooi visitekaartje af.
Goede taakvervulling: Het salaris van een topfunctionaris moet zo hoog zijn dat hij of zij niet vatbaar is voor corruptie en geen tijd hoeft te besteden aan nevenwerkzaamheden of besparing op persoonlijke uitgaven.
Evenwichtige salarisopbouw: In hiërarchische organisaties moet het salaris van een chef een stuk hoger zijn dan dat van een ondergeschikte. De hoogste man of vrouw in een grote organisatie moet alleen daarom al een topsalaris krijgen.
[bewerk] Opbouw van het salaris
Een topsalaris wordt meestal geregeld in een contract voor bepaalde tijd. Het is opgebouwd uit een vast salaris, een bonus die afhankelijk is van het resultaat en een bijdrage aan een pensioenregeling. Directieleden van beursgenoteerde ondernemingen krijgen ook vaak een betaling in de vorm van opties op aandelen. Verder wordt in het contract de vergoeding bij tussentijds ontslag geregeld.
[bewerk] Politiek en topsalaris
In Nederland bestaat een wijd verbreide afkeer van topsalarissen, vooral wanneer deze worden betaald uit de publieke middelen. De ontvangers van topsalarissen kunnen worden getroffen door verhoging van de inkomstenbelasting en door openbaarmaking. Door de internationale concurrentie zijn de tarieven van de inkomstenbelasting echter juist verlaagd en er zijn ook aanwijzingen dat openbaarmaking juist tot verhoging van topsalarissen heeft geleid. Voorstanders van de vrije markt zijn overigens van mening dat protesten tegen topsalarissen uitsluitend op jaloezie zijn gebaseerd.
