Referendum in Zwitserland
Vier maal per jaar is er de mogelijkheid voor een referendum in Zwitserland. Een referendum kan worden gehouden over parlementaire besluiten of over een burgerinitiatief (zie Politiek in Zwitserland).
Dit is een overzicht van verschillende referenda die gehouden zijn.
Inhoud |
[bewerk] 2007
In 2007 zijn de volgende dagen gereserveerd voor referenda: 11.03.2007, 17.06.2007, 21.10.2007 (verkiezingen voor de Nationale Raad) en 25.11.2007.
[bewerk] 2006
| onderwerp | soort | voor | tegen | opkomst | resultaat |
| 26.11.06 | |||||
| Moet Zwitserland de nieuw-toegetreden EU-staten ondersteunen met 1 miljard CHF verdeeld over 10 jaar? | facultatief | 53,4 % | 46,6 % | 44,4 % | aangenomen |
| Worden die kinderbijdragen in alle kantons van Zwitserland gelijk in hoogte? | facultatief | 68,0 % | 32,0 % | 44,4 % | aangenomen |
| 24.09.06 | |||||
| De winst van de verkoop van goud door de centrale bank van Zwitserland moet grotendeels ten goede komen aan de AHV (= AOW in nl), ipv de verdeling van 2/3 voor de kantons en 1/3 de bond. | volksinitiatief | 41,7 % | 58,3 % | 48,2 % | verworpen |
| Aanpassing van de wet over buitenlanders; de toelating van werknemers buiten de EU/EFTA wordt beperkt tot gekwalificeerde vakkrachten. | facultatief | 62,0 % | 38,0 % | 48,2 % | aangenomen |
| Aanpassing van de wet over het asiel; de mogelijkheid om zonder geldige papieren asiel aan te vragen wordt beperkt; indien asielaanvragers niet samenwerken met de overheden wordt asielverlening veronmogelijkt; voor uitgeprocedeerde asielzoekers vervalt de sociale hulp; uitgeprocedeerde asielzoekers kunnen makkelijker uit het land worden verwijderd. | facultatief | 67,8 % | 32,2 % | 48,2 % | aangenomen |
| 21.05.06 | |||||
| Grondwetswijziging voor het regelen van de bevoegdheid voor harmonisatie van schoolsystemen door de bond. Tot op heden was onderwijs uitsluitend een verantwoordelijkheid van de kantons. | grondwetswijziging | 85,6 % | 14,4 % | 27,3 % | aangenomen |
[bewerk] 2005
| onderwerp | soort | voor | tegen | opkomst | resultaat |
| 27.11.05 | |||||
| Volksinitiatief Voor levensmiddelen uit gentechvrije landbouw. Instellen van een moratorium voor de aanbouw van gentechveranderde gewassen | volksinitiatief | 55,7 % | 44,3 % | 41,7 % | aangenomen |
| Verandering van de Arbeidswet, waardoor op luchthavens en grote stations zondagsverkopen zijn toegestaan | facultatief | 50,6 % | 49,4 % | 41,8 % | aangenomen |
| 25.09.05 | |||||
| De uitbreiding van het vrije personenverkeer voor de nieuwe staten van de EU, als onderdeel van de bilaterale overeenkomst II met de Europese Unie. | facultatief | 56,0 % | 44,0 % | 54,0 % | aangenomen |
| 05.06.05 | |||||
| Aanname van het verdrag van Schengen en Dublin, als onderdeel van de bilaterale overeenkomst II met de Europese Unie. | facultatief | 54,6 % | 45,4 % | 55,9 % | aangenomen |
| De nieuwe wet voor het partnerschap. O.a. over de vraag of partners met hetzelfde geslacht zich mogen laten registreren. | facultatief | 58,0 % | 42,0 % | 55,9 % | aangenomen |
[bewerk] 2004
2004 begon slecht voor de Zwitserse regering. Enige van de referenda gingen verloren en werden door het volk verworpen. Ook werd een volksinitiatief aangenomen, waar de regering tegen was. Dat een volksinitiatief wordt aangenomen is vrij bijzonder, dat gebeurt niet zo vaak.
