Thea Doelwijt

Theadora Christina Doelwijt (Den Helder, 3 december 1938) is een schrijfster van Surinaams-Nederlandse afkomst.

Thea Doelwijt, dochter van een Nederlandse moeder en een Surinaamse vader, ging in 1961 naar Suriname waar ze werkte als journalist onder meer voor het dagblad Suriname. Ze debuteerde met De speelse revolutie (1967) waarin zij verhaalt hoe jongeren met veel elan een 'omwenteling' teweegbrengen. Sobere poëzie bevat Met weinig woorden (1968). Zij was redactielid van het tijdschrift Moetete (1968-69). Doelwijt schreef twee veelgelezen boeken, de thriller Toen Mathilde niet wilde ... (1972) en de novelle Wajono (1969). Het laatste boek beschrijft de problemen van een lndiaan die naar de stad gaat, maar uiteindelijk weer terugkeert naar het bosland. ln de jaren 70 en 80 schreef Doelwijt een groot aantal toneelstukken, musicals en cabaretteksten, vooral voor het Doetheater, onder meer Land te koop (1973). Centraal stonden daarin een zelfbewust Surinamerschap met behoud van alle rijkdom aan culturen maar zonder etnische scheidslijnen en een beleving van de menselijke vrijheid zonder koloniale repressie of knellende tradities (met name ook voor de vrouw). Fel is haar verzet tegen militarisme in het stuk Iris (1987). Ze stelde enkele belangrijke bloemlezingen samen: Kri! kra! Proza van Suriname (1972), Geen geraas of getier (1974) en met Shrinivási: Rebirth in words (1981) - en ze bracht veel literair werk naar boven, onder meer van Sophie Redmond. Verschillende kinderboeken staan op haar naam, waaronder het op “Indiaanse” vertellingen gebaseerde Kainema de Wreker en de menseneters (1977). Sinds december 1983 in Amsterdam woonachtig verbeeldt ze ook de situatie van migranten, zoals in het kinderboek Op zoek naar Mari Watson (1987) en in de Saramaccaanse musical Cora-o (1988). Over haar verhaal ‘Ere wie ere toekomt’ (gepubliceerd in Verhalen van Surinaamse schrijvers, 1989) oordeelde Hannemieke Stamperius dat het tot het mooiste en meest bijzondere proza behoorde dat in 1989 is gepubliceerd. Als writer-in-residence verzorgde Doelwijt belangrijke workshops in Suriname.

In 1974 ontving zij de Gouverneur Currieprijs. In 1989 kreeg zij een Award voor haar verdiensten voor de Surinaamse cultuur. Sinds 1998 is ze lid van de Maatschappij der Nederlands Letterkunde.

[bewerk] Over Thea Doelwijt

• Michiel van kempen, ‘Thea Doelwijt.’ In: Kritisch Lexicon van de Moderne Nederlandstalige Literatuur, no. 49, mei 1993. (Biografie, beschouwing, primaire en secundaire bibliografie)
• Michiel van Kempen, Een geschiedenis van de Surinaamse literatuur. Breda: De Geus, 2003, deel II, pp. 72-724, 736, 818-822, 920-921, 925, 1005-1006, 1020, 1184-1185, 1198, 1202-1203.

[bewerk] Zie ook

• Surinaamse literatuur

Bron(nen):

Dit artikel is – met toestemming van de auteur – gebaseerd op een lemma uit Michiel van Kempen, Surinaamse schrijvers en dichters (Amsterdam: De Arbeiderspers, 1989).