Soldeertin
Soldeertin (of kortweg soldeer) is een legering van metalen, die speciaal geschikt is om mee te solderen. Zo'n legering die bij voorkeur één smeltpunt moet hebben en geen smelttraject wordt een eutecticum genoemd.
In de elektronica en elektrotechniek gaat het erom dat er een elektrische verbinding wordt gemaakt. De stevigheid moet voldoende zijn, maar is minder belangrijk dan de elektrische eigenschappen ervan. Primair is de elektrische verbinding, de mechanische aspecten moeten anders opgevangen worden.
Soldeertin dat toegepast wordt in de elektronica bevat in het algemeen een kern van de natuurhars colofonium (of een kunsthars vervanger hiervoor) waardoor het vloeien van het soldeertin over de soldeerverbinding gemakkelijker verloopt. Als het uitvloeien van het tin niet goed gaat, kan dat voor een slechte verbinding zorgen en dus verborgen gebreken in elektronische schakelingen introduceren. Bijvoorbeeld bij een microfooningang van een versterker kan er dan een storende ruis optreden.
Er bestaan verschillende soorten soldeertin, maar het hoofdbestanddeel is tin. In het verleden zat daar altijd lood bij, maar voor een waterleiding mag dat niet meer gebruikt worden, omdat lood (de oxiden en andere verbindingen daarvan) giftig zijn. In plaats van lood wordt soms een kleine hoeveelheid zilver gebruikt. Vanaf juli 2006 moet ook alle soldeer (behoudens enkele uitzonderingen) die wordt gebruikt in de elektronica in Europa vrij zijn van lood. Deze vervanging is lang niet overal even gemakkelijk; zo groeien op een groot aantal alternatieve legeringen in de loop der jaren minuscule tin-haartjes (Engels: whiskers) die na verloop van tijd kortsluiting kunnen veroorzaken in gevoelige elektronische circuits.
Een standaardtemperatuur voor een soldeerbout is 370 °C. Daarbij is het gangbare soldeertin dat voor 60% uit tin en voor 40% uit lood bestaat goed vloeibaar.
Tijdens de klassieke fabricage van printplaten werden alle componenten door gaatjes in de printplaat gestoken van de componentzijde naar de soldeerzijde. Machinaal kan hier vervolgens in één keer gesoldeerd worden door de printplaat over een bad met soldeertin te halen. Tegenwoordig wordt meer en meer overgegaan tot het plaatsen en solderen van de componenten boven op de printplaat (aan de componentzijde dus) Deze techniek met Surface Mounted Devices wordt SMD-techniek genoemd. In plaats van solderen wordt hier overigens ook wel gebruikgemaakt van elektrisch geleidende lijmsoorten.
Het soldeertin zoals hierboven beschreven is zacht soldeertin. Onder druk zal dit vervormen en in de loop van dagen of weken zal de vorm zich aanpassen. Dit kan problemen opleveren als er bijvoorbeeld een mechanische verbinding wordt gemaakt waarbij een elektrische draad is 'vertind'. De vertinde draad zal vervormen onder de druk en zal dan los kunnen komen. Daarom is het beter niet te vertinnen en/of verende contactverbindingen toe te passen. Probleem van gesoldeerde verbindingen is ook dat met de leeftijd ervan de elektrische eigenschappen verminderen door het "verbrossen" van het soldeertin. Het gevolg hiervan is dat er er een overgangsweerstand kan ontstaan in de verbinding, waardoor spanningsverlies en warmteontwikkeling kan optreden bij stroomdoorgang.