| onderwerp | soort | voor | tegen | opkomst | resultaat |
| 28.11.04 | |||||
| Nieuwe financiële compensatie tussen kantons. Dit betekent dat rijke kantons geld geven aan de armere kantons | verplicht | 64,4% | 35,6% | 35,6% | aangenomen |
| Vastlegging van de competentie van de bond om de directe bondsbelasting en de omzetbelasting te heffen. De toestemming was voorheen slechts tot 2006 beperkt. | verplicht | 73,8% | 26,2% | 35,4% | aangenomen |
| Toelaten van stamcellenonderzoek onder speciale condities | facultatief | 66,4% | 33,6% | 36,2% | aangenomen |
| 26.09.04 | |||||
| Vereenvoudigde inburgering van buitenlanders van de tweede generatie | verplicht | 43,2% | 56,8% | 53,8% | verworpen |
| Automatisch inburgering van buitenlanders van de derde generatie | verplicht | 48,4% | 51,6% | 53,8% | verworpen |
| Postdiensten voor allen | volksinitiatief | 49,8% | 50,2% | 53,5% | verworpen |
| Volksverzekering voor vrouwen voor het doorbetalen van loon bij de geboorte | facultatief | 55,4% | 44,6% | 53,8% | aangenomen |
| 16.05.04 | |||||
| 11e revisie van de AOW (Duits:AHV). Zowel vrouwen als mannen werken tot hun 65e jaar. (vrouwen worden tot op heden met 62 gepensioneerd). | facultatief | 32,1% | 67,9% | 50,8% | verworpen |
| Financiering van de AOW (Duits:AHV) en WAO (Duits:IV), door 0,8% meer omzetbelasting | facultatief | 31,4% | 68,6% | 50,8% | verworpen |
| Belastingverlaging. Gelijkstelling van getrouwde paren aan samenlevende paren. Minder belasting voor families en eigendomswoningen, afschaffing van het huurwaardeforfait. | facultatief | 34,1% | 65,9% | 50,8% | verworpen |
| 08.02.04 | |||||
| Alternatief ontwerp van het Avanti-initiatief. Het volksinitiatief is teruggetrokken door de initiatiefnemers. Het gaat om uitbouw van de autobanen rond de agglomeraties, een tweede Gotthardtunnel en uitbouw van het treinnet. | volksinitiatief | 37,2% | 62,8% | 45,6% | verworpen |
| Verandering van het obligatierecht voor huurders. Huren worden verbonden met de index van het land en niet meer met de hypotheekrentestand. | verplicht | 36,0% | 64,0% | 45,4% | verworpen |
| Levenslange opsluiting voor niet-therapeerbare en extreem gevaarlijke daders van seksuele en geweldsmisdrijven. | volksinitiatief | 56,2% | 43,8% | 45,5% | aangenomen |
[bewerk] 2003
2003 werd gekenmerkt door een afstemmingszondag met 8 onderwerpen. Algemeen commentaar daarop is dat dit echt teveel was. Initiatieven die geld kosten hebben in dit jaar geen enkele kans.
