Friese Bond
De Bond van Kiesvereenigingen op Christelijk-Historischen grondslag in de provincie Friesland (kortweg: Friese Bond) werd op 24 maart 1898 in Leeuwarden opgericht. De bond legde sterke nadruk op het protestantse karakter van de natie en wees een 'neutrale' staat af.
De Friese CH keerde zich tegen de afscheiding (doleantie) van de gereformeerden uit de Hervormde Kerk. Daarnaast was zij anti-Rooms; veel meer dan de andere protestantse partijen. Uiteraard keerde de Bond zich tegen de samenwerking van ARP met de katholieken.
Overigens was de Friese Bond niet alleen in Friesland actief. Onder andere in Zuid-Holland waren afdelingen.
Voormannen van de Friese CH waren de predikanten Schokking en Hoedemaker.
In juli 1908 fuseerde de Friese CH met de CHP en ontstond de CHU. De besprekingen hierover waren in mei 1907 begonnen.
[bewerk] Beginselen
De Bond zag de kerk als een door de overheid ingestelde goddelijke instelling, die in haar ontstaan en bestaan onafhankelijk was van de staat. De overheid moest wel overeenkomstig de bijbelse normen optreden. De historische ontwikkeling had ertoe geleid dat Nederland een protestantse, hervormde natie was. Het karakter van de staat moest gehandhaafd blijven. De staat was dus niet neutraal, maar 'een Staat met de Bijbel'.
De door Abraham Kuyper aangebrachte scheiding tussen gelovigen en ongelovigen (antithese) werd door de Friese CH afgewezen.
[bewerk] Voormannen
De Friese CH was een predikantenpartij, waarvan Ph.J. Hoedemaker de initiatiefnemer was. Hoedemaker was na predikant te zijn geweest hoogleraar geworden aan de Vrije Universiteit, maar nam in 1887 als zodanig ontslag. De Bond ontstond rond een door Hoedemaker geleid weekblad, 'De Hervormde Kerk'.
De enige vertegenwoordiger van de Friese Bond in het parlement was J. Schokking, die predikant was in het Friese Koudum. Hij werd gekozen in het district Harlingen.
Na de fusie van 1908 zat de uit de Friese Bond afkomstige predikant J. Ankerman in de Tweede Kamer. Ook hij werd in het district Harlingen gekozen.
| {{{afb_links}}} | Nederlandse christelijke partijen | {{{afb_rechts}}} | {{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
Algemene Bond - RKVP - RKSP - KVP - KNP - RKPN |
