Mandibel (Geleedpotigen)
De mandibel is het derde aanhangsel van het kopsegment, na de eerste en tweede antennes, bij Crustacea (schaaldieren) en insecten. Het is het eerste in een reeks monddelen, waarvan de andere de maxillula, de maxilla en de maxillipede(n) zijn.
De mandibels dienen voor het kauwen en vermalen van het voedsel en soms ook voor het vervoeren van objecten. Bij roofsoorten worden hiermee ook prooien gevangen.
Bij Crustacea zijn de mandibels sterk verkalkt en dragen ze meestal een gesegmenteerde palp. Bij vlokreeftjes bestaat die laatste meestal uit drie scharnierende sgmenten en dient om de basis van de antennes te reinigen. Naast de palp zijn er nog de lacinia mobilis, de incisor processus, een stekelrij en het molair uitsteeksel.
Bij vele insectenfamilies zijn de mandibels sterk gemodifiëerd, zoals bijvoorbeeld bij vlinders (oproltong) en wantsen (steeksnuit).