| onderwerp | soort | voor | tegen | opkomst | resultaat |
| 18.05.03 | |||||
| Wet over de nieuwe organisatie van het leger. Verkleining van het leger en vereenvoudigde organisatie | facultatief | 76,0% | 24,0% | 49,6% | aangenomen |
| Wet over de bescherming van de bevolking. Een actualisering nodig door de huidige toestand in de wereld. | facultatief | 80,6% | 19,4% | 49,6% | aangenomen |
| Ja voor faire huren. Hypotheekrente wordt sterker gekoppeld aan de huren en een betere bescherming van de huurder | volksinitiatief | 32,7% | 67,3% | 49,6% | verworpen |
| Zondags-initiatief. 4 zondagen per jaar geen gemotoriseerd verkeer | volksinitiatief | 37,6% | 62,4% | 49,8% | verworpen |
| Gezondheidsinitiatief. Andere financiering van de verplichte ziektekostenverzekering door verhoging van de omzetbelasting | volksinitiatief | 27,1% | 72,9% | 49,7% | verworpen |
| Gelijke rechten voor gehandicapten. Toegang tot alle publieke gebouwen moet voor gehandicapten mogelijk zijn | volksinitiatief | 37,7% | 62,3% | 49,7% | verworpen |
| Stroom zonder atoom. Stillegging van kernreactoren | volksinitiatief | 33,7% | 66,3% | 49,7% | verworpen |
| Moratorium plus. Maximale levensduur kernreactoren is 40 jaar. Verhoging met 10 jaar alleen d.m.v. een referendum | volksinitiatief | 41,6% | 58,4% | 49,6% | verworpen |
| Opleidingsplaatsen in bedrijven. Een verplichting voor bedrijven om opleidingsplaatsen ter beschikking te stellen voor alle op te leiden jonge mensen. Daartoe moet een fonds worden opgericht | volksinitiatief | 31,6% | 68,4% | 49,6% | verworpen |
| 09.02.03 | |||||
| Verandering van de volksrechten. Met 100.000 handtekeningen kan nieuw ook voor veranderingen van wetten naast de al bestaande verandering van de grondwet, een referendum worden gehouden. | verplicht | 70,4% | 29,6% | 28,7% | aangenomen |
| Aanpassing van de kantonale bijdrage aan stationaire behandelingen in ziekenhuizen binnen de kantonsgrenzen voor half-privé en privé verzekerde patiënten. | facultatief | 77,4% | 22,6% | 28,7% | aangenomen |
[bewerk] 2002
| onderwerp | soort | voor | tegen | opkomst | resultaat |
| 24.11.02 | |||||
| Tegen asielmisbruik. Bij inreizen over een zeker ander land, moet de asielaanvraag worden afgewezen | volksinitiatief | 49,9% | 50,1% | 48,1% | verworpen |
| Verandering van de wet over werkeloosheid. De vorige wet was gebaseerd op maatregelen die tot 2003 beperkt was. De verandering zorgt voor langdurige financiële zekerheid. De duur van de uitkering wordt verkort | facultatief | 56,1% | 43,9% | 47,8% | aangenomen |
| 22.09.02 | |||||
| Opbrengst van overbodige goudreserven voor de AOW (AHV). Dit is een alternatief voor het initiatief. Het goud wordt niet verkocht en de rente hierover wordt verdeeld over kanton, staat en de stichting solidariteit. | volksinitiatief | 47% | 52% | 45,2% | verworpen |
| Goudinitiatief. 100% van de opbrengst van de overbodige goudreserve voor de AOW (AHV) | volksinitiatief | 48% | 51% | 45,2% | verworpen |
| Wet over de elektriciteitsmarkt. Deze wet regelt een gedeeltelijke opening van de elektriciteitsmarkt, maar inclusief de bescherming van de kleinafnemers. De wet ondersteunt de ontwikkeling van alternatieve energieën | facultatief | 47,4% | 52,6% | 44,8% | verworpen |
| 09.05.02 | |||||
| Verandering van het strafboek, onderbreken van de zwangerschap. Onderbreking van de zwangerschap in de eerste 12 weken is strafvrij. | facultatief | 72,2% | 27,8% | 41,8% | aangenomen |
| Voor moeder en kind, bescherming van het ongeboren kind en hulp aan de moeder in nood. Onderbreking van de zwangerschap wordt vrijwel verboden, behalve bij acuut levensgevaar voor de moeder. Zelfs na verkrachting zou het een misdrijf zijn | volksinitiatief | 18,2% | 81,2% | 41,7% | verworpen |
| 03.03.02 | |||||
| Toetreding tot de Verenigde Naties. | verplicht | 54,6% | 45,4% | 58,4% | aangenomen |
| Voor een kortere werkduur. In stappen een reducering naar 36 uur per week. | volksinitiatief | 25,4% | 74,6% | 58,3% | verworpen |
[bewerk] Externe links
In het Duits, portaal voor referendum van de Zwitserse overheid
