Laxdaela saga
Laxdaela saga is een IJslandse saga van een anonieme schrijver. Vermoedelijk op schrift gesteld rond 1245.
Het verhaal verteld de (helden)daden van de bewoners van het gebied rond het gebied van het dal van de Lax rivier in Noordwest IJsland.Sagen zijn een mistige mengvorm van geschiedenis (eerst mondeling overgebracht, later op schrift), literatuur en p.r. De bewaarde IJslandse Sagen zijn veelal vanaf de dertiende eeuw op schrift gesteld, maar spelen veelal vanaf de stichting van de vikingnederzettingen op het eiland (eind negende eeuw)
Laxdaela Saga begint met de vlucht uit Noorwegen van stamvader Ketil Platneus, rond 890. Hoofdonderwerp zijn de lotgevallen van de familietakken die afstammen van zijn zoon Bjorn de Oosterling, respectievelijk zijn dochter Unn de Bedachtzame. De hoofstukken 1 t/m 31 vertellen van de tocht van haar familie naar het gebied rond de Breidafjord in IJsland.
Het tweede deel (hoofdstuk 32 t/m 56) van de saga begint met de nederzetting van de afstammelingen van Bjorn in het Laxdal. Kern van de Saga is de driehoeksverhouding tussen de neven Bolli en Kjartan uit de lijn van Unn en hun (liefdes)relaties met Gudrun Osvifsdottir uit de lijn van Bjorn. Die rivaliteit leidt uiteindelijk tot de moord op Kjartan door Bolli, en het daarop volgende ombrengen van Bolli door familieleden van Kjartan.
Het derde en laatste deel van de saga (hoofdstukken 57 t/m 78) verhaalt van Gudrun's pogingen om de moord van haar echtgenoor Bolli gewroken te krijgen.
De historische mijlpalen die in deze saga besproken worden zijn met name de kolonisatie van IJsland vanaf het eind van de negende eeuw, de kerstening van Noorwegen onder Olaf Tryggvason en de kerstening van IJsland vanaf 1000.
De waarde van de saga als historisch document (en het gevaar van vermenging van fictie en feiten) zit ook in de kruisverbanden die er zijn met andere documenten. Verscheidene personages uit deze saga komen ook voor in andere saga's. Hoskuld Dala Kolsson, achterkleinzoon van Unn en grootvader van Kjartan en Bolli, komt ook voorin Njal's Saga. Gudrun's familie wordt genoemd in het Landnamabok, de twaalfde eeuwse registratie van landbezit in IJslanden de historie daarachter. De oudste geschiedschrijving in het Ijslands is van Ari Thorgilsson (1068-1148), de achterkleinzoon van Gudrun
