Kaapstander

De kaapstander werd op de oude zeilschepen gebruikt om het anker te lichten bij vertrek. Ook werden hiermee zeilschepen in of uit de haven getrokken bij aankomst of afvaart. Men zette het sleeptouw aan het einde van de kade of pier, op een meerpaal, totdat het schip in vrijer water kwam. Dan konden ze hun zeilen bijzetten en werd de kabel terug aan boord gehieuwd. De meeste kaapstanders op zeilschepen werden bediend door 16 à 24 man, die aan 8 of 12 bomen in de kaapstander, hun rondjes draaiden, totdat het anker boven was of het schip uit de geul getrokken. Eens het schip in beweging was ging het gemakkelijker, en de roerganger corrigeerde de koers. Vroeger tot ong. 1967, stond er, nabij het Loodswezen op de oude sasgeul van de Bonapartesluis en het Bonapartedok, met verbinding met het Willemdok in Antwerpen, nog kaapstanders. Deze werd bediend door 8 sasseniers om de sluisdeuren open en dicht te draaien voor een versassing van schepen. Nu bestaat deze geul niet meer, maar het sashuisje, nu een taverne, en de inkom aan de Schelde, getuigd nog van vroeger. Op de Kattendijksluis (1880) in Antwerpen werden vroeger, de kaapstanders gebruikt voor de deurbedieningen. Met stoomkracht en kettingen werden de deuren open en dicht getrokken. Gelukkig gebeurt dit alles nu mechanisch en automatisch.