Mars Exploration Rover
De Mars Exploration Rovers (MER's) zijn twee onbemande ruimtevaartuigen die in januari 2004 op Mars landden. Het zijn robotwagentjes die grotendeels zelfstandig in staat zijn om zich voort te bewegen, wetenschappelijk onderzoek te verrichten, foto's te nemen, en informatie naar de Aarde te zenden.
Het MER-project staat onder leiding van NASA. Het voornaamste doel is het zoeken naar bewijs dat water op Mars aanwezig is of aanwezig is geweest. De aanwezigheid van water is een van de voornaamste voorwaarden voor het ontstaan van leven. De MER's zullen echter niet zoeken naar aanwijzingen van eventuele aanwezigheid van (voormalig) leven. In april 2006 waren de MER's nog steeds actief.
Inhoud |
[bewerk] Spirit
MER-A (Spirit) is gelanceerd op 10 juni 2003 en maakte op 4 januari 2004 een geslaagde landing op Mars, in een krater genaamd Gusev. Er zijn aanwijzingen dat de Gusev-krater in een ver verleden een meer was.
Enkele dagen na de landing van de Spirit is door middel van een foto onthuld dat op de achterkant van de hoofdantenne een plaquette zit. Hiermee wordt de bemanning van de Space Shuttle Columbia herdacht die op 1 februari 2003 is omgekomen. Sindsdien heet de landingsplek van de Spirit het Columbia Memorial Station.
[bewerk] Opportunity
MER-B (Opportunity) is gelanceerd op 28 juni 2003 en landt op Mars op 25 januari 2004. De plaats van landing is Terra Meridiani, een gebied dat in ver verleden mogelijk bezaaid was met heetwaterbronnen.
[bewerk] Beschrijving van de MER's en hun functioneren
De landing vindt bij beide MER's op dezelfde manier plaats: een MER daalt na aankomst bij Mars af in de atmosfeer, na enige tijd ontvouwt een parachute, remraketten worden afgevuurd, airbags worden opgeblazen, de MER stuitert over een lengte van ongeveer een kilometer op het oppervlak totdat hij stil ligt, de airbags lopen leeg, het omhulsel van de MER ontvouwt zich, de MER rijdt van een soort platform af en is klaar voor zijn taak.
De MER's zijn vrijwel identiek aan elkaar. Ze wegen beide bijna 180 kilogram, en rijden op zes wielen die onafhankelijk van elkaar kunnen draaien en bewegen. Ze zijn beiden uitgerust met instrumenten als camera's (infrarood, panorama, etc.), verschillende soorten spectraalmeters en een microscoop (met camera uiteraard). De MER's verkrijgen hun energie door middel van zonnepanelen. De communicatie met de Aarde verloopt via de 2001 Mars Odyssey, een kunstmaan die sinds 24 oktober 2001 in een baan om Mars draait.
Elke MER is in staat om rots- en grondmateriaal te analyseren. Ze hebben beiden een werktuig genaamd RAT (Rock Abrasion Tool) waarmee ze een stukje van het buitenste laagje van rotsen kunnen slijpen om zodoende het onderliggende materiaal te kunnen bestuderen. Ook kunnen de MER's vijf van hun zes wielen op de rem zetten en het zesde wiel laten rondtollen om zodoende het bovenste laagje van het oppervlak te schrapen.
Aan de hand van de foto's en meetgegevens die de MER's elke dag naar de aarde zenden bepalen wetenschappers de volgende doelen. Ze zenden de commando's met betrekking tot het volgende doel en de aldaar uit te voeren taken naar de MER's. De manoeuvres worden niet tot in detail bepaald; de MER's zijn in staat om zelfstandig hun doel te bereiken en onderweg obstakels te omzeilen.
[bewerk] Vergelijking met Mars Pathfinder's Sojourner
De MER's zijn tot op zekere hoogte vergelijkbaar met het robotwagentje Sojourner van de Mars Pathfinder die in 1997 op Mars landde. De landing vindt op dezelfde manier plaats, met airbags en dergelijke. De MER's zijn echter veel mobieler; ze kunnen per dag zo'n 40 meter over het Marsoppervlak afleggen - bijna evenveel als de Sojourner tijdens zijn hele missie. Bovendien bevindt vrijwel alle apparatuur zich op de MER zelf, terwijl het platform waar de Sojourner van af reed zelf ook uitgerust was met allerlei apparatuur. Consequentie hiervan is dat de MER's ongeveer zo groot zijn als een flinke koelkast, terwijl de Sojourner niet veel groter was dan een bierkrat. De camera's van de MER's kunnen scherpere beelden maken dan die van de Sojourner.
[bewerk] Wetenschappelijke resultaten
De marsrover Spirit heeft in de rotsen in de Gusev krater sporen van water aangetroffen, water moet aanwezig geweest zijn bij de vorming van deze rotsen. Dit is echter zeer weinig water geweest. De rotsen zijn overwegend vulkanisch van oorsprong.
De marsrover Opportunity heeft spectaculairdere ontdekkingen gedaan. De krater waarin de rover landde, was vroeger de kust van een meer of zee. Hoeveel water er is geweest is nog niet geheel duidelijk, maar er zijn sporen aangetroffen dat een meer of zee langzaam opdroogde wat al iets zegt dat het in elk geval niet heel weinig is geweest. De rotsen die Opportunity aantrof zijn in dit water gevormd. De landingsplaats, Meridiani Planum werd gekozen omdat er vanuit satellieten die om Mars draaien Hematiet gezien werd, wat vaak in combinatie met water vormt. De Marsrover heeft dit Hematiet aangetroffen in de vorm van kleine bolletjes.
Toen de marsrover uit de krater waarin hij landde kroop en de vlakte ging verkennen, kwam ze een vreemd uitziende rots tegen. Na deze te onderzoeken bleek dat deze rots overeenkomt in samenstellen met meteorieten die op de aarde terecht zijn gekomen waarvan we denken dat ze van Mars afkomstig zijn.
[bewerk] Trivia
Het team van de marsrover "Spirit" meldde op 12 maart 2005 dat een langstrekkende dust devil de zonnepanelen had schoongeblazen waardoor ze meer vermogen leveren en de rover dus intensiever kan worden ingezet. Een dergelijk fenomeen (zonnepanelen op mysterieuze wijze gereinigd) was al eerder waargenomen bij de marsrover "Opportunity". Dergelijke stofhozen kunnen op Mars echter ook vele malen groter worden dan op aarde en kan dan een ernstige bedreiging vormen voor de apparatuur.
