Sage
Een sage (komt van het duits was gesagt wird) is een volksverhaal waarin vaak een geografische bijzonderheid of een bovennatuurlijk verschijnsel wordt verklaard. Goden spelen er doorgaans niet zo'n belangrijke rol in. Dan zou het namelijk een mythe zijn. Ook is het geen onderdeel van een beschrijving van een heiligenleven, dan zou het namelijk een legende zijn. Vaak worden sagen onterecht legenden genoemd. Anders dan het sprookje speelt de sage zich vaak in een bepaalde tijd op een bepaalde plaats af. Het merendeel van de sagen verhaalt over vormen van spokerij, toverij, hekserij, waarzeggerij en over bovennatuurlijke wezens als klopgeesten, weerwolven, aardmannetjes (kabouters), meerminnen en boemannen. De afloop van sagen is regelmatig somberder dan van sprookjes. De traditionele sage heeft een moderne pendant in het zogenaamde Broodje Aapverhaal.
Er zijn zeer veel sagen. Het verhaal van het Ros Beiaard in Dinant is daar een voorbeeld van. Het verklaart hoe de grote rots (de Rocher Bayard) aldaar zou zijn ontstaan. Het paard sprong er namelijk met een reuzensprong vanaf, waardoor een scherp stuk rots losliet en vlakbij de Maas neerkwam.
[bewerk] Lijst met sagen
- Voorthuizer Bunckman sage
- Noorse Vikingsagen
- Het verhaal over de juffertorens in de provincie Groningen.
- De verhalen over de witte wieven in onder meer Gelderland en Overijssel.
- Een sage uit Dordrecht (Zuid-Holland) gaat over schapensmokkel.
- Een sage uit Drenthe is het verhaal van Ellert en Brammert.
- De sage van de Witte wieven van Lochem.
- De sage van Schoonebeek vertelt over de herkomst van de naam.
- De sage van Tetterode (Overveen) verhaalt van een sage uit Kennemerland over Diedryc van Tetterode.
- Het vrouwtje van Stavoren
- De Zwanenridder (Lohengrin, Heliant)