Luminescentie
Als atomen overgaan van de ene naar de andere energietoestand, ontstaat er soms een lichtuitstraling. Dit gebeurt wanneer energierijke elektronen vanuit een aangeslagen toestand naar een minder energierijke baan rond de atoomkern springen. De energie die hierbij vrij komt, zendt het elektron uit als een foton, dus als elektromagnetische straling. Indien het elektron genoeg energie heeft, komt het soms voor dat de uitgezonden straling binnen de golflengte van het voor de mens zichtbare licht ligt. In dat geval spreekt men van luminescentie
[bewerk] Soorten
Er zijn verschillende oorzaken waardoor een elektron naar een andere baan kan schieten. Voor elke oorzaak heeft men een luminescentievorm, zo onderscheid men de volgende soorten:
Soorten luminescentie | Emissie veroorzaakt door |
---|---|
chemoluminescentie | chemische reactie |
bioluminescentie | biologisch systeem |
elektroluminescentie | elektronenoverdracht in een stof: elektrische stroom |
galvanoluminescentie | elektrolyse |
sonoluminescentie | ultrasoon geluid |
piezoluminescentie | wrijvingslading aan de oppervlakte van kristallen |
fotoluminescentie | licht |
kathodeluminescentie | β-deeltjes |
anodeluminescentie | α-deeltjes |
radioluminescentie | γ-straling of röntgenstraling |
triboluminescentie | kraken/breken van kristallen |
cristalloluminescentie | kristallisatie |
lyoluminescentie | oplossen van kristallen |
candoluminescentie | gloeien |
thermoluminescentie | milde verwarming |
pyroluminescentie | metaalatomen in vlammen |
[bewerk] Beeldscherm
Bij de beeldbuis van een TV, een computermonitor of een oscilloscoop is het scherm bedekt met fosfor. Indien fosfor met elektronen gebombardeerd wordt, kan er zichtbaar licht ontstaan, en dus een beeld. De hoeveelheid uitgestraald licht heeft te maken met het aantal elektronen waarmee het gebombardeerd wordt, en ook met de snelheid van deze elektronen. Het beste beeld wordt verkregen door weinig elektronen met veel energie, dus met een grote snelheid.