Siberische Trappen
De Siberische Trappen (Russisch: Сибирские траппы) vormen een vulkanische vlakte op het oostelijk deel van het Siberisch platform. De enorme uitbarstingen markeerden de overgang van het geologische tijdvak Perm naar Trias. Er is geen duidelijk bewijs gevonden dat de bijzonder heftige vulkanische activiteit (de grootst-bekende vulkanische uitbarstingen van de laatste 500 miljoen jaar van de geologische geschiedenis van de Aarde) de Perm-Trias massa-extinctie heeft veroorzaakt of heeft helpen veroorzaken, maar het overeenkomen in de tijd van beide fenomenen zou hier wel op kunnen wijzen. Gigantische volumes basaltische lava gleden over een grote oppervlakte van Siberië in een basaltvloed. Schattingen geven aan dat oorspronkelijk 7 miljoen km2 bedekt was. Door 250 miljoen jaar erosie is daar hedentendage nog ongeveer 2 miljoen km2 van over. Het oorspronkelijke lavavolume is geschat op 1 tot 4 miljoen km3 (VEI=8). Het gebied dat werd bedekt ligt tussen 50°NB en 75°NB en van 60°OL tot 120°OL.
Gedacht wordt dat de bron van de Siberische-Trappenbasalt een mantelpluim moet zijn geweest die invloed had op de basis van de korst en het Siberisch Craton doorsneed. Helium-isotopengeologie uit het basalt lijkt de pluimoorzaak te ondersteunen. Het wetenschappelijk debat hierover is echter nog steeds bezig.
[bewerk] Siberische Trappen en nikkel
Aangenomen wordt dat de Siberische Trappen uitgebarsten zijn via een opening bij Norilsk in Noord-Siberië en dat de gigantische Norilsk-Talnach nikkel-koper-palladium afzetting van de Majmetsja-Kotoejskaja alkalische vlakte ten oosten van Norilsk werd gevormd in de magmakanalen die het uitbarstingscentrum vormden. Hierin bevinden zich alkalische gesteenten als meimechiet (dat zijn naam dankt aan dit gebied), kimberliet, picriet, carbonatiet, melilitolieten en andere zeldzame alkalirijke stollingsgesteenten. Onderdeel van de Majmetsja-Kotoejskaja alkalische vlakte is het Poetoranagebergte (of Poetorana Plateau).
[bewerk] Externe links
- End Permian Volcanism: The Siberian Traps (en)
- Richard Cowen Tracking the Course of Evolution: The Siberian Traps (en)
- The Demise of the Siberian Plume. Kaart en gedetailleerde geologische bewijsvoering voor een andere bron dan een mantelpluim. (en)